Mieke-Nelie van der Heijden
- Geboortedatum: 1889
- Sterfdatum: 1900
Een legende of een echt gebeurd verhaal ?
Helaas, het is echt gebeurd. De moord op een 11 - jarig meisje in het jaar 1900. De nieuwe eeuw was net begonnen, toen Marietje Kessels (ook wel Mia genoemd) op 22 augustus tijdens de schoolvakantie een brief ging posten en niet terug kwam. Personeel van haar vaders Muziekinstrumentenfabriek (*) en buurtbewoners gingen dagenlang mee op de zoektocht. Politie doorzocht de woonwagens van de kermislieden, die juist in de stad waren. Twee dagen later werd het dode lichaam gevonden in het gewelf van de Heilig Hart-kerk, de nieuwe kerk van de Noordhoek. De plek waar nu residence Noordhoek staat. De moordenaar had zich ook seksueel vergrepen aan het meisje.
De politie concentreerde zich op twee verdachten, de mensen die die dag in de kerk aan het werk waren: de schilder voor zijn onderhoudswerk en de koster. De schilder was de hoofdverdachte; maar enkele getuigenverklaringen richten zich tegen de koster. Deze had van alle ruimten in de kerk een sleutel. Alleen tegen de schilder werd een aanklacht ingediend. In de rechtszaak en twee jaar later in hoger beroep werd hij vrijgesproken. De zaak in nooit opgelost.
Andere potentiële verdachten die ook in de kerk waren of konden zijn, werden echter niet verhoord. De pastoor en zijn kapelaans. Misschien stonden zij boven elke verdenking bij de Tilburgse notabelen. In socialistische en antiklerikale kringen en kranten in het hele land deden al snel spotliedjes en geruchten de ronde waarin de pastoor als schuldige werd opgevoerd.
In 1988 heeft Ed Schilders (Tilburg) in zijn boek ‘Moordhoek - de moord op Marietje Kessels in een katholieke kerk' uitgebreid alle gebeurtenissen in en rond Tilburg beschreven. Hij kwam tot de opvatting dat de pastoor de dader was. Maar een nieuw onderzoek van de strafdossiers door drie advocaten in 2000 in het archief van een advocatenkantoor leidde tot de conclusie, dat de pastoor het ‘zeker niet gedaan heeft'. Wie de echte dader was, we zullen het nooit te weten komen.
De familie Kessels woonde in Villa Cecilia (foto 4) in de Industriestraat, die nu niet meer bestaat. Het was vlakbij de Noordhoekse kerk, bij de huidige Hart van Brabantlaan. De vader van Marietje - Mathieu (foto 3 - 1858-1932) en haar moeder M. Kessels-Crijns (foto 2) zijn vlakbij hun dochter begraven op het kerkhof aan de Bredaseweg. Marietje (foto 1 en 5) ligt in graf nr. A 11/45, een monumentaal graf met engelen, dat door geldinzamelingen onder de Tilburgse bevolking tot stand kon komen. Op haar bidprentje stond foto 5, een detail van de eerste foto. Deze is gemaakt tijdens een ritje met de paardenkar van de familie Kessels in dezelfde schoolvakantie in agustus 1900.
In de jaren tachtig is in Tilburg begonnen met het Marietje Kessels-project, om meisjes van op 10- of 11 -jarige leeftijd weerbaarder te maken tegen geweld. Pionier van de eerste uur was onder andere Klaar van helvert. Het project is intussen uitgebreid tot het hele land voior jongens én meisjes in groep 7 en 8. Doel is het vergroten van hun weerbaarheid. Om te voorkomen dat zij "slachtoffer worden van machtsmisbruik en/of zich zelf schuldig (gaan) maken aan (seksueel) intimideren of grensoverschrijdend gedrag". Zij krijgen twaalf lessen van een uur, onder schooltijd. Gesprekken, oefeningen, rollenspelen en opdracht. De ervaringen zijn zo goed, dat er intussen ook een methodiek is ontwikkeld en een eenjarige opleiding ‘docent weerbaarheid' bestaat.
Bij de honderdste sterfdag is vanuit Tilburgse moeder het idee ontstaan voor een nieuw monument voor Marietje in de Kloostertuin Elzenhof ( ingang Dionysiusstraat ). In het rustige parkje met speelplaats voor de buurtkinderen staat nu het mooi monument uit vier delen van de kunstenaar Guido Geelen. Een blijvend aandenken aan een ‘legendarisch' meisje: Marietje Kessels.
Foto's Regionaal Archief Tilburg.
(*) Zie ook de twee verhalen over Muzima, het museum voor Muziekinstrumenten in Tilburg, waar veel terug te vinden is over de geschiedenis van de fabriek die in die tijd de grootste muziek voor muziekinstrumenten in Europa was. Muzima is op dit moment (2010) op zoek naar een nieuwe locatie.
Mieke-Nelie van der Heijden
