- Datering van het verhaal: april 2006
Het pand van CTM staat aan het Wilhelminapark 63-63a.
Het gebouw van de CTM, de voormalige coöperatieve Tilburgse Melkinrichting en Zuivelfabriek is voltooid in 1913. De gekozen bouwstijl is te kenmerken als Jugendstil. Het pand van de Melkfabriek is één van de bijzonderste voorbeelden in Nederland van bedrijfsgebouwen in Jugendstilstijl. De oorspronkelijke functie van het pand diende als zuivelfabriek met woonhuis, melksalon en winkel. Tegenwoordig is het een Rijksmonument. De aannemer Henricus Simons was met fl. 50.756 de laagste inschrijver. Hij mocht het pand bouwen. De architect Jos Donders ontwierp het gebouw. Deze architect heeft in Tilburg meerdere gebouwen ontworpen. Een aantal panden in de Heuvelstraat en verschillende huizen aan het Wilhelminapark zijn ook van zijn hand. Hij leefde van 1867 tot 1960.Aan de kant van de voorgevel van de Melkfabriek is ter herinnering aan de architect een steen ingemetseld met "Jos Donders architect".
In het pand zijn nog meer dingen terug te vinden die ons herinneren aan bepaalde mensen die belangrijk waren voor de melkfabriek.
Boven aan de gevelkant, is een hardstenen plaquette ingemetseld. "Deze inrichting is gesticht in 1914 door M.J. Haan, voorzitter, J.J. v.d. Hout..."Op 27 februari 1914 heeft toenmalig burgermeester Raupp de eerste steen gelegd.Op de begane grond bevinden zich de rechtgesloten houten poortdeuren met panelen en ijzeren deurroosters. Het waren deze poorten die elke dag opende voor de boeren en hun melk. In 1937 verandert Jos Donders de winkel en melksalon in kantoor voor directeur en personeel. Aan de buitenkant was hier niets van te zien. In 1973 verloor het pand haar functie als melkfabriek. Het bleef onder beheer van Campina. Helaas werd het pand niet optimaal gebruikt en droeg Campina het over aan de gemeente Tilburg. De nieuwe bewoners werden uiteindelijk studenten en junks. Het werd een last van de gemeente en weldra stond het te koop. Het kwam toen in particulier bezit. In 1994 en 1995 wordt het pand nog een keer verbouwd. Daarna diende het als restaurant en ijssalon. Tegenwoordig is in nummer 63a een Glas galerie gevestigd: Via Venezia.
ArchitectuurDe architect Jos Donders koos voor Jugendstil als bouwstijl. Kenmerken Jugendstil:
- Uitstulpsels zoals hoektorens
- topgevels
- dakkapellen
- balkons en loggia's (inpandige balkons)
- grote kozijnen, vaak omgeven door natuursteen.
- tegeltableaus, smeed- en houtsnijwerk in Jugendstilornamenten
- gevels in verblendsteen.
De voorgevel is opgetrokken uit crèmekleurige verblendsteen met rode voegen, de zij- en achtergevels bestaan uit bruine machinale baksteen.De ramen zijn ook kenmerkend weer gegeven in Jugendstilstijl. Het logo van de Melkfabriek is duidelijk zichtbaar in het glas en loodwerk. In het balkon zijn typische Jugendstilkenmerken te herkennen. Bijvoorbeeld de natuurlijke, vloeiende vormen in het ijzersmeedwerk.
Sian Verbart, Laura Spaninks, Hanneke Hoogendijk, Marjolein van de Boom
Tilburg Wiki: