Wonen in een groep

  • Datering van het verhaal: 11 oktober 2007

Dit keer nemen wij u mee naar het klooster van de Zusters van Liefde aan de Kloosterstraat. In het museum is een unieke opstelling gemaakt van een " chambrette". Ieder zuster had er één op de grote slaapzalen.

 

Dit was gebruikelijk tot medio de zestiger jaren. Deze opstellingen kwam men eveneens tegen op kostscholen, internaten en gasthuizen. In Veghel bijvoorbeeld sliepen de oude mannen nog in zeventiger jaren van de twintigste eeuw in dit soort slaapvertrekken. Deze "slaapkamer" was aan de voorkant af te sluiten met een gordijn. Ieder geluid op de slaapzaal was te horen voor de medebewoners. Toch had men meer privacy dan thuis. Zeker in grote gezinnen was het gebruikelijk om met meerdere broers of zusters in één slaapkamer te slapen. (Tijdens het slapen werden de jongens en meisjes apart gehouden, net als overdag op school en andere plaatsen). Het bed delen met je broer of broers (zus of zusters) was heel normaal. Tot ver in de jaren zestig waren deze slaapkamers niet meer dan goed bedoelde afscheidingen op een zolder gemaakt van latjes bespannen met jute. In sommige gevallen keek je zo tegen dagpannen aan. Mijn vader en ooms hebben diverse malen het verhaal geschetst dat zij wakker werden met een pak sneeuw op hun dekens. In de nieuwbouwprojecten werden het echte slaapkamers, die overigens op dezelfde manier verdeeld werden. Eén voor de ouders, één voor de jongens en één voor de meisjes.

De zusters bewaarden hun kleding in een kastje naast hun bed. De indeling stond vast en diende strikt uitgevoerd te worden. Eén zuster vertelde mij dat zij een afwijkende schoenformaat heeft, met als gevolg dat haar schoenen niet op de voorgeschreven manier in haar kastje paste. Onder geen beding werd geaccepteerd dat ze anders opgeborgen werden, de oplossing voor het probleem werd evenmin aangedragen. Het gevolg was dat iedere dag gewezen werd op de foutief opgeborgen schoenen.

De zusters waren gewend aan regels en regelmaat en worden verzorgd vanaf hun intreding tot aan hun graf.

In de loop van de jaren zijn er veel dingen veranderd in het klooster. Nu hebben de zusters al jaren hun eigen "studio"of wonen extern als groepje in een woning of alleen in een appartement. Binnen de mogelijkheden kunnen zij zelf bepalen hoe zij willen wonen. Als het zelfstandig wonen niet meer mogelijk is, zijn zij verzekerd van de opname in hun eigen verpleeghuis.

 

Rien van der Heijden

 

Met dank aan: zuster Ansfrida en zuster Johannes

 

Bijlage:

1: Nieuwbouw aan de Kloosterstraat, met de studio's en verpleegafdelingen "Mater Misericordiae" is Moeder van Barmhartigheid. De congregatie heet voluit dan ook "Zusters van Onze Lieve Vrouw, Moeder van Barmhartigheid"
2: Plankje waar tot medio jaren zestig de broodmaaltijd op werd gebruikt
3: De kast anno zestiger jaren
4: Chambrettes
5: Kast in het museum
6: De slaapplaats van de Algemeen Overste in een kamertje in de hal

Tilburg Wiki:

 

Media

Documenten