Het Wilhelminapark

  • Datering van de gebeurtenis: 1898 - heden

Op 5 december 1897 besloot de gemeenteraad van Tilburg om de Frankische Driehoek (die omschrijving was toen overigens nog onbekend) op de Veldhoven (eene lage weide met slooten omgeven), ingesloten door keiwegen, te herscheppen in een park, dat genoemd zou worden naar de kroonprinses, bij gelegenheid van haar 18e verjaardag.

Volgens de plannen van tuinarchitect Springer werd er in 1897 en 1898 flink aan doorgewerkt. In maart '98 was het grondwerk gedaan, de wegen waren aangelegd en besinteld. Er waren 8 wagonladingen koe- en paardenmest ondergewerkt. De welgestelde herenhuisbewoners rondom verdroegen blijkbaar moedig de stank. Leve de Koningin !

Het Wilhelminapark werd op feestelijke wijze ingewijd en geopend op 6 september 1898. Op de 14e september ging het feest verder met een grote optocht die om de Veldhoven trok. De burgemeester plantte toen in het park een lindeboom. Dat ook toen in Tilburg al vandalisme voorkwam bleek de volgende dag, toen bleek dat de boom vanaf de grond tot aan de takken van schors ontdaan was........

De herdgang de Veldhoven lag tussen de Heuvel, Loven, de Heikant, de Hasselt en de Hoeven. Aan de lange smalle percelen op de plattegrond van de Veldhoven zou men kunnen zien dat hier echte Tilburgers woonden, met in de voorkamer het weefgetouw en achter het huis de lange hof, met aardappels, groenten, een varkenskot en een kiepenkot.

Later, toen de fabrieken opkwamen, trokken fabrikanten en notabelen naar de driehoek, die een deftige buurt werd - zeker toen het Wilhelminapark werd aangelegd.

Het Wilhelminapark is nu allang volwassen geworden en er staan zowat 200, inheemse en uitheemse, bomen. Dit wat het park betreft, dat met zijn entourage van veelal statige huizen een waardevol stadsbeeld is geworden.

Wat Wilhelmina Helena Pauline Maria, koningin der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, hertogin van Mecklenburg, enzovoort, enzovoort, zelf betreft.......ik ben niet echt zo koningsgezind, dat ik de oude Majesteit persee een plaats meende te moeten geven in dit artikel. Maar zij is, mijns ondanks, toch wel de gouden gekrulde omranding van deze ene bladzijde, met een stukje Tilburgse heemkunde......

En kijk eens op foto nr. 1 naar het huis met het torentje (niet goed zichtbaar door de lichtverdeling). Het staat vlak bij het Smidspad. Toen ik nog klein was vertelde ons Moeder het verhaal van de mevrouw die tijdens de parkaanleg, met haar man naar ik aanneem, een deftig huis aldaar aan het bouwen was. Daar moest een torentje op gebouwd worden en ze verheugde zich er op dat ze straks, vanuit haar torentje zou kunnen genieten van het uitzicht op het nieuwe park, met moeders, spelende kinderen, enzovoort. Het park kwam klaar, het huis kwam klaar.......en de mevrouw overleed ontijdig. Het werd alom verteld op 't Goirke en in de Hasselt, met de dramatische ondertoon van die tijd.

Ons Moeder nam mij destijds, in de jaren dertig, soms mee naar het witte gebouw van de CTM (de melkinrichting) aan het park, waar op de eerste verdieping een melksalon was. Het zal wel chocolademelk geweest zijn, wat ik daar kreeg.

Tenslotte, want honden zijn ook (bijna) mensen, even over de trekhonden van de CTM. Als 's morgens de melkbezorgers met hun typische CTM-wagentjes uittrokken, konden die (de trekhonden bedoel ik) een blafconcert geven waar de buurt niet van terug had......

De informatie danken we gedeeltelijk aan een artikel in "Stadsnieuws" uit juli 1982.

 


Anton van de Wiel


De foto's: Na het huis met het torentje en de melkinrichting, nog wat foto's uit het prille begin van de beplante driehoek en nog wat. Onder andere zijn gebruikt fotonrs van Beeldonline: nrs. 002915 - 002912 - 002901 - 002902 - 034889 - 039805.