Stadsmuseum Tilburg
Joy weet het nog goed. Het moment waarop ze in 1987 in Nederland arriveerde en met de trein van Schiphol naar Tilburg reisde. “Ik zag alleen maar weiland, alleen maar weiland. En ik dacht: mijn hemel, waar ben ik beland? Waar is de bevolking, waar zijn de mensen?” Gelukkig was er op het station van Tilburg een warm welkom van haar zus, die hier al eerder voor haar studie naartoe kwam. “Zij kende al best wat mensen in Tilburg en iedereen was heel aardig en behulpzaam.”
Joy ging Jongerenwerk studeren aan het Sint Dionysius aan de Ringbaan-Oost. En hoewel ze zich daar heel welkom en op haar gemak voelde (‘we hadden aardige en betrokken leerkrachten en ik maakte al snel vrienden’), leerde ze ook een andere kant van Nederland kennen. “Sommigen keken me in het begin toch wel wat raar aan. Ze dachten dat we niks hadden op Sint Maarten, geen auto’s, geen televisie, geen bestek. Haha, nou ik heb ze verteld dat we alles hadden op Sint Maarten. Ze stonden met verbazing naar mijn verhalen te luisteren.”
Ook bij haar eerste vaste baan, als kinderleidster bij een peuterspeelzaal in de Tilburgse binnenstad, kreeg Joy in het begin te maken met vervelende reacties. “Toen ik daar voor het eerst naar binnenwam, hoorde ik iemand zeggen: ‘Oh, een zwarte’. Ze hadden blijkbaar nog nooit een zwarte leidster gehad. Ik was de eerste. Ik heb me heel netjes en professioneel voorgesteld en ik dacht bij mezelf: ja met dit zwartje moet je samenwerken, want jouw kind komt naar mij toe. Ik werk hier, dus wie gaat mij wat vertellen?” Joy wist er het respect van de ouders mee te winnen. “Na een paar maanden liep iedereen met me weg. Ze wilden hun kind alleen nog brengen op de dagen dat ik werkte.”
Respect is het sleutelwoord van Joy. Ze kreeg het van huis uit mee, door de warme opvoeding van haar Surinaamse vader en haar op het Caraibische eiland Anguilla geboren moeder. Ze ervaarde het ook als kind op het multiculturele Sint Maarten en ze geeft het hier in Nederland met liefde door aan haar dochter. Dat respect is nodig in de volgens Joy soms harde en zakelijke maatschappij die we in Nederland hebben. “We hoeven elkaar echt niet altijd te begrijpen. Want ik heb jou niet opgevoed, ik heb jou niet gebaard. Maar we moeten wel respect voor elkaar tonen. En als we meer respect voor elkaar tonen, dan kunnen we gewoon zonder problemen met elkaar samenleven. Zo simpel is het.”
Tekst: Mark Mol
Foto: Maria van der Heyden
Het onafhankelijke onderzoek naar het koloniale verleden van Tilburg wordt mede mogelijk gemaakt door inwoners van de gemeente Tilburg, het Stadsmuseum Tilburg, het Regionaal Archief Tilburg en de gemeente Tilburg. Het doel van het onderzoek is om Tilburgers meer kennis te geven over de rol die Tilburg speelde in het koloniale verleden. Tilburg is een inclusieve gemeente en daar zijn we trots op. De gevolgen van het koloniaal verleden zijn tot op de dag van vandaag voelbaar en zichtbaar. Meer kennis over elkaars verleden brengt ons samen. Zo maken we de gevolgen van onze geschiedenis voor ons heden bespreekbaar. Joy Arduin was een van de geïnterviewden bij het onderzoek naar het (post)koloniale verleden van Tilburg in 2023.