Jos Naaijkens
- Datering van de gebeurtenis: jaren '50
Zeker in de jaren '50 was het in Tilburg een traditie dat kinderen, nadat ze thuis op 1 januari een nieuwjaarsgedicht (ook wel genoemd nieuwjaarsversje) ‘opgezegd' hadden, van de ouders een nieuwjaarskoek in ontvangst mochten nemen.
Dit gedicht werd op school gemaakt. Was je reken- of taalopdracht voltooid, dan mocht je aan je kunstwerk beginnen. Je deed je best om zo mooi mogelijk te schrijven en je voorzag het van gepaste afbeeldingen. Daags voor de kerstvakantie nam je het mee naar huis en verborg het erg goed. Het was immers een verrassing voor je ouders. Pas 's morgens op nieuwjaarsdag kwam je ermee voor de dag. Je wenste je vader en moeder veel geluk en voorspoed voor het nieuwe jaar. In de loop van de middag bracht je meestal een bezoek aan de beide oma's en opa's en daar werd het ritueel herhaald. Als beloning ontving je meestal een kwartje. Een behoorlijk bedrag begin jaren '50. Je kon er maar liefst vijf pakjes kauwgom met een afbeelding van een voetballer voor kopen...
In het boekje ‘Nieuwe kennissen' (1940 - 5e deeltje) staat een nieuwjaarswens. (afb. 2 t/m 5)
De nieuwjaarskoek was er in allerlei maten. De kleinste maat, lengte ongeveer 30 cm., had je meestal op dezelfde dag verorberd. De grotere maten ondergingen dat lot niet binnen één dag.
De koek waarop de meeste tekst en versiering gespoten was hadden mijn voorkeur. Dat suikerwerk was zo heerlijk. Daarom gaf ik ook de voorkeur aan een koek met erop gespoten: ‘Gelukkig Nieuwjaar'. Waren immers drie letters meer dan ‘Zalig Nieuwjaar'. Maar in de jaren '50, de tijd van het ‘Rijke Roomse Leven', lag ‘Gelukkig Nieuwjaar' niet voor de hand.
Maar het kan nog erger... Wat denk je van een koek met slechts erop vermeld: ‘2013'...
Afb. 1: Nieuwjaarskoek (illustratie: Frans Mandos)
Afb. 2: Nieuwe kennissen (5e deeltje)
Afb. 3: Nieuwjaarswens
Afb. 4: Nieuwjaarswens (vervolg)
Afb. 5: Nieuwjaarswens (vervolg)
Afb. 6: Nieuwjaarskoek (Gelukkig Nieuwjaar)
Afb. 7: Nieuwjaarskoek (Zalig Nieuwjaar)
Afb. 8: Kleine nieuwjaarskoek (1997)
Jos Naaijkens
