Louis Sparidans
Twee interessante kaarten met betrekking tot de bevrijding van Tilburg (en Brabant) trof ik aan op de site ‘Weg naar de bevrijding’. Ik plaats ze hiernaast.
Na de deels mislukte operatie ‘Market Garden’, halverwege september 1944, was er wel bereikt dat er een (bevrijde) corridor in het oostelijk deel van Brabant was ontstaan tot aan Arnhem. Maar Midden- en West-Brabant moesten nog even wachten.
Omdat de Duitsers die in Midden- en West-Brabant zitten een bedreiging vormen voor de aanvoerlijnen van en naar Antwerpen, besluit veldmaarschalk Montgomery de corridor te verbreden. De vijand moet overal in Nederland tot aan de overkant van de Maas worden teruggedrongen. Dan zijn de haven van Antwerpen en de transportlijnen veilig.
In een bevrijd Zuid-Nederland, zo luidt de redenering, kunnen de geallieerden zich bovendien rustig voorbereiden op een offensief richting Duitsland.
De Duitsers moeten in opdracht van ‘Berlijn’ vasthouden aan zowel Noord-Limburg als Midden- en West-Brabant. Maar plaatselijke commandanten zien in dat het Duitse leger niet sterk genoeg is om beide provincies te verdedigen. De Duitsers zullen waar mogelijk de geallieerde opmars vertragen.
De Brabanders plukken de wrange vruchten van deze Duitse strategie die bestaat uit vechten en vernielen.
Op de 27ste september doen Britse troepen een uitval naar Tilburg, gesteund door de Polen. Bij Alphen en Goirle wordt zwaar gevochten. De Polen nemen Baarle-Nassau en Alphen in, de Britten Hilvarenbeek. Tilburg is nog een stap te ver.
De Duitse tegenstand is te hevig. De uitgeputte geallieerden zetten op 7 oktober een voorlopige punt achter de aanval. Een korte rust volgt. Het is de stilte voor de storm.
Half oktober zet een geallieerde strijdmacht de aanval in op West- en Midden-Brabant; ze bestaat uit Polen, Canadezen, Britten en Amerikanen.
Vanuit drie richtingen tegelijk denderen de bevrijders de provincie binnen: vanuit de corridor in het oosten, vanuit België en vanuit Zuidwest-Nederland, waar op dat moment ook nog om de toegangen tot de Zeeuwse eilanden gevochten wordt. Operatie Pheasant (‘Fazant’) begint (zie het tweede kaartje).
Op 26 oktober 1944 nemen de geallieerden Tilburg op de korrel. Op die dag bevrijdt de 15e Schotse infanteriedivisie Oisterwijk. Vanuit het zuiden doet de Nederlandse Prinses Irenebrigade vervolgens een aanval op Tilburg. Twee dagen lang probeert ze de Duitse linies te doorbreken. Ondanks steun van tanks en artillerie lukt het de Nederlanders niet.
Op 27 oktober nemen de Schotten de aanval van de brigade volledig over. Tilburg ligt dan al voor het grijpen.
Om omsingeling te voorkomen, verlaten de Duitsers op 26 oktober de stad. De Schotten weten dat echter niet. In de ochtend van 27 oktober beschieten ze Tilburg, waar zich dan geen Duitser meer bevindt. 's Avonds is de stad zonder verdere incidenten veiliggesteld.
Bron: wegnaardebevrijding.nl
Louis Sparidans
