Joep Eijkens
- Datering van de foto: Diverse dateringen
- Wie staan erop: Zie bijschriften
Uit het familiealbum van Jeanne Verhagen
Familiegegevens
Jeanne Verhagen werd in 1955 geboren als eerste kind van Piet Verhagen en Joke van Rooij. Er volgden nog drie kinderen. Jeanne mocht na de lagere school verder studeren maar ging liever werken. Haar eerste baan was bij tricotagefabriek 'Charma' in de Zuidoosterstraat. Op haar 21ste trouwde ze, verhuisde naar Oosterhout en vond werk in een lingeriezaak. Na enige jaren gescheiden kreeg ze een relatie met een andere man. "In 1982 is mijn dochter geboren", zegt ze. "Twee maanden later stierf mijn moeder, pas vijftig jaar oud. Ze heeft een zwaar leven gehad met mijn vader." Ook haar eigen leven kende vele dalen. Een jaar of zeven werkte ze in een ziekenhuis alvorens geconfronteerd te worden met een burnout. "Maar ik heb nu een hoofdstuk afgesloten en doe tegenwoordig vrijwilligerswerk in De Driehoek, een ontmoetingsruimte hier in de Reeshof. En ik maak aquarellen en doe aan werelddans, ja ook salsadans - dat is een talent van mij, dansen."
Familieverhaal
Drie gedoden en een held
Op 25 november 2011 vond onder auspiciën van de stichting Straat een reünie plaats van oud-bewoners van de volkswijk Koningswei. Dat gebeurde in de Openbare Bibliotheek Tilburg op het Koningsplein, op de plek dus die ooit het hart van deze roemruchte volkswijk vormde. Zo kaal als dit plein vandaag de dag oogt - tenzij er markt wordt gehouden - zo levendig moet het vroeger toegegaan zijn in de 'Waai', zoals het ook wel genoemd werd. En iets van die levendigheid was weer te proeven onder de bezoekers, hoe grijs vaak hun haren.
Velen hadden hun familiealbum meegenomen waarbij weer eens bleek hoe goed foto's herinneringen kunnen oproepen. En zo maakte ik ook kennis met Jeanne Verhagen die twee schatten uit haar tas haalde: een albumpje met een stuk of dertig foto's enerzijds, een stel eenvoudig gecopieerde, met nietjes bij elkaar gehouden verhalen anderzijds.
Om met dat laatste te beginnen: het bleek om een viertal verhalen te gaan uit een bundel 'Die van Verhagen' van de hand van Kees van der Zande. "Een neef van mijn vader", aldus Jeanne. En ze wees naar de foto op de voorkant waarop zes heren rond een cafétafel zaten, zo te zien jaren dertig van de vorige eeuw. "De tweede van links is mijn grootvader, die hebben ze doodgeschoten." Ze doelt op Janus Verhagen die aan de Piusstraat een café runde met zijn vrouw Koos Lugters. Een van de verhalen gaat ook over dat drama dat zich kennelijk in 1938 afgespeeld moet hebben tijdens de Beekse kermis.
Smokkelen
Janus blijkt niet de enige van uit Jeannes familie die door geweld om het leven is gekomen. Blijkens de verhalen van Van der Zande werden Janus' broers Peer en Sjef Verhagen doodgeschoten door een politieman, respectievelijk douanier die hen betrapt hadden bij het smokkelen van België naar Nederland. "Ook mijn vader is al jong gaan smokkelen, samen met zijn broers', zegt Jeanne. "Maar ja, oma stond er na de dood van opa alleen voor, dus ze moesten wel."
Als je de drie verhalen hebt gelezen en aan het laatste begint, denk je dat het weer slecht af moet lopen. Maar nee, voor Toon Verhagen - ook wel Toon Kwak genoemd - blijkt een heldenrol weggelegd. Hij was het, zo gaat het verhaal, die op 27 oktober 1944 met een witte vlag vanuit Broekhoven naar de geallieerde soldaten aan de overkant van de Leij liep om te zeggen dat de Duitsers Tilburg verlaten hadden en dat ze dus op konden houden met hun beschietingen.
Albumpje
Dan komt het albumpje aan de beurt. Zo zwaar als het leven is geweest voor haar moeder, zo triest als de verhalen zijn die ze kan vertellen over haar vader en zo moeilijk als ze het zelf vaak gehad heeft - dat albumpje bevat toch vooral de meer gelukkige momenten. Al liggen die dan allemaal heel ver weg in de tijd. In de tijd dat ze bijvoorbeeld haar eerste communie deed of toen ze bij de Majorettes zat van de bekende Drumfanfare Groeseindse Jagers, inmiddels ook al ter ziele helaas.
Misschien het meest nog treft me de eerste foto uit het albumpje. Daarop zien we Janus en Koos Verhagen en hun kinderen. Een mooi gezin zou je zeggen waarvoor heel de toekomst nog open lag. "Dat mongooltje heette Januske", zegt Jeanne. "Hij is maar vijf jaar oud geworden." En dan besef je opeens dat het grote gezin dat amper een jaar na het maken van deze foto vaderloos verder moest. "Ik zou boekdelen over mijn familie kunnen schrijven", zegt Jeanne.
Fotobijschriften
1 Janus Verhagen en Koos Lugters en hun gezin, ca. 1937. Helemaal rechts, Jeannes vader Piet. Jeanne: "Mijn opa en oma hadden eerst een café aan de Piusstraat. Na de dood van opa is het gezin verhuisd naar ik dacht ongeveer de plek waar nou 'De Popcorn' zit. (Dat zou dan de Koningstraat moeten zijn geweest; red.) Het café wat ze daar hadden heette 'Het Wijnvat'- ons vader heeft er ook geoberd, dat deed ie gère, hè. We hebben trouwens veel café's in de familie gehad."
2 Aan en achter de cafétafel v.l.n.r. - voorzover Jeanne het kan zien - de gebroeders Peer, Janus, Sjef en Toon Verhagen. Hoe de Verhagens aan hun bijnaam 'Kwak' kwamen, weet Jeanne niet. Andere personen op de foto onbekend. Vermoedelijk jaren dertig.
3 Janus Verhagen, vermoedelijk jaren dertig.
4 Januske Verhagen, ca. 1936. "Dat was een jonger broertje van ons vader", zegt Jeanne. "Januske ging altijd de duiven van opa binnenroepen op z'n klumpkes. Hij is al rond zijn vijfde overleden... M'n oma wilde niet erkennen dat het een mongooltje was."
5 Jeannes vader Piet Verhagen werd geboren in 1932. Volgens het opschrift zou de foto genomen zijn bij gelegenheid van zijn Plechtige H. Communie in 1945.
6 Op de 2e rij, tweede van links: Piet Verhagen. Ca. 1951. Waar de naam W. Stelleman op slaat, is niet duidelijk. Wel was er rond diezelfde tijd een orgelbouwer met die naam werkzaam in Eindhoven.
7 Onbekend café. Links onder de biljartlamp Piet Verhagen. Jeanne herkent in de derde man van links vooraan zekere 'Janneman'. "Die had 'n café in de Capucijnenstraat dat altijd heel laat open was - als alles gesloten was zeiden ze: 'Kom, we gaan naar Janneman'. " Begin jaren vijftig.
8 Jeanne met haar moeder bij oma Van Rooij in de St. Thomasstraat, 1955.
9 Jeanne (r) met haar broertje Toon, ca. 1958. Het gezin woonde toen in de Veldstraat (Groeseind).
10 Jeanne als majorette van de Groeseindse Jagers, ca. 1967.
Tilburg Wiki
