Henk van Mierlo
- Datering van de gebeurtenis: 1944 - 1945
De kleine advertenties
In nummer 2 van het Nieuwsblad, vrijdag 3 november 1944, een week na de bevrijding van Tilburg, stond een geboorte advertentie van een meisje dat naar de drie oudste prinsesjes van toen was vernoemd: Margriet Beatrix Irene B., dochter van Harry en Ineke B. – R. Ringbaan Oost, geboren op 31 oktober 1944.
Deze mevrouw – waarvan de achternaam bij mij bekend is- is inmiddels dus 65 jaar en ik ben vraag me af wat er van haar geworden is. Als u dit leest reageer aub.
Bijna alles werd geruild, vooral kleding en schoeisel van opgroeiende kinderen werd dagelijks aangeboden, je ziet het aan de grotere maten die gevraagd werden. Jammer dat er geen zicht op is of die advertenties ook echt nut hadden.
Bedenkelijk was in de tijd van voedselschaarste het ruilen van voedsel tegen allerlei luxe artikelen en andersom.
De winter van 1944-1945 was streng en zo stond het in de krant van maandag 8 januari te lezen dat er een kort donkergroene leren damesjasje maat 44 te ruil was tegen brandstoffen.
Wanneer men iets verloren was, was het al gauw de moeite waard om een kleine advertentie te plaatsen. Niet alleen omdat er gebrek was aan alles, maar ook omdat men al gauw meer geld kwijt was als men iets nieuws moest kopen. Zo is in de krant van 4 januari 1945 te lezen:
Verloren een kinderhandschoen met wit bont en rode stof gaande van de Primus van Gilsstraat naar een zijstraat. Tegen beloning terug te bezorgen Primus van Gilsstraat 69.
Een godsdienstige dankbetuiging stond in de krant van 9-november 1944:
Op de 9e dag van onze noveen werd Tilburg bevrijd. Wij baden eenvoudig elk dag een rozenhoedje ter ere van Maria, Koningin van de Vrede. Wij zelf brachten het er best af, C.G-S.
Vroeger speelde ik vaak priesterke, net als veel jongens van mijn leeftijd toen, maar bijgaande advertentie van 14 november 1944, vind ik toch wel opmerkelijk (afb 1.)
Te koop gevraagd: Toebehoren voor kinderaltaar en miskleding, tevens wieltjes voor rolschaatsen. Aanbieden: Theresiastraat 18
Weet iemand toevallig welke jongen dit met Sinterklaas moest krijgen?
Nog zoiets: Gevraagd nette loopjongen, liefst in het bezit van fiets
Een merkwaardige oproep luidde als volgt:
De twee jongens die zaterdagmiddag om 4 uur in de minister Mutsaersstraat mijn zoontje zijn bruine muts hebben afgetrokken en meegenomen gelieve deze terug te bezorgen daar de jongens bekend zijn. (afb. 2)
Stilletjes hoop ik dat de bewuste persoon die - schat ik - nu tussen de 70 en 80 moet zijn, dit leest en reageert, want ik ben zeer benieuwd of die muts ooit is terug gekomen
Toevalligerwijs stond er nog een advertentie uit de Min.Mutsaersstraat.
VERLOREN linker glacé Herenhandschoen met bont gevoerd, gaande van Buitenstr. L.Nieuwstr, tot Gasthuisstraat 15 door ondergedokene, terug te bez. Min. Mutsaersstr. 15.
Heeft een van u die toevallig gevonden en teruggebracht?
En dan de harde werkelijkheid van toen. Hele gezinnen waren uit elkaar gerukt en waar wij tegenwoordig Radio, TV en Internet voor hebben, was daar natuurlijk toen helemaal geen sprake van. En zo vlak na de oorlog waren er dan ook dramatische advertenties te vinden.
Ik lees voor: " wie kan mij inlichtingen verschaffen over mijn ouders geëvacueerd uit Gelderland” en dan volgt de naam van een dochter op een adres aan de Bredaseweg in Tilburg.
De kleine advertenties konden uitsluitend bij vooruitbetaling geplaatst worden en kostten tot en met 20 woorden ƒ 0,75 elk woord meer vijf cent.
Vanwege papier gebrek werden de kleine advertenties in volgorde van binnenkomst op een wachtlijst gezet.
Tot slot:
Wanneer mijn vader ruzie had met mijn (tweede) moeder omdat ze weer eens teveel geld had uitgegeven volgens hem, gilde hij wel eens dat hij een advertentie in de krant zou zetten met de volgende tekst: " schulden door mijn vrouw gemaakt worden door mij niet betaald"
ik weet niet wat hiervan de rechtsgeldigheid is. Hij heeft het trouwens bij dreigementen gehouden voor zover ik weet.
Henk van Mierlo
Nuenen.
