Tussen de bevrijding van Tilburg en het einde van WO II (3)
Ofschoon in deze dagen vooral wordt herdacht dat honderd jaar geleden (augustus 1914) de Eerste Wereldoorlog uitbrak, met alle ellende van dien, vervolg ik nog even het Dagboek van mevrouw Maria (Miet) Mandos-Knegtel van de kledingzaak op de hoek Nieuwlandstraat/Tuinstraat over de Tweede Wereldoorlog en wel de periode tussen de bevrijding van Tilburg in oktober 1944 en mei 1945.
De ellende in het toen nog bezette deel van Nederland was er eigenlijk niet minder om. Een van haar kinderen, te weten Adje Mandos (tevens de peettante van mijn echtgenote) woonde immers in Amsterdam en ‘onderging’ daar de hongerwinter, zonder de mogelijkheid tot enig contact met haar ouders in Tilburg.
In de krant stonden toen de ‘vreselijkste’ berichten hoe het er toen in Noord-Nederland aan toe ging. Ik plaats er hiernaast een afbeelding van, zoals mevrouw Mandos die ook bij haar tekst plakte.
‘De ellendige voedseltoestand drijft de zwarte prijzen uiterst hoog (.....) Een normaal brood kost 100 gulden en een vierde liter melk 10 gulden. In het algemeen echter is voor geld niets te krijgen en moet men ruilen in goederen’.
Maar ook ‘Radio Oranje’ wordt in het dagboek gememoreerd:
‘Twaalf gulden voor een pond aardappelschillen ...... De honger vraagt dagelijksch meer slachtoffers’.
Maar de meeste zorgen gaan uit naar haar dochter Adje, diens man Joop Karskens en de kleinkinderen Katja en Tibartje:
‘O, wat zullen we gelukkig zijn als jelui met Katja en Tibartje weer bij ons zijn’.
Louis Sparidans
P.S. Wanneer komt WO-III ? Wie zal het zeggen? Vandaag (13 september 2014) las ik dat ‘ze’ daarmee, volgens de paus (Franciscus) al mee bezig zijn. Ook Poetin en Obama (de huidige presidenten van Rusland en de VS) weten het (nog) niet.
Zo ja, dan zal Tilburg er zeker ‘wat’ van merken ..... Maar vooralsnog, hoop ik er het beste van.