Credo Pugno

  • Datering van de gebeurtenis: Rond 1950

Zojuist lees ik dat de jongeren van het CDA in Brabant onlangs (in november) een nieuw ledenmagazine hebben gepresenteerd onder de naam "Credo Pugno". Letterlijk betekent dit (vertaald uit het Latijn): "Ik geloof, ik strijd". Vorige week woensdag, 8 december jl., werd in het Zwijsengebouw van de UvT er zelfs een mini-symposium aan gewijd. En dat in deze tijd.

Meteen herinnerde ik me deze 'strijdkreet' nog uit mijn jeugdjaren rond 1950. Mijn vader was namelijk een actief lid van de KAB in Tilburg en volgde in die periode, tijdens de wintermaanden een kadercursus onder dezelfde naam, die gegeven werd in het bondsgebouw in de Tuinstraat.

KAB stond voor 'Katholieke Arbeiders Beweging', later opgegaan in het NKV en nóg later in het NVV. En 'Credo Pugno' was de lijfspreuk van ene Dr. Schaepman, geboren in 1844 resp. overleden in 1903 en vooral bekend als voorvechter van de katholieken in de politiek en in het arbeidsleven. Eigenlijk was hij een ware socialist, alleen zou hij zo persé niet genoemd willen worden!

Het tegenwoordige Horversplein in Tilburg (achter de voormalige Theresiakerk) heette vroeger ('in mijn tijd') dan ook 'Schaepmanplein', want "iedereen" in Tilburg kende toen nog deze voorvechter van het eerste uur. Er is overigens nog wel steeds een 'Schaepmanstraat'.

Maar terug naar mijn vader. Hij was dus rond 1950 'lid' van 'Credo Pugno' en hoorde daar ook over de (pauselijke) encyclieken 'Rerum Novarum' (RN) en 'Quadragesimo Anno' (QA) vertellen, welke beide afkortingen ook voorkomen op het vaandel, zoals hiernaast afgebeeld. Het gaat te ver om over deze encyclieken in dit kader veel uit te weiden, maar in mijn jeugd speelde deze materie in katholieke arbeiderskringen nog een belangrijke rol.

Rerum Novarum (uit 1891) stond voor 'de nieuwe dingen' aan het eind van de 19e eeuw, de industriële revolutie, de nieuwe arbeidsverhoudingen, het kapitalisme en hoe daar mee om te gaan vanuit katholiek gezichtspunt. Quadragesimo Anno (uit 1931, letterlijk 'veertig jaar later') wilde het antwoord zijn op de crisis sinds 1930 met de massale armoede en werkloosheid in de beginjaren van dit decennium.

Allemaal "heel katholiek", ook nog na de Tweede Wereldoorlog. Men zette zich in Tilburg namelijk zéér af tegen het opkomend socialisme van de PvdA.

Maar ondanks dat, was mijn vader ook wel eens "stout", want op zondagmiddag rond vijf uur luisterde hij soms tóch naar 'Ome Keesje', een spannend hoorspel van de VARA-radio en dat mocht eigenlijk helemaal niet, als lid van de KAB resp. Credo Pugno!

Wat 'aardig' dat die Brabantse CDA-jongeren weer aan Credo Pugno hebben gedacht. Anders zou ik weer niet aan zestig jaar geleden zijn herinnerd. Hoe komen ze er op?

Louis Sparidans, Grave

Bijgaande afbeeldingen zijn afkomstig van BeeldOnline (RAT) alsook nog een van het vroegere bondsgebouw in de Tuinstraat (eigen opname/augustus 2009)

Media