Ontdek de Spoorzone 013
De imposante LocHal, een van de gebouwen van de werkplaats daterend uit medio jaren dertig van de vorige eeuw, is een van de werkplekken geweest van Henk van de Lisdonk (1944). Als zijn belangrijkste klus uit zijn spoorcarrière die, onderbroken door een paar maanden bij De Volt en militaire dienst duurde van 1960 tot 2001, noemt Henk de revisie van de locs serie 1200. ‘Dat beschouw ik als mijn levenswerk’.
‘Het werk op de werkplaats in begin jaren zestig en enkele decennia later verschilde enorm. Ik kwam eerst terecht bij de draaistellen. Dat was zwaar en vuil werk. We werkten toen ook nog op de zaterdagmorgen. Aandraaien van moeren gebeurde met grote sleutels. Waar mensen gewend zijn aan steeksleutel 12 of 13 hadden wij sleutels van 130. Pas later is er hydraulisch gereedschap gekomen. En vaak werkte je ook in de kou. Locs die in de winter binnenkwamen hadden bevroren onderstellen. Ik weet nog van de jongens van de generatie voor mij dat ze zeiden: ‘Leuk zo’n stoomlocomotief, zo lang je er maar niet aan hoeft te werken’.
Tilburg was vanaf de jaren twintig van de 20e eeuw de Hoofdwerkplaats waar alle locomotieven langskwamen voor onderhoud, revisie en soms ook renovatie. In spoorwegtermen worden locseries aangeduid met een nummer.
‘Ik heb ook wel aan de 1100 gewerkt. Die was ongelofelijk smerig. Hoe dat kwam. Daar waren heel veel onderdelen bij die gesmeerd moesten worden. Als dat niet goed gebeurde liep hij vast. Nadeel was dat hij altijd een spoor van olie achterliet. Als hij bij ons kwam en we gingen hem uit elkaar halen werd je echt vuil, je kunt je dat niet voorstellen.’
‘In 1978 kregen we de renovatie van de zogenaamde 1200, de meest imponerende loc die de Spoorwegen gehad hebben. Daar waren er 25 van. Die kwamen regelmatig voor onderhoud naar Tilburg. Op enig moment is besloten die loc helemaal te vernieuwen. Ik ben er trots op dat dit het enige karwei is geweest dat binnen het budget is gelukt. Niet in het minst door hoe wij dat op de werkvloer hebben aangepakt. Alles moest er uit, ook asbest dat lang ruim is gebruikt. En hij moest helemaal weer opgebouwd worden.’ Overigens niet lang na de renovatie werd besloten om hem uit de roulatie te halen. Toen kwamen de nieuwe locs 1600 die vol elektronica zaten.
Henk van de Lisdonk is in 2001 op 57 jarige leeftijd met de VUT gegaan
Anekdote
In de wasloods slopen weleens katten naar binnen. Het was daar lekker warm. Als we dan begonnen met wassen ging de zaak op slot. Ik heb dikwijls meegemaakt dat we een kletsnatte kat terugvonden. Inderdaad meestal dood, want tegen zo veel water en zeep waren ze niet bestand.
Anekdote
De sportieve jongens, en daar hoorde Henk van Lisdonk als atleet ook bij, gingen in de pauze honkballen, voetballen of volleybal spelen. Dat gebeurde op het open gedeelte waar nu het parkeerterrein is. Het kwam ook weleens tot weddenschappen. Henk liet zich graag uitdagen voor een stukje hardlopen. Dat gebeurde dan in het zogeheten verzonken spoor in de grote lochal. Op-en-neer met Henk steevast als winnaar.
Tilburg Wiki
Ontdek de Spoorzone
Tekst en interview Henk van Doremalen