- Datering van de gebeurtenis: Kerst 1944
Als kinderen van 12-13 jaar in 1944, speelden wij als het enigszins kon in ons speelstraatje, de Wolstraat, nu de Telexstraat. Wij waren daar niet weg te slaan. Het was daar rustig spelen zo in de stad. Bij het bedrijf van Rath en Doodeheefver, daar speelden we. En we werden er vaak weg gestuurd omdat we de mensen hinderden in hun werk.
De bevrijding veranderde ons straatje wel. De Engelse soldaten vorderden het gebouw. Het avontuur daar trok ons wel aan. Ons dat zijn Frans, Sjaan en ikzelf (ondergetekende). We waren al vlug vriendjes met de kok van de soldaten.
Het liep tegen kerst en de soldaten vroegen mij om kerstkaarten. Nou daar zou ik wel voor zorgen. Mijn zus Ria en ik maakten een plannetje om er iets leuks van te maken. Je wist maar nooit wat er aan vast zou zitten. Wij kochten bij V & D kaarten met typisch nederlandse tafereeltjes zoals molentjes, vergezichten e.d. In het Engels stond daar op "Greetings from Holland".
In die tijd kon je ook kleine jaarkalendertjes kopen deze pasten precies onder de kaart. Wij plakten ze aan elkaar vast en maakten het geheel af met een rood/wit/blauw lintje met daar een oranje hangertje aan. We waren zelf apetrots op het eindresultaat. Met een proefstuk gingen pad. Het was nauwelijks te geloven, ze vlogen eruit met 25 tegelijk werden ze bij ons besteld. Heel de V&D hebben we leeg gekocht en nog kwamen we tekort. Meer dan 200 kalendertjes zijn er door onze handen gegaan.
We verkochten ze niet voor geld maar wel voor goederen. Dat hadden we hard nodig want mijn vader was in die tijd ernstig ziek. We hadden dus brood, vlees, thee en melk en dat kwam goed van pas.
Het werd 25 december. Eerste kerstdag. Rond 13.00 waren wij weer in ons Wolstraatje aan het spelen. We waren netjes gekleed voor zo'n feestdag, ik zelf had zo'n mooi wit schortje aan met een kanten randje, dat weet ik nog goed. Het was er druk bij Rath en Doodeheefver (met engelse soldaten dus). Die soldaten zagen er ook keurig uit. Wij riepen allemaal in koor "Merry Christmas" in ons Tilburgse Engels uiteraard.
Het was binnen groot feest. We mochten niet naar binnen kijken, maar we waren vreselijk nieuwsgierig wat zich daar allemaal afspeelde. We konden ons dat met heel ons kinderverstand niet voorstellen. We kregen al kauwgum en chocolade en hadden al feest genoeg naar onze zin. Daar kwam een jeep aan. Die stopte voor de deur en er kwam een hoge Piet uit. "Dat is een kapitein" zie Frans, "Want hij heeft een grote snor". De man keek ons aan en lachte. Frans zei: "Als hij lacht mogen wij daar gerust blijven staan".
Na ongeveer een kwartier vroeg een soldaat ons of we binnen wilden komen. Geschrokken keken wij elkaar aan, waarom niet? We gingen naar binnen. We moesten op een grote trap tegenover een deur gaan zitten. Die deur kwam weer uit op een trap naar de slaapplaatsen van de soldaten. Daar moesten we blijven zitten, maakten ze ons duidelijk. Frans kon het allemaal een beetje verstaan. Wij keken elkaar toch wel een beetje angstig aan: Wat zou er gebeuren? De deur ging open en een voor een kwamen de soldaten ons kerst wensen met een reep chocolade of zeef of kauwgum en sigaretten voor pa. Het was in één woord geweldig. Ze hadden er zelf ook de grootste lol in. We wisten echt niet meer hoe we het hadden. Dit hadden we uiteraard nog nooit meegemaakt.
Ze gingen daarna allemaal naar het souterrain waar de soldaten altijd gingen eten.
Wij bleven achter en de laatste soldaat zei dat wij moesten blijven zitten. (Wat nu weer?) Wij wachten en ondertussen denkend wat ze thuis toch wel niet moesten denken, maar meestal wisten ze wel waar we zaten als ze ons kwijt waren.
Daar kwam een soldaat aan die zei dat we mee moesten komen.
Wat we daar zagen hadden we in onze stoutste dromen niet durven dromen (zeker niet in die tijd). Daar stond een tafel gedekt voor wel 20 personen maar .... er stonden maar 3 stoelen omheen. Rondom de tafel stonden al die soldaten met hun feestgezicht te kijken hoe wij zouden kijken. Stomverbaasd natuurlijk! Dit maak je toch van z'n leven niet mee! Wat stond er toch allemaal op die tafel: kalkoen (dat had ik nog nooit gezien!), rollades, taarten, pudding en wel 6 verschillende soorten cakes, te veel om op te noemen.
We wisten niet goed waarmee of hoe te beginnen met al die soldaten om ons heen, maar ze moedigden ons lachend aan. De een na de ander van ons begon te eten (nou ja eten). De een begon met cake en ander met pudding, wat je maar lekker vond. De soldaten zongen Stille Nacht, Heilige Nacht, het was alsof we in de hemel terecht waren gekomen. Het was een waar feest, een om nooit te vergeten, voor die soldaten niet maar zeker voor ons drieën niet. IK zal het zeker nooit vergeten.
leder jaar weer gaat het als een film door mijn gedachten met kerstmis. Misschien ook wel omdat in die tijd mijn vader stervende was en dankzij die keuken in leven is gebleven, want het goede voedsel wat wij van die kok kregen heeft hem gered.
In Juni 1987 is hij overleden op 91 jarige leeftijd, mede dankzij onze bevrijders op zo'n hoge leeftijd.
Annie van Stiphout, december 1987, dat kind van 13 van toen.
Foto 1: Engelse soldaten in Tilburg (RAT 012858)
Foto 2: Rath en Doodeheefver in de Wolstraat (RAT 033188)
