Bewolkt

Als het aan de gemeenteraad had gelegen was die nieuwe Willem II-passage in de Spoorzone er nooit gekomen. Zelfs geen hoogspoor. Laat staan de interactieve lichtwanden die bureau The Cloud Collective ontwierp. Niet dat de raadsleden het plan voor deze regenboogmuren ooit hebben gezien, want we spreken hier over 1939. Na een avondvullende vergadering stemde de volksvertegenwoordiging op 3 maart van dat jaar bijna unaniem in met het plan voor een échte tunnel iets verderop, tussen Koestraat en Heuvel. Voor het luttele bedrag van 555.000 gulden kon het spoor dan blijven liggen op straatniveau. Enkele leden suggereerden om ook zo’n tunnel bij de Gasthuisring aan te leggen. Het lange wachten op passerende treinen zou dan voor iets meer dan ‘n miljoen definitief tot het Tilburgse verleden gaan behoren.

Het hele spoor optillen was een 7 miljoen duurder alternatief. Raadslid Remmers van de Roomsch-Katholieke Staatspartij meende echter dat “al wat men méér uitgeeft aan een hoogspoor weggegooid geld is”. De tweebaanse tunnel zou volgens de raad tot in de verre toekomst zeker voldoende zijn voor het groeiende verkeersaanbod. Als het aan deze raad had gelegen waren de treinen de Willem-II straat dus op ooghoogte blijven passeren.

Na dat raadsbesluit pakte donkere wolken zich samen boven Nederland. Toen de Duitsers aan de macht kwamen werd het staatskrediet voor het tunnelproject ingetrokken. Op 31 juli 1940 nam de gemeenteraad dit ter kennisgeving aan. Ongetwijfeld in een gelaten stemming.

Een oorlog die plannen in de war schopt. Azar, een vluchteling uit Syrië, heeft minstens zo veel recht van spreken. Sinds een paar maanden woont hij in Tilburg. Samen met een landgenoot zit hij op een aftandse bank aan de Spoorlaan, tegenover ijssalon Intermezzo. “Ik ben moslim, hij is christen” verklaart hij met haast in zijn stem. Alsof hij wil beklemtonen dat wat hem betreft de wereldvrede mag uitbreken. “Mijn gezin is nog daar, ik maak me iedere minuut zorgen”. In een wit plastic tasje zitten thee, een paar kilo suiker en Iraakse dadelsiroop. “Die siroop kun je hier gewoon kopen, fijne stad is Tilburg!”. Straks gaan ze het mierzoete spul drinken. Een zonnige suikerkick als kortstondige afleiding voor bewolkte gedachten.

Een goederentrein passeert hoog boven hun hoofden. Want die opgetilde spoorbaan zou er begin jaren ’60 toch nog komen. En daarmee was er uiteindelijk in 2016 ook ruimte voor de spectaculaire Willem II-passage. Met muren die als een toverbal van kleur kunnen veranderen.

Azar en zijn vriend staan op. Ze vervolgen sjokkend hun dagelijkse rondje door de stad, haast hebben ze immers niet. Het verkeer bijna 80 jaar na dat vooroorlogs raadsbesluit wel. Tientallen auto’s jakkeren de cityring op. De twee vluchtelingen verdwijnen in de donkere voetgangerstunnel richting NS-Plein. Aan het eind daarvan zien ze hopelijk de felblauwe kleur van deze wolkeloze lentedag. Nog geen complete regenboog, maar het is een begin.

Deze kroniek verscheen op 10 mei 2016 in het Brabants Dagblad