Louis Sparidans
Op de dag van de bevrijding van Tilburg aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, d.w.z. op vrijdag 27 oktober 1944 (althans wat Tilburg betreft) vermeldt Maria (oftewel Miet) Mandos-Knegtel in haar dagboek o.a. het volgende.
‘De nacht was erg onrustig, aan een stuk ontploffingen van bruggen en tot laatst nog de electrische centrale, de telephooncentrale. De waterleiding is gelukkig na 3/4 uur hersteld.
In den morgen was alles rustig, zeer rustig. Iedereen was van mening dat de Duitschers vertrokken waren. Ik ging dus met een gerust hart naar de kerk. Om half twaalf kwam er een vreselijk artillerievuur over de stad, voornamelijk weer Ringbaan West, Nieuwe Bosscheweg, Molenstraat. De dames Kaag en Leontientje hebben bij Apotheek Bakx de kelder in moeten vluchten. Er lagen dooden, gewonden. Zij kwamen zeer ontdaan hier aan. De Bosscheweg was vol nieuwsgierigen om naar de verwoestingen van Donderdag te gaan kijken.
Terwijl wij aan tafel zijn begint er een trommelvuur, zooals wij er nog geen gehoord hebben. Ik vlieg, gevolgd door Miep de kelder in. De overigen komen ook. Marie-Thérèse met bord. We horen gruis en stenen vallen. De familie Kaag komt ook nog vlug de kelder in. Na 1/2 uur kunnen we naar boven. Bij Buddemeijer door de schoorsteen is een granaat ingeslaan. Vader wordt geroepen. Meneer was weg en mevrouw noch de meisjes durven de zolder op.
Vader komt triomphantelijk met de granaat naar buiten. Het was een drukte in de straten, uit één mond “Broekhoven, Broekhoven staat in brand’. Om van de schrik te bekomen gaan wij naar binnen en terwijl ik voor thee ga zorgen horen wij "De Tommy, de Tommy’s op het stadhuis”. We renden naar buiten en 5 minuten later komen de tanks de Nieuwlandstraat ingereden.
Het uur van de BEVRIJDING is geslaan. Zooiets pakt je aan. Het enthousiasme groeit met de minuut. Wat er allemaal nu omgaat is mij niet mogelijk te beschrijven.
We passeeren den avond met oom Toon en de Kaagjes. Jan (een van de zonen; LS) komt met een Tommy binnengestapt. Dit was nu een aangenaam gezelschap op zoo’n avond. Hij bracht natuurlijk cigaretten mede. Miep kreeg een gouden speldje als souvenir. Hij had dit van een mof afgenomen, die hij deze dag met de bajonet gedood had. Hij haatte de moffen geweldig’.
Bijgaand, via YouTube, een videootje met betrekking tot de bevrijding van Tilburg, geüpload door het Regionaal Archief (RAT).
Filmbeelden van het vertrek van duitse soldaten op de fiets, te voet en per trein, optochten van meisjes en jongens, enkele brandhaarden, feestvierende menigte, de intocht van de bevrijders; kapper van Spaendonck in de Goirkestraat, ter hoogte van Maas houthandel.
Productie H.A.L.J.Naninck
Wordt vervolgd.
Louis Sparidans
