Enkele jaren geleden werd bijgaande briefkaart ontdekt.
Met aan de adreszijde:
Aan den Joodschen Raad Tilburg
S. Kniberg Westerborg BAR.71
En aan de achterzijde:
30-9-’43 Hartelijk dank voor het ontvangen Paket S.Kniberg
Bijzonder intrigerend natuurlijk om wat details te achterhalen over de betrokkenen zoals de relatie tussen deze S.Kniberg uit Westerbork en Tilburg.
Allereerst iets over S. Kniberg en vervolgens over de Joodse Raad in Tilburg.
Siegmund Knieberg
Mogelijk omdat hij tussentijds als Kniberg, dus zonder een e stond vermeld dat hij zijn naam zo op de briefkaart schreef. Met hulp van registers in Israël blijkt dat deze Siegmund Knieberg in 1923 in Duisburg is geboren. Samen met zijn ouders, broer en zus kwamen ze als vluchteling in 1933 in Limburg terecht.
Siegmund heeft de oorlog via kamp Westerbork en concentratiekamp Sobidor overleefd en zijn zus haar verblijf in Auschwitz.
Voor de overige drie, in de oorlog overleden leden van het gezin Knieberg is in Nieuwenhagen (Landgraaf) in 1990 een gedenkteken geplaatst.
Na de oorlog vertrok Siegmung naar Amerika.
Wat het ‘paket’ op de briefkaart inhield waarover Siegmund schreef is onduidelijk.
Ook waarom hij, terwijl hij uit Limburg kwam, toch schrijft naar de Joodse Raad in Tilburg. Misschien op verzoek van een Tilburger in Westerbork?
Het zal altijd wel een raadsel blijven.
De Joodse Raad
De Joodse Raad was een initiatief van de Duitse bezetter uit februari 1941. Het doel was om via hen Duitse bevelen aan de Joodse gemeenschap door te geven. In Tilburg zover bekend is de plaatselijke Joodse Raad gestart in de zomer van 1942. Zowel de vader van Helga Deen als Helga zelf zijn bij de diverse activiteiten van de Joodse Raad hier betrokken geweest.
Zoals elders in Nederland is de Joodse Raad opgeheven het jaar daarop, in september 1943. In Tilburg op 29 september 1943, dus één dag voordat de briefkaart van Siemund Knieberg naar Tilburg werd verzonden.
De Joodse Raad in Tilburg was gevestigd in de Telefoonstraat nummer 5a. Het huis van de joodse familie Lewin. Ook hier weer een dramatisch verhaal. Het gezin van Heinz en Erna Lewin was eveneens in de dertiger jaren uit Duitsland gevlucht en kwam in Breda wonen. Het gezin met twee dochters en een zoon verhuisde vervolgens naar Tilburg en vader Heinz vluchtte in 1940 naar Frankrijk. Daar werd hij gearresteerd; hij overleed tenslotte in april 1945 in Mauthausen.
Op 28 augustus 1942 vond de eerste grootscheepse deportatie van joden naar Auschwitz plaats. Moeder Erna met haar drie kinderen zijn op die dag 28 augustus 1942 vanuit de Telefoonstraat ondergedoken en hun is het wel gelukt om de oorlog te overleven.