Frans Kense
- Datering van het voorwerp: 1900
Rond 1900 ging het goed in Tilburg. Veel mooie panden in de Stationsstraat,
Willem II-straat en Tuinstraat zijn uit die tijd. Ook waren er drie nieuwe kerken in aanbouw in de jaren 1897-1899. De St. Annakerk, de Hasseltse kerk en de kerk
van de Noordhoek, officieel de Heilig Hart-kerk genaamd.
Van deze drie is de Noordhoekse kerk, in meerdere opzichten, het meest bekend.
De beroemdste Nederlandse architect uit die tijd , met het Rijksmuseum en
Centraal station in Amsterdam op zijn naam, Petrus Cuypers, maakte in 1894-1896 het ontwerp van de Noordhoekse kerk. (afb. 1).
Kenmerkend van de kerk was de ruimtelijke werking. Met vakken van de kruisgewelven van 14 meter breedte bij 8 meter in de lengteas en het centrale kruisvak van 14 x14 meter. Het waren toen de grootste gewelfvakken in Nederland en bijzonder door de zuilen gemaakt van gepolijst graniet.
De twee zijbeuken waren tot een minimum beperkt (afb. 2) en bij binnenkomst kregen bezoekers direct een goed zicht op het altaargedeelte en een indruk
van het totaal.
Cuypers zelf ontwierp het complete interieur, waaronder schilderwerk, beeldhouwwerk, altaren, parket- en mozaïekvloeren, het afsluithek,
de kaarsenstandaards, de glas-in-loodvensters, kerkbanken,
een preekstoel, een communiebank en de kroon.
In mei 1897 werd de eerste steen gelegd door bouwpastoor van Zinnicq Bergmann en een jaar later op 6 juni 1898 werd de kerk officieel in gebruik genomen.
Tijdens de bouw waren er twee incidenten. Op vrijdag 17 september 1897
‘viel een opperman van de steiger van de in aanbouw zijnde Kerk aan de Noordhoek. Met een gebroken been is hij naar het gasthuis vervoerd.’
En eind september meld de krant dat ‘een zestien tal opperlieden werkzaam aan de Kerk van de Noordhoek zijn in staking gegaan nadat hun een opslag van 1 cent per uur geweigerd was. Zij hebben in de stad verschillende vernielingen toegebracht.’
Het jaar 1900 begon feestelijk. In mei vierde de pastoor Dr. van Zinnicq-Bergmann van de H. Hartkerk zijn zilveren priesterfeest om drie maanden later verguisd te worden als één van de verdachten van de moord op Marietje Kessels op
woensdag 22 augustus.
Als...als. Op zondag 9 mei 1897 meldde de krant zowel de eerste-steen-legging van de Noordhoekse kerk door bouwpastoor Dr. van Zinnicq-Bergmann als het feit dat de vader van Marietje Kessels ‘naast’ de kerk een bouwterrein voor zijn fabriek en nieuwe woonhuis had gekocht.
Als de heer Kessels een terrein, voor fabriek en woonhuis, elders in de stad had gekocht, zou zijn dochter dan wel zijn blijven leven?
Afb. 1: Noordhoekse kerk rond 1900 (RAT 007205)
Afb. 2: Schets van de Noordhoekse kerk (RAT 007182)
Afb. 3: Middenschip van de H.Hartkerk
