- Datering van het voorwerp: 1874 en 1987
Het oude paleis van koning Willem II werd na zijn dood te Tilburg in 1849 ontruimd, behalve de sterfkamer. Het uit 1782 daterende gebouw bevond zich echter in zo'n slechte staat, dat het in gedeelten in 1864 en 1873 gesloopt werd. De meubels en voorwerpen uit de sterfkamer van koning Willem II werden overgebracht naar paleis het Loo. Ter plaatse werd een gedenknaald opgericht, ontworpen door Hendrik van Tulder. Het werd uitgevoerd in escauzijnse hardsteen, waarop een mameren portretmedaillon vervaardigd door beeldhouwer Jozef Geefs. Op 17 maart 1874 vond de onthulling plaats in aanwezigheid van prins Hendrik, de zoon van Willem II. Deze prins en zijn gevolg werden aan het station afgehaald door de commissaris van de koning in Noord-Brabant, de burgemeester van Tilburg en de wethouders. Bij het monument was ook de gemeenteraad aanwezig en de leden van de handboogschutterij 'Honos alit arcum' waarvan Willem II beschermheer was. Verder verschillende verenigingen en veel inwoners. 'Geen wonder dus' sprak de burgemeester, 'dat Tilburg fier is op de zuil die de nakomeling niet alleen de plek zal wijzen, waar de groote, hoogvereerde koning zijn aardsche leven eindigde, maar welke zuil tevens den nakomeling zal blijven verkonden wat die koning voor Nederland en speciaal voor Tilburg geweest is.' Na 'deze krachtige toespraak' verliet prins Hendrik het terrein, waarna door leden van de 'Tilburgsche afdeeling van het Metalen Kruis', waaronder enkele oudstrijders van Waterlo, een krans bij het gedenkteken werd gelegd. De muziek werd verzorgd door de Nieuwe Koninklijke Harmonie die bij aankomst van de stoet het 'Wien Neerlands bloed' speelde. Nadat de burgemeester gesproken had zong de liedertafel Souvenir des Montagnards een toepasselijk koraalgezang, waarvan de tekst, gedrukt op oranje papier bij duizenden onder het volk verspreid werd. Aan prins Hendrik werd na afloop van de plechtigheid een 'déjeuné dinatoire' aangeboden in het stadhuis van Tilburg. In 1968 moest de gedenknaald het veld ruimen wegens de aanleg van de 'City-ring'. Na jaren van opslag bleek de gedenknaald in zo'n slechte toestand te verkeren dat de gemeente op financiële gronden afzag van restauratie. Vervolgens lanceerde de Juniorkamer Hart van Brabant het plan om dan maar een geheel nieuwe gedenknaald op te richten. De naald werd onthuld door de commissaris van de koningin, mr. Houben. De naald is een werk van kunstenaar Ton Buijnsters. Realisatie in 1987. Nieuw op één onderdeel na: het marmeren medaillon met de beeltenis van de vorst is nog afkomstig van het oude monument. De naald staat op de Oude Markt, tussen ingang Heikese Kerk en Paleisring.
Bronnen:
Foto's Collectie RAT en tekst:http://www.regionaalarchieftilburg.nl
