Aan de wastobbe

• Datering van de gebeurtenis: Rond 1950

Ik heb wat 'aangericht' met mijn verhaaltjes over 'poppetje blauw' en 'lodalientje'. Een vrouw die, net zoals ik, vroeger 'op Theresia' heeft gewoond, reageerde met de opmerking dat er vroeger in Tilburg vooral met 'Sunlight' werd gewassen; dat was goedkoop en waste prima!

Sterker nog, het was 'overal goed voor', zegt ze: voor de was, voor de afwas maar ook om er jezelf mee te wassen. Hele 'gemene' vlekken in kleren, als je die eerst goed met die zeep inwreef, verdwenen als sneeuw voor de zon, voegde ze er nog aan toe. Maar dan moest wel de wind niet verkeerd staan, in verband met de cokesklopper van die gasfabriek in onze parochie!

Ik herinner me het nu ook weer: een of meerdere van die pakken sunlight stonden bij ons thuis altijd in het keukenkastje onder de gootsteen, met daarin dikke vierkante, een beetje bruinige zeepblokken, samen met een zeepklopper (zo noemden we die) waar zo'n blok precies in paste.

Op 'Radio Luxemburg', daar luisterden we met name op zondagmorgen nog wel eens naar, tijdens en na het ontbijt, werd er zelfs reclame voor gemaakt, nog vér voordat de reclame zijn intrede deed op de gewone Nederlandse radiozenders, Hilversum 1 en 2. Televisie was er in die tijd nog niet, maar ik heb me laten vertellen dat het begrip 'soap' waarmee men tegenwoordig sommige tv-series aanduidt, in die ouderwetse radioreclame zijn oorsprong vindt. Zou best eens kunnen.

Een (oudere) oud-Tilburger die thans in Poppel woont (ik mag z'n naam niet noemen), mailde me twee plaatjes van vroeger over dat Sunlight-spul, welke ik hierbij sluit. Hij schreef erbij dat het vroeger bekend was dat de fabrikant een enorm bedrag uitloofde als iemand kon bewijzen dat er schadelijke stoffen in die zeep zouden (kunnen) zitten. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om!

De fabrikant van sunlight ligt trouwens wel aan de oorsprong van het huidige Unilever-concern, een van origine Nederlands-Brits bedrijf, een van onze tegenwoordige grote multinationals; dus het spul moet wel goed zijn geweest.

Overigens, in alle nederigheid, ik ben helemaal niet huishoudelijk van aard, dus bespaar me verdere reacties op dit artikel, want ik wil het hier wel bij laten als het gaat over vroegere wasgebruiken e.d. in Tilburg. Mijn excuses!

Ofschoon ..... ik zou het wel heel aardig vinden als een of meer van de vele huisvrouwen in Tilburg die zich vroeger 'kapot' moesten wassen, in de tijd dat er nog geen wasmachines waren, hun herinneringen aan deze belevenissen van vroeger eens aan deze site toevertrouwen. Zij zijn immers de ervaringsdeskundigen!

Louis Sparidans, Grave

Bij het Regionaal Archief Tilburg (onder no. 008483) trof ik verder bijgaand vooroorlogs tafereel nog aan, weergevende hoe er vroeger in Tilburg, achter al die wevershuisjes gewassen werd: aan de wastobbe!