Louis Sparidans
- Datering van de gebeurtenis: Sinds 1826
Een paar weken geleden, in afwachting van het begin van de GeschiedenisN8 - 2010, had ik tijd over om even door de Sint Josephstraat te lopen. Tegenover de voormalige Lancierskazerne resp. de latere wollenstoffen-fabriek van BeKa viel daarbij mijn oog op de schoorsteen van de voormalige katoenspinnerij, thans het Duvelhok geheten. Ik maakte er bijgaand fotootje van.
Ik vond het een opmerkelijke "bekroning" van de schoorsteen en was zeer benieuwd naar het hoe en waarom. Maar gegeven het tijdstip (de meeste mensen maakten zich klaar voor het eind van de middag om snel huiswaarts te keren) is het me niet gelukt er een verklaring voor te krijgen.
Een toevallige voorbijganger vertelde me wel dat het gebouw al zeker veertig jaar een kunstzinnige functie vervult, maar dat het onlangs aan de Universiteit van Tilburg is verkocht om er een studentencentrum in te vestigen "wat dat dan ook zijn moge", voegde hij eraan toe.
Het bleef mij fascineren, zodoende raadpleegde ik het Regionaal Archief. Het oorspronkelijke gebouw op de plaats van het Duvelhok blijkt al in 1826 in gebruik als katoenspinnerij van de gebroeders Deen. Vervolgens werd het in 1863 omgebouwd tot stoomfabriek, waarna het bijna vijftig jaar later, in 1911, eigendom werd van Van den Bergh-Krabbendam, oftewel BeKa.
In 1968 stopte BeKa waarna het Duvelhok sinds 1974 in gebruik geweest bij de Stichting Muzische Vorming terwijl het voorts, blijkens een gedenksteen, midden jaren tachtig nog is gerestaureerd. Daarna werd er het Centrum voor Beeldende Kunst in gevestigd.
En jawel, ik ben er achter gekomen, de bekroning bovenop de schoorsteen blijkt een kunstwerk van Rob Birza (1962). Hij is niet "de eerste de beste" en noemt zich o.a. installatie-kunstenaar; het is een "alles-kunner". Het kunstwerk op de schoorsteen symboliseert een vlam in de vorm van een duveltje. Leuk gevonden!
Tot slot voeg ik nog, via BeeldOnline, de afbeelding van een tekening van het Duvelhok bij van H. Corvers uit 1974. De schoorsteen ontbreekt daarop; deze is bij de restauratie opnieuw opgebouwd.
Louis Sparidans, Grave
