Datering van de gebeurtenis: januari 1915
Loopgraven rond Tilburg tijdens de Eerste Wereldoorlog.
"Wel niet zo aangenaam, direct weer bij den dienst", schreef militair Vos vanuit Tilburg naar zijn "Waarde Vriend Postma" in Amsterdam. De ansichtkaart, met een foto van ‘Tilburg kerk Heike', is afgestempeld op 14 januari 1915. Diverse foto's met de Heikese kerk of met de Markt kwamen voor op prentbriefkaarten, in die tijd. In Beeldonline van het Regionaal Archief Tilburg kon ik deze foto niet vinden. De afzender meldde dat hij zes weken in een hospitaal lag. Was dit een tijdelijk militair hospitaal in Haaren? Schreef hij met een scherpe kroontjespen? Had hij een inktpotje in zijn ransel of vlakbij zijn brits met gevulde strozak? In een handschrift met ragfijne lijn meldde hij op 13 januari 1915, het volgende:
"Tilburg 13-1-‘15 Waarde Vriend Postma. Door deze wil ik je even mededeelen, dat ik Maandag uit het Hospitaal ben ontslagen en dat we vandaag vanuit Haaren in Tilburg zijn aangekomen en met onze heele comp. (ongev. 250 man) zijn ondergebracht in de Stroohulzenfabr. "Catalonië", nog een verzekerde w.g. bij de RB. Zoo je zult weten. Wel niet zoo aangenaam, direct weer bij den dienst na 6 weken niets te hebben gedaan. Ontv. Verder de hartelijke groeten, ook aan je vrouw en bekenden op kantoor. Mil. J.G.H. Vos 10e Reg. Inf. 2e Bat. 2e Comp. 4e Divisie Tilburg"
Zijn hele compagnie had dus kwartier genomen in een fabriek; de Stroohulzenfabriek Catalonië. Eenvoudig speurwerk leert dat ‘Catalonië' in de Stedekestraat te Tilburg stond. In deze fabriek produceerde men strohulzen. Strohulzen werden gebruikt als verpakkingsmateriaal voor kwetsbare voorwerpen van glas of porselein. Bottelarijen, bierbrouwers en wijnhandelaren bijvoorbeeld waren afnemers van strohulzen. Of militair Vos, met zijn 249 medesoldaten, lang in de Stedekestraat heeft gelegen is mij niet bekend. Ik las op de site http://www.historietilburg.nl/ dat in deze fabriek op maandag 14 december 1916 een grote uitslaande brand heeft gewoed. Misschien dat zijn Tweede Compagnie toen al was verhuisd? Een opvallend onderdeel van deze ansichtkaart is het adres waarnaar de kaart werd gestuurd; Marnixstraat 224 II, Amsterdam. Na de Tweede Wereldoorlog komt dit adres droevig in het nieuws; drie leden van een familie Pront op dit adres, kwamen in 1943 in het vernietigingskamp Sobibor om het leven. (bron: http://www.joodsmonument.nl/)
Terug naar de dag waarop de kaart werd verzonden. De Tilburgsche Courant van ‘Donderdag 14 Januari 1915' maakte melding van een belangrijke reorganisatie aan de top van de Franse legerleiding. Sinds Joseph Joffre (1852) het bevel voerde ging hij rigoureus te werk: "Sedert Joffre het opperbevel voert heeft hij zeven generaals ontslagen. Dezen zouden hun positie aan voorname politici te danken hebben gehad en onbekwaam zijn voor hun taak.... In het geheel heeft Joffre 150 officieren van hun commando ontheven en door anderen vervangen...". Een maatregel van méér dan nationaal belang, denk ik. De Duitsers zaten al vér in Frankrijk, zij bombardeerden Soissons, berichtte de ‘Tilburgsche Courant, hét ‘Dagblad van het Zuiden' uit Tilburg.
Afb. 1. Ansichtkaart (voorzijde) met de kerk Heike te Tilburg.
Afb. 2. (Achterzijde) Geschreven tekst met poststempels in Tilburg en Amsterdam.
