Louis Sparidans
- Datering van de gebeurtenis: Jaren vijftig / zestig
Mijn vorige bijdrage onder de titel "het pientere pookje" heeft een aantal reacties uitgelokt. Eén vroeg of dat mooie blonde meisje een bril droeg, dan kende hij haar. Nee, dat niet, maar ze zag er wel pienter uit. De andere reacties hadden allemaal betrekking op dat "dubbel-klutsen" met mijn oud Volkwagen-kevertje destijds.
Zo heeft de één me het wezen van dat dubbel-klutsen nog eens uitvoerig en technisch goed onderbouwd uitgelegd, terwijl een ander juist vroeg hoe dat klutsen eigenlijk in z'n werk ging. Deze twee heb ik de mailtjes wederzijds maar doen toekomen, omdat het zo mooi op elkaar aansloot. Dat kwam goed uit.
Rien van der Heijden, de meest produktieve schrijver op deze site en sinds kort zelfs in dienst van het Stadsmuseum Tilburg (en inmiddels ook een goede internet-vriend van me) haalde in de eerste plaats vele enthousiaste herinneringen op uit zijn eigen auto-verleden. Zonder dat zijn pa het wist, mocht hij van zijn oudere broers al op 12-jarige leeftijd (op zondagmorgen) stiekem een auto besturen onder het motto "jong geleerd is oud gedaan". Ach, dat kon in die tijd allemaal.
Samen met een broer dreef hij in z'n jonge jaren aan de Oude Langstraat ook nog een autohandel (met o.m. oldtimers) en deed hij derhalve een enorme ervaring op met de meest-uiteenlopende auto-vehikels uit die tijd, waaronder uiteraard ook enkele exotische "dubbel-klutsers". "Wat een prachtige tijd was dat", schreef hij. Ook op het GvT heeft hij er al eens over verhaald.
Maar nu even terug "naar m'n eigen gekluts" in dat oude VW-kevertje, waarmee ik omstreeks 1959-1960 Tilburg onveilig maakte (eentje met nog zo'n klein ovaal achter-ruitje en met van die uitzwaaiende richtingaanwijzers, die het meestal niet deden). Dat klutsen was een aparte "techniek" van schakelen.
Tegenwoordig hoeft dat niet meer maar tóen bestond de kunst er uit dat je er voor moest zorgen dat de snelheden van de ronddraaiende tandwielen van de koppeling resp. die van de gewenste versnelling, middels het geven van precies de nodige hoeveelheid "tussengas" (in de vrije stand) exact op elkaar aansloten, zonder te piepen, te snerpen, te knarsen of te kraken. Anders werd het klutsen ---> klunzen!
Ik ben bang dat de meesten onder u het nu nóg niet snappen (geeft niet hoor) maar het gaf mij, als dat experiment wél goed lukte, elke keer een uitgesproken tevreden, welhaast zalig gevoel. Zó een gelukkig gevoel, dat ik het zelfs ging missen toen ik een jaar later bij Knegtel op d'n Heuvel een "nieuwe" tweedehands Ford Consul kocht, ook al was dat (ook niet mis!) m'n eerste auto met een zogenaamde "luxe" stúúrversnelling. Dat was nodig omdat veel auto's in die tijd een voorbank hadden (geschikt voor drie of vier personen) in plaats van de huidige twee zitplaatsen. En van veiligheidsgordels had niemand nog ooit gehoord.
Nadat ik in 1963 mijn eerste echte nieuwe auto kocht, voor nog geen vijfduizend gulden, een Ford Anglia (met zo'n kekke achter-ruit), vond ik het enkele jaren later weer leuk om voor "mijn Irène" een tweedehands Fiatje-500 te kopen, waarbij dat gekluts weer van voren-af-aan begon. Binnen de korste keren raakte ook Irène eraan verslaafd en bijna met tranen in haar ogen moest ze een paar jaar nadien er toch afscheid van nemen toen ie "op" raakte en er een gewone auto met een normale (gesynchroniseerde) versnellingsbak voor in de plaats kwam.
Nu, ongeveer 45 tot 50 jaar later, hebben we het er nog wel eens over, vooral als we met vrienden uit die tijd bij elkaar zitten. Ach, wat waren die auto's van vroeger zoveel leuker dan die van tegenwoordig! Misschien ook wel (mede) omdat er toen nog niet zoveel waren.
Bijgaand nog een paar fotootjes van zo'n oud Volkswagentje, een Ford Anglia en een Fiatje-500 uit die jaren. Dan kunnen ook de jongere lezers van deze site zien welke auto's er in die tijd in Tilburg o.m. rondreden. Met dank aan Wikipedia e.a.
Louis Sparidans
