Thuis in Tilburg-Noord*: Ali Aden Doualeh
Ali Aden Doualeh (Shinile, Ethiopië, 1966) woont al vijftien jaar in Tilburg. Hij vluchtte twintig jaar geleden naar Nederland, omdat er in het gebied waar hij vandaan komt een burgeroorlog gaande was. Ali woonde in Dere Dawa, een stad in het oosten van Ethiopië, vlakbij de grens met Somalië. Daar ging hij naar het internaat van de Alliance Française, een Franstalige middelbare school. Later studeerde hij voor boekhouder, maar die opleiding kon hij door de oorlog niet afmaken: “Het was te gevaarlijk. Als de zon onder ging kwamen de rebellen in actie. Zij vielen rijke mensen en de regering aan.”
Ali kwam terecht in een asielzoekerscentrum in IJsselmuiden. Hij is de enige van zijn familie die naar Nederland vluchtte. Andere familieleden wonen verspreid over de hele wereld: een van zijn twee zoons woont in Canada, een zus in België en andere familieleden in Scandinavië. Toen hij na vijf jaar een verblijfsvergunning kreeg, raadde een vriend hem aan naar Tilburg te verhuizen, omdat je daar snel werk kon vinden. Hij vond een baan in de productie en heeft zijn plek in Tilburg gevonden: “Ik voel mij nu thuis in Nederland en in Tilburg.” Ali is nog drie keer teruggeweest naar Ethiopië, maar zal er nooit meer gaan wonen. “Ik voel mij daar een buitenlander. Ik ken er niemand meer, want iedereen is gevlucht.
Ali heeft een bijzondere hobby uit Ethiopië meegenomen; hij speelt graag jeu de boules. Het spel leerde hij op zijn Franse school in Dere Dawa. In IJsselmuiden vond hij een jeu de boulesclub, speelde een aantal keer mee en werd toen gevraagd om mee te gaan doen met het wedstrijdteam. “Elke week speelden we wedstrijden. We hebben overal in Nederland gespeeld en zijn zelfs in België en Denemarken geweest.”
In Ethiopië woonde Ali vlakbij de grens met Somalië. Het Somalisch is zijn moedertaal en hij voelt zich verbonden met de Somalische gemeenschap. Tilburg behoort tot de vijf Nederlandse gemeentes met de grootste aantallen Somaliërs. Sinds een aantal jaar is Ali actief betrokken bij de Stichting Rajo, een Somalische organisatie in Tilburg die is aangesloten bij het Ronde Tafelhuis. Hier treedt hij op als tolk en voert hij dagelijks inloopgesprekken met Somaliërs die hulp nodig hebben bij zaken als het invullen van belastingformulieren of contact met de woningbouwvereniging, politie of ziekenhuis. Ook organiseert de stichting bijles, muziekoptredens, activiteiten voor ouderen en kinderen en hulp bij het vinden van werk.
Sinds twee jaar is Ali namens Stichting Rajo sleutelpersoon vrouwenbesnijdenis. Hij geeft voorlichting aan migranten uit gebieden waar vrouwenbesnijdenis plaatsvindt om te voorkomen dat het in Nederland gebeurt. “Ik ben tegen besnijdenis. Het zorgt voor heel veel pijn bij de meisjes. Vroeger gebeurde het nog veel in Nederland. Als er nu twijfels zijn over een familie, geven we een signaal aan de GGD en wordt er onderzoek gedaan. Als blijkt dat een meisje besneden is, worden de kinderbescherming en politie ingeschakeld.”
Ali woont al jaren in Tilburg-Noord. Hij heeft er een vriendin gehad waarmee hij drie dochters kreeg die inmiddels tien, vijf en twee jaar oud zijn. Met de moeder van de meisjes is hij niet meer samen. Hij heeft nu een kamer bij het Verdiplein, waar veel Somaliërs wonen. Het Ronde Tafelhuis vindt hij de fijnste plek van Tilburg-Noord. Hij komt er vrijwel elke dag voor het vrijwilligerswerk dat hij doet voor de stichting, maar ook om met andere bezoekers koffie te drinken en te kaarten.
*Ali werd geïnterviewd naar aanleiding van de tentoonstelling Thuis in Tilburg Noord, die tot en met 23 oktober 2011 te zien is in het Peerke Donders Paviljoen
Afb. 1: Ali Aden Doualeh
Afb. 2: Ali bij het Ronde Tafelhuis
