Henk van Mierlo
- Datering van de gebeurtenis: novvember 1944 - april 1945
LEGER HEEFT LAST VAN SPELENDE KINDEREN
Persoonlijk weet ik me weinig van de oorlog te herinneren, een overkomende V1 en het opblazen van ‘D'n Atelier" daargelaten, ik was er simpel genoeg te jong voor. Wel weet ik me de indrukwekkende gevaarten, Britse tanks te herinneren, op het plein achter ons huis dat toen nog Dr. Schaepmanplein heette.
Als kind sta je er niet bij stil wat voor risico's je loopt wanneer je daartussen of tussen legerauto's speelt, maar dat er op een gegeven moment iets moest gebeuren om de verkeersveiligheid te vergroten blijkt wel uit onderstaand artikel in het Nieuwsblad van het Zuiden van 29 november 1944:
GEALLIEERDEN ONDERVINDEN LAST VAN SPELENDE KINDEREN.
"I spanked several boys".
Een Canadees officier, de chef van een der, geallieerde. Constructiewerkplaatsen vraagt ons, hoe hij de kinderen, die een grote last zijn geworden, van zijn werk vandaan kan houden.
Wij hebben hem schertsend verteld hoe de Duitsers dat hier deden, maar daar voelde hij begrijpelijkerwijze niets voor.
De Engelsen en Canadezen zijn vriendelijke mensen maar onze Tilburgse jeugd schijnt die vriendelijkheid niet te kunnen verdragen. De Officier, die onze hulp inriep, was werkelijk boos: "I spanked several boys" zei" hij. Ik heb verschillende jongens, al over de knie gelegd als ze al te veel in de weg liepen.
Heel de dag rijden hier auto's af' en aan telkens moéten ze stoppen voor kinderen, die tijdens het lossen en laden tussen de auto's doorlopen. Ik zou het vreselijk vinden als een kind hier een ongeluk,kreeg. Maar ongelukken kunnen hier niet uitblijven.
Ouders, verbiedt uw kinderen. te spelen in de buurt van militaire los- en laadplaatsen en werkplaatsen.
De militaire autoriteiten willen de burgerij zo min mogelijk last veroorzaken maar als het niet veranderd zullen een groot aantal straten voor alle burgerverkeer worden afgesloten!
Ook de groteren moeten zich zo min mogelijk in die straten begeven, welke door de militairen worden gebruikt.
Zondag heeft het werk aan de Ringbaan 0. tussen de Bosscheweg en de losplaats aan het Kanaal veel hinder gehad van de vele wandelaars.
Bedenk dat ieder ogenblik in deze oorlog kostbaar is. Nederland moet nog bevrijd en Duitsland verpletterd worden.
Aan de bevrijding van Nederland wordt niet alleen aan het front, maar ook achter het front gewerkt. Loop de mannen, die onze landgenoten boven de rivieren moeten bevrijden niet in de weg.
Uw kinderen moet ge er vandaan houden in hun eigen belang, opdat ze geen ongeluk krijgen, zelf moet ge er weg blijven om de bevrijding van uw landgenoten niet te vertragen.
Overigens is het niet alleen de verkeersveiligheid die de militairen zorgen baart.
De armoe en gebrek aan allerlei goederen - ook nog met de naderende winter op komst - waren groot. Al of niet terecht, er werd geschoept bij 't leven, om het maar eens plat te zeggen. Ook dat was dus een reden tot zorg. Een plaatsvervangende schaamte overviel mij bij het lezen van de volgende alinea.
Alles laten liggen.
En het spreekt vanzelf, dat men alles moet laten liggen. Wie goederen van het leger steelt, begaat een misdaad aan zijn landgenoten. De troepen die we thans hier herbergen hebben,een onbeperkt vertrouwen in de eerlijkheid van de burgers. Ze stoppen niet alles achter slot en prikkeldraad. Beschaam dat vertrouwen niet!
Tilburg had voor deze oorlog een goede reputatie.
Waar ter wereld konden we zó gerust onze voor- of achterdeuren open laten staan dan in deze goede stad? De oorlogsjaren hebben veel kwaad gedaan. Het begrip van eerlijkheid heeft wel wat geleden, Laten we onze reputatie zo spoedig mogelijk herstellen. De goederen van onze vrienden moeten bij ons veilig zijn, ook al liggen ze voor het grijpen.
Ouders,let er op, dat uw kinderen niet met planken, bouten of andere voorwerpen thuis komen, die ze op straat zeggen te hebben gevonden. Gewetenloze, opkopers - het hoeft niet gezegd - worden volgens de krijgswet gestraft.
In de krant van 9 december stond het volgend bericht:
HOUDT DE KINDEREN VAN DE STRAAT.
Dezer dagen gebeurde er op de Ringbaan 0ost, nabij het Zwembad wederom een ongeluk, dat aan een onzer jeugdige stadgenoten het leven kostte.
Voortdurend en met herhaling is er in dit blad al op gewezen, dat de ouders toch zo verstandig zouden zijn hun kinderen van de straat weg te houden, waar immers door het toch al overbelaste verkeer ongelukken op den duur onvermijdelijk zijn.
Onze kinderen zijn daarbij zo roekeloos dat zij ondoordacht tussen de wagens doorspringen, hetgeen de chauffeurs, ondanks de grootste oplettendheid, zeer veel last en oponthoud bezorgt.
Het is droevig, dat slechts zulke sombere voorbeelden daaraan een einde moeten maken. Ongelukken kunnen immers niet meer uitblijven. Daarom wijzen wij er nogmaals met de meeste nadruk op: Ouders, houdt Uw kinderen van de straat,als zij daar niets te maken hebben. Het is zeer gevaarlijk en het is geheel in uw eigen belang en dat der geallieerde legers. Iedere stagnatie moet worden voorkomen en het leven van Uw kindéren is U toch wel meer waard dan. dat U ze zo maar zorgeloos de straat opstuurt.
Helpt dus allen mee, houdt hen thuis! De geallieerde legers verwachten van ons vriendschap en medewerking, maar dit mag geen aanleiding zijn hen in de weg te staan en aldus voor grote moeilijkheden te plaatsen. Werkt dus allen mee en voorkomt ongelukken!
Houdt uw kinderen binnen!
Kennelijk waren de herhaalde waarschuwingen onvoldoende en moesten er drastischere maatregelen genomen worden.
Op 19 december verscheen een kennisgeving in de krant waarin de Commissaris van Politie namens de Engelse militaire autoriteiten met onmiddellijke ingang een groot aantal doorgaande wegen binnen de bebouwde kom voor alle verkeer afsloot.
Fietsers mochten uitsluitend met het rijwiel aan de hand over het trottoir lopen.
Tegelijkertijd worden er een aantal oversteekplaatsen van die wegen aangewezen. Die worden bewaakt door de politie en leden van de Binnenlandse Strijdkrachten.
De kennisgeving eindigt met de volgende passage:
"Voetgangers worden er nogmaals op gewezen dat het onnodig op de rijweg lopen zeer gevaarlijk is, alsmede dat het oversteken der rijwegen altijd recht en vlug dient te geschieden nadat hij zich van tevoren heeft overtuigd dat er geen verkeer nadert. Ten slotte:Ouders past op Uw Kinderen!"
Dat er ondanks alle maatregelen toch nog ongelukken kunnen gebeuren blijkt uit het bericht van woensdag 27 december:
"De 8 jarige Jantje Schuurmans speelde op Den Heikant tussen en op de auto's van het leger op het plein voor de kerk. Hij reed op een van de auto's mee, viel eraf en kwam onder de achterwielen terecht. Ernstig gewond werd het knaapje naar het St. Elisabeth-ziekenhuis gebracht waar het aan de gevolgen is overleden."
Het zou niet bij dat ongeluk blijven. Nog een aantal keren werden kinderen (zwaar) gewond ook door het spelen met gevonden of gestolen oorlogstuig.
Henk van Mierlo
Nuenen
Afbeeldingen Beeld on Line Regionaal Archief Tilburg:
Krantenberichten Nieuwsblad van het Zuiden
