Angst en vrijheid oktober 1944

Engelse soldaten

Geschreven door Anny Staps-Leenhouwers in september 1989.

 

De bevrijding van Tilburg kan ik me nog goed herinneren al is het 45 jaar geleden. Ik was 17 toen.

Wij woonden in de Lange Nieuwstraat nr.5 heel dicht bij de centrale werkplaats van de Nederlandse Spoorwegen. Een van die angstige dagen die aan de bevrijding vooraf gingen werd die werkplaats opgeblazen. Die bange dagen tijdens het luchtalarm zaten wij in de kelder bij de buren Lange Nieuwstraat nr.7.  We waren daar met velen bij elkaar en met een variatie op een bekend spreekwoord “gedeelde angst is halve angst” was het toch wat beter te verdragen. We waren echt bang en we hebben er heel wat gebeden en ook wel gelachen als er iemand in plaats van te bidden “van nu tot in alle eeuwigheid” zei:  “Van den afgrond tot in de eeuwigheid. Amen”. Of dat moment dat de granaten over het huis vlogen onze pa riep: “Ik wou dat het gescheten en gelogen was”.

 

Op een keer toen we daar weer zaten kwam er iemand op het idee om een gat te maken in de muur tussen onze beide kelders zodat we bij elkaar in de woning konden komen zonder naar buiten te moeten. We hadden ook al een huistelefoon. Dat was de afvoerbuis van de gootsteen. Daardoor konden we elkaar makkelijk verstaan. 27 oktober zou de buurman onze kelderdoorgang gaan maken. Dat viel niet mee want de huizen waren nogal stevig gebouwd. ’s Middags zaten wij te wachten tot het gat groot genoeg was. Wij vonden het best leuk. Toen opeens kwam er iemand aan gelopen en die riep: “De Tommy’s zijn op Den Heuvel, Tilburg is bevrijd”.  En de buurman maar kappen.

 

Mijn zuster en ik dachten niet aan het gevaar dat er nog zou kunnen zijn. We renden blij de straat op en de eerste die we zagen was een man die met zijn fiets, die hij verborgen had weten te houden voor de Duitsers, naar buiten kwam terwijl hij stralend riep in onvervalst Tilburgs: “Wie wè bewaord die heej wè”.  Toen kwamen overal mensen naar buiten, allemaal blije gezichten.  Ik kon het haast niet geloven, we waren vrij. Hier was geen verschil meer tussen groot en klein, arm of rijk. We hadden allemaal één ding gemeen, we waren vrij. Dit gevoel is met geen pen te beschrijven.

Verder liepen we naar de Heuvelstraat en de Markt en daar zagen we dan echt onze bevrijders. Een machtig gezicht was het die tanks vol soldaten. Een feest was het even op een tank te mogen staan en een baret van een militair op je hoofd. Er werden sigaretten en chocolade uitgedeeld. Overal blije mensen die heel uitgelaten achter de tanks aan hosten. Op dat moment dachten we niet aan de mensen die hun leven gegeven hebben voor deze bevrijding. We dachten alleen maar aan het feit dat de lang verwachte bevrijding gekomen was.  We hadden niets, maar overal werd feest gevierd. We zagen dat de Duitse platen werden verwijderd. De straten werden weer onze straten. Die dingen vergeet je nooit meer.  Verschillende weken duurde dat feest nog voort.

 

Dit zijn een paar indrukken die mij na al die jaren zijn bijgebleven en die ik nooit kan vergeten.

 

Anny Staps –Leenhouwers

Tilburg Wiki: