The Little One

  • Datering van het voorwerp: vanaf 1943

Hoewel de titel anders doet vermoeden gaat deze tekst toch echt over een Tilburgs voorwerp. Hoewel ik het woord ‘voorwerp' eigenlijk niet echt passend vind, want dat zou erop duiden dat desbetreffende stoomlocomotief geen ziel bezit. Over stoomlocomotief ‘The Little One' gaat deze tekst namelijk.
Zie foto 1.
‘The Little One' is eigenhandig gebouwd door mijn opa ‘Antoon Schoenmakers'. Tot stand gekomen na ontelbare uren noeste arbeid in de werkplaats aan het Goirke. Bij de bouw ervan heeft mijn opa er heel zijn ziel en zaligheid ingelegd. Net zoals bij de vervaardiging van stoomlocomotief ‘Maid of Kent', die mijn opa daarna samen met mijn vader bouwde. En zoals ook mijn vader later tijdens ontelbare uren noeste arbeid in de werkplaats aan het Goirke, zijn ziel en zaligheid legde bij het vervaardigen van zijn eerste zelfgebouwde stoomlocomotief ‘Speedy' en de treinen die daarna volgden. Allen ‘voorwerpen' die dus een ziel herbergen, want die treinen... dat zijn stukken levenswerk van mijn opa en mijn vader. Afijn, over de andere treinen zal ik later nog schrijven.

Mijn opa was met zijn stoomlocomotief ‘The Little One' zijn tijd vooruit en heeft op vele plaatsen - binnen en buiten Tilburg - als attractie gereden met deze stoomloc. Als mijn opa de mensen kende en deskundig genoeg achtte, leende hij soms zelfs ‘The Little One' uit. Ik durf rustig te stellen dat ‘The Little One' destijds fameus was en zich ontpopte als PR-machine voor Tilburg. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

  • Nationale feestdagen Goirke, Tilburg
    vrij. 31 aug. - zo. 02 sept. 1945
    Zie ‘geheugen van Tilburg': gebeurtenissen.

  • Tilburgs natuur dierenpark,
    augustus 1946
    Zie foto 2. Machinist = Antoon Schoenmakers

  • St. Jansschool Kasteeldreef, Tilburg
    04 november 1946
    Zie foto 3.
    Op de foto staan v.l.n.r. de heer Wildervanck, Antoon Schoenmakers en de heer Wijnbeek.

  • Philipsterrein te Eindhoven
    dinsdag 30 sept. 1947
    (Geen foto beschikbaar.)

  • Expositie ‘Gouden Handen' (gebouw Reehorst)
    Bennekomseweg, Ede
    28 juli t/m 08 augustus 1949
    Zie foto 4.

  • Terrein bakkerij van Rooij-Paaijmans / Varopa
    Tilburg
    ...??...
    Zie foto 5. (Ringbaan-Noord, waar nu Leenbakker zit) Datum is mij onbekend. Op de linkse foto zit achter mijn opa, mijn vader met zijn jongste broertje. Ik schat dat de foto omstreeks 1948 - 1950 genomen is.

  • Guidio fancy fair (terrein Vromans)
    Broekhoven I, Tilburg
    juni 1953
    Zie foto 6. Machinist op bovenste foto = Antoon Schoenmakers, op onderste foto: Harrie Marinus.

  • Huize de la Salle
    Boxtel
    ...??...
    Zie foto 7. Fraters der congregatie van O.L. Vrouw van Barmhartigheid
    uit Tilburg verzorgden daar buitengewoon lager onderwijs. Machinist = Harrie Marinus.

  • Fancy fair, kapelaan van Kolsteren
    de Pijp, Den Bosch
    ...??...
    Zie foto 8. Machinist = Antoon Schoenmakers. Op de onderste foto zit achter hem mijn vader, Leo Schoenmakers. De kapelaan zonder hoed is kapelaan van Kolsteren.

Tussendoor reed mijn opa natuurlijk ook geregeld in besloten kring met ‘The Little One'. Zo kreeg ik n.a.v. ‘1945: nationale feestdagen in Goirke' een reactie van de heer Frans Aarts. Hij herinnerde zich dat hij, omstreeks 1953, de baan met daarop ‘The Little One' wel eens had zien liggen, als hij bij zijn vriend Toon Mutsaers speelde. Dit is goed voorstelbaar aangezien familie Mutsaers de buren waren van mijn opa en oma. Net zoals mijn vader bij Mutsaers wel eens ging spelen met de doodskisten die daar vervaardigd werden (hoe luguber?!), zo kwamen buurtkameraden bij Schoenmakers om achter de stoomlocomotief plaats te nemen.
Zie foto 9. Machinist = Sjef Schoenmakers. Verder zijn op de foto o.a. te zien - in willekeurige volgorde - Leo Schoenmakers, Toos Smarius, Mark van Blerk, Jos van Spaandonk, Jeane de Kok, Lia de Kok en mevrouw van Gool.

Mocht iemand zich ‘The Little One' herinneren en/of er iets leuks over weten te vertellen dan houd ik mij graag aanbevolen. Ook algemene informatie omtrent bovengenoemde ‘festiviteiten' is van harte welkom.

De laatste keer dat ‘The Little One' heeft gereden is in besloten familiekring, 18 juli 2004.

De loc is gebouwd naar een prototype van fa. Krause & Co. te München.

Enkele technische gegevens:
Drijfwielen 12 cm
wielstand 22 cm
minimum radius 5 m
Walschaert schaarbeweging
diameter ketel 7"
wanddikte 6 mm
boring cilinder 1,5"
slag 2,5"
gewone bakschuif
roosteroppervlak 16 x 18 cm
10 roodkoperen vlampijpen 19 mm
totale afmetingen 75 x 32 x 62
rijdt op zgn. tuinspoor (rondbaan 62 m) met spoorwijdte 16,5

Zie ook foto 10.