Anton van de Wiel
- Datering van de gebeurtenis: 1912 - 2012
Al eerder heb ik in het Geheugen geschreven over de Katholieke Leergangen, dat oude onderwijsinstituut, basis en pijler van het Tilburgse Hoger Onderwijs.
Ik ben wel niet meer zo jong, maar toch ook niet zo oud dat ik twee keer over hetzelfde wil beginnen..... Maar ik werd overvallen door de informatie dat de Leergangen nu honderd jaar bestaan. Dat was me even ontgaan en ik voel me, als oud medewerker, een beetje schuldig. En nou kan ik mijn potlood niet meer in bedwang houden, dus allee, vooruit !
Welnu, de Leergangen zijn gesticht op 4 juni 1912 door de legendarische Dr. H. Moller, in Amsterdam en, na een tussenstop in Den Bosch, in 1918 verplaatst naar Tilburg.
Bij de Leergangen kon je opgeleid worden voor Leraar, voor alle mogelijke vakken, en voor veel H.B.O-specialismen, zoals Beeldende Kunst, Muziek en Dans, Bouwkunst, Sociale Arbeid, Handelswetenschappen, Journalistiek, enzovoort. Ge bent niet onder de indruk, merk ik. Maar we hebben hier de Tilburg Universiteit, naar men zegt rechtstreeks voortgekomen uit de Leergangen........En er waren in de jaren tachtig 15500 studenten, en rond die tijd waren er in totaal al zowat 60.000 afgestudeerden ! Nou moet ik ophouden.
De Leergangen hebben zware voetstappen achtergelaten in Tilburg. Al lang geleden kwamen, toen vooral op zaterdag, stoeten studenten van het station naar de Tivolistraat, waarbij vooral ook het stemmige zwart van fraters en nonnen opviel....... Dat was me een werkdag voor ons..... En er is heel wat onderwijs in Tilburg en Brabant waarvan de eerste sporen naar de Leergangen voeren.
Maar in 1992 fuseerden de Stichting Katholieke Leergangen, de Hogeschool Eindhoven en de Pedagogisch Technische Hogeschool Nederland. En per 1 september 1996 werd hiervoor de naam "Stichting Fontys Hogescholen" ingevoerd..... Jezus.....! Waar zijn de Leergangen nou ?
De Stichting Fontys Hogescholen verzorgt heden HBO-bachelor-opleidingen, masters, associate degrees, cursussen en post-HBO-opleidingen. Jawel, hedendaagse terminologie aan het einde van een honderd-jaarstuk.
Ik heb respect voor hen, die zich hiervoor tot heden inzetten. Maar de oude Leergangen, die zijn weg...........
Anton van de Wiel
Bij de foto's: 1. Dr. Moller, de stichter, met echtgenote en kleinkind. 2. Het noodgebouw in 1918.
3. Mgr. Goossens, oud-rector 4. De villa van de Leergangen in de Tivolistraat. 5. Het lesgebouw bij de villa. 6. De Lancierskazerne, daar zaten we ook 10 jaar. 7. Oud-rector Van Can met echtgenote. 8. Het Mollerinstituut in aanbouw. 9. Het fiere wapendier van de Leergangen, helaas later vervangen door een miezerig gestileerd vogeltje. 10. Een klein krantenberichtje.
