- Datering van het voorwerp: 2005 - 2008
In dit artikel wordt de kortdurende geschiedenis van de T-Bus in Tilburg belicht. Deze begint bij de presentatie van het Tilburgs Openbaar vervoerPlan (TOP), en eindigt met de overdracht van de concessie van het stadsvervoer Tilburg door de gemeente aan de provincie Noord-Brabant. Als gevolg van deze overdracht verdwijnen langzaamaan de blauwe T-bussen alweer uit het straatbeeld van Tilburg, na een kleine drie jaar.
In april van het jaar 2000 presenteerde de gemeente Tilburg het Tilburgs Openbaar vervoerPlan (TOP). Uitgangspunten van dit plan waren snelle busverbindingen tussen het centraal station van Tilburg en de omliggende wijken, vooral gelegen aan de buitenranden van de stad. Vanuit deze wijken kon dan worden overgestapt op kleinere bussen die de passagiers verder de wijk in brachten, bij wijze van spreken vervoer van deur tot deur. Ook Berkel-Enschot en Udenhout, sinds de gemeentelijke herindeling van 1997 onderdeel van de gemeente Tilburg, worden op het T-Busnet aangesloten. Uiteraard krijgt ook Goirle, van oudsher door middel van een stadsbuslijn verbonden met Tilburg, een verbinding met de T-Bus.
Bij de officiële invoering op 3 april 2005 was dit plan losgelaten. De bussen reden weer hun aloude ´rondjes´ door de wijken, al waren er wel de nodige aanpassingen in de routes. Ook waren de buslijnen nieuw genummerd. De nummers 41 t/m 49 waren vervangen voor 1 t/m 8.
Vóór de invoering was heel wat werk verzet. De bussen van de Tilburgse stadsdienst kregen allemaal een nieuwe kleur (dark royal blue) en voorzien van een kleurrijk logo. Zelfs in het interieur kwam het logo terug op de bekleding van de passagiersstoelen. Ook werden er speciale bushaltes ontworpen voor de knooppunten, voorzien van verhoogde perrons, waardoor in- en uitstappen uiteraard vergemakkelijkt werd. Deze T-Bushaltes zijn van roestvast staal met veel glas. De ontwerpers (FromAtoB Public Design uit Utrecht) hebben er een designprijs voor mogen ontvangen. En geloof het of niet, voorzover bij de auteur dezes bekent, is bij geen enkele T-Bushalte het glas gesneuveld.
Verder werden nog een aantal technologische innovaties in gebruik genomen om de klantvriendelijkheid te verhogen. Zo kreeg elke bus een GPS-systeem ten behoeve van de plaatsbepaling. Hieraan werd een systeem gekoppeld dat automatisch de halte-aanduiding op de lichtkranten in de bussen aanpast en ook het omroepen van de haltes automatisch verzorgt. Daaraan gekoppeld kregen de T-Bushaltes een paneel waarop de werkelijke vertrektijden van de bussen staan aangegeven.
Naast deze wijzigingen bleven het TOP-ticket en de Nightliner in gebruik. Het TOP-ticket was al de opvolger van de Piekbus. Voor 50 Eurocent kun je op koopavonden en in de weekenden met de stadsbus naar het centrum en weer terug. De Nightliners zijn een extra service voor de stappers onder ons. Op donderdag-, vrijdag- en zaterdagnacht rijden tussen 2:00 uur en 4:00 uur bussen richting Noord, Reeshof en Berkel-Enschot / Udenhout. Ook kwamen er enkele wijkbussen, die met kleine bussen door vrijwilligers worden gereden.
Na één jaar T-Bus berichtten de kranten over een verlies van 700.000 (!) passagiers. Deze bleken later onjuist en er was zelfs sprake van een passagierstoename van 6,5%.
Sinds 1 oktober 2006 experimenteert de gemeente met gratis busvervoer voor 55-plussers. Deze proef zou lopen tot 1 januari 2008, maar wordt nu samen met de provincie Noord-Brabant voortgezet.
Sinds de overname van de concessie Tilburg door de provincie Noord-Brabant is er eigenlijk weinig veranderd. De dienstregeling is slechts op kleine schaal aangepast. Wel zijn de blauwe T-Bussen aan het verdwijnen. Ze worden langzaamaan vervangen door wit-rode exemplaren. Een enkele T-Bus heeft slechts korte periode dienst gedaan op de stadsdienst in Tilburg. De verwachting is dat begin 2008 de laatste blauwe bussen uit het straatbeeld verdwijnen. Straks zijn de T-Bushaltes die het straatbeeld sieren de laatste nog zichtbare restanten van het T-Busnetwerk.
Sinds 13 dember 2007 is Brabant, en daarmee ook Tilburg, aangesloten op het net van nachttreinen van de NS. De Nightliners van de stadsdienst Tilburg hebben zo nog een extra functie gekregen, namelijk aansluiting op het nachtnet van de spoorwegen.
Erik Mentink
2007
Bijlagen:
Foto 1: Routenet bij aanvang van de T-Bus
Foto 2: Logo's T-Bus, TOP-Ticket en Nightliner
Foto 3: T-Bushalte
Foto 4: Enkele stijlkenmerken T-Bushalte
Foto 5: T-Bus in actie op de Heuvelring (d.d. 24 november 2007)
Foto 6: ‘Oude' Hainje bus in het kleed van de T-bus
Foto 7: ‘Nieuwe' Van Hool bus in de kleuren van de T-Bus
Foto 8: Een Den Oudsten bus op lijn 4 richting Universiteit en station Reeshof
Foto 9: Interieur van de T-Bus
Foto 10: Een bus van Veolia Transport in de nieuwe kleuren
Verantwoording:
Foto 1 t/m 4: Speciale bijlage Gemeentenieuws / Tilburgse Koerier 31 maart 2005
Foto 5: Collectie Erik Mentink
Foto 6 & 7: OV in Boskoop / Fotograaf: Bart Couwenberg)
Foto 8 t/m 10: Busfoto.nl / Fotograaf: Maurits Vink
Links:
brabantbus.fotopic.net
www.openbaarvervoerinboskoop.nl
www.busfoto.nl
nl.wikipedia.org/wiki/T-bus
