Zes (aarts)bisschoppen

  • Datering van het voorwerp: 19e t/m 21e eeuw

 

Tilburg heeft zijn bijnaam ‘Het Rome van Nederland' alle eer aangedaan. Zes geboren Tilburgers hebben het wereldwijd tot bisschop danwel tot aartsbisschop gebracht.
Een aantal van de bisschoppen bestuurden een bisdom, anderen waren/zijn hulpbisschop (1).

1. Aartsbisschop Franciscus Janssens. (afb. 1 RAT-4733)
Franciscus Janssens (1843-1897), was de zoon van koopman C.J. Janssens die op de Heuvel woonde.
Op 24 jarige leeftijd werd hij tot priester gewijd, bisschop van Natchez (Missisippi-USA) op zijn 38-ste en de vijfde aartsbisschop van New Orleans op zijn 45-ste.
Pas twee jaar voor hij in 1867 priester werd, was de slavernij in het zuiden van Amerika afgeschaft. Dit beketende een omwenteling en bestaansonzekerheid voor het leven van de ca. vier miljoen, overwegend plantageslaven daar. Als bisschop en later als aartsbisschop heeft hij zich sterk gemaakt voor de zielzorg onder die zwarte bevolking.
Op weg naar Nederland kwam hij op 10 juni 1887 aan boord van het schip Creole te overlijden, 54 jaar oud.

Franciscus Augustinus Antonius Janssens werd begraven in New Orleans.
In de St. Jozefkerk op de Heuvel bevindt zich een marmeren gedenkplaat. (afb. 2 RAT- 7112)

2. Aartsbisschop Joannes Aelen (afb. 3 RAT-3412)
Joannes Aelen (1853-1929) was de zoon van leerlooier Gerard Aelen.
Op 25 jarige leeftijd werd hij tot priester gewijd, tot bisschop van Madras op zijn 49-ste en benoemd tot aartsbisschop van Madras-India op zijn 58-ste.

Hij heeft daar de ‘Society of Jesus Mary Joseph' opgericht die hem met bijgaande afbeelding 4, nog eert als aartsbisschop.

Joannes Cornelis Christianus Aelen overleed in Madras op 11 februari 1929, 76 jaar oud.

3. Bisschop Wilhelmus Mutsaerts (afb. 5 RAT-5300)
Wilhelmus Mutsaerts (1889-1964) was de zoon van J.F. Mutsaerts, directeur van de wollenstoffenfabriek Frans Mutsaerts & Zn aan de Spoorlaan. Deze woonde met zijn gezin op Heuvelstraat 75.

Op 25-jarige leeftijd werd Wilhelmus Mutsaerts tot priester gewijd en op zijn 54-ste tot de twaalfde bisschop van 's-Hertogenbosch. Vier jaar voor zijn overlijden werd hij titulair aartsbisschop van Phuli, dus geen volwaardige aartsbisschopfunctie.
In de tijd dat hij nog pastoor in Tilburg was, van 1915 tot 1943, was hij tevens bouwpastoor van de Theresiakerk in 1928.

Wilhelmus Petrus Adrianus Maria Mutsaerts overleed, 75 jaar oud, in Den Bosch op 16 augustus 1964 en ligt begraven in begraven in de bisschoppelijke crypte op het kerkhof van Orthen. In de St. Jan in Den Bosch ligt zijn gedenksteen met het Mutsaerts familiewapen, nu uitgebreid met bisschopshoed, mijter, kromstaf en het bisschopskruis.

4. Bisschop Jacobus Pessers (afb. 6 RAT-5384)
Jacobus Pessers (1896-1961) was de zoon van wolhandelaar J.F. Pessers, Wilhelminapark 11. Daarbij een kleinzoon via moeders kant van Gerard Aelen. Dus bovenstaande aartsbisschop Joannes Aelen was oom van Jacobus Pessers.
Op 26-jarige leeftijd werd Jacobus tot priester gewijd en op zijn 41-ste tot bisschop van Atambua (Timor-Indonesie).
De bisschopswijding gebeurde in juni 1937 hier in Tilburg, in de kerk van de H. Dionysius, Goirke, door de toenmalige bisschop van den Bosch, Mgr. Arnold Frans Diepen.
Jacobus Franciscus Maria Pessers werd in 1957 door ziekte gedwongen zijn ambt neer te leggen. Hij overleed in 1961, 65 jaar oud in het St. Elisabethziekenhuis in Tilburg, en werd begraven op het kloosterkerkhof van het missiehuis in Teteringen.

5. Bisschop Quintinus Pessers (afb. 7)
Over het dramatisch verleden van deze Quintinus Pessers is al eerder een artikel verschenen op het ‘geheugenvantilburg.nl'.
Quintinus Pessers (1896-1995) was de zoon van wolhandelaar B.V. Pessers, Gasthuisstraat 37. Quintinus en bovenstaande Jacobus Pessers waren neven van elkaar en in hetzelfde jaar geboren. Ze waren kleinzonen van Nicolaas Pessers, de grondlegger van de diverse Pessers-bedrijven.

Op zijn 27-ste tot priester gewijd werd Quintinus op 41 jarige leeftijd ‘apostolisch prefect' van Kiangchow-Shansi-China en bleef dat tot 1947, afb. 8. Als apostolisch prefect had hij de bisschoppelijke waardigheid, in een missiegebied waar nog geen bisdommen waren opgericht maar uitsluitend apostolische prefecturen.

In de periode 1947-1954 toen het Chinese communistische regiem de macht had overgenomen werd hij jarenlang op allerlei manieren mishandeld en vernederd. Omdat er in die tijd niets van hem werd vernomen, nam men aan dat hij was overleden.

Carolus Franciscus Henricus Maria Pessers was in 1954 weer terug in Nederland , waar hij nog een diversiteit aan functies heeft vervuld. Op tweede kerstdag 1995 overleed hij in Weert, 99 jaar oud.

6. Rob Mutsaerts (afb. 9)
Geboren in de negentiende eeuw waren het vijf Tilburgers die het tot (aarts)bisschop hebben gebracht. Vanuit de twintigste eeuw tot nu toe slechts één.
Rob Mutsaerts, geboren in 1958 studeerde rechten hier aan de Universiteit van Tilburg. Op zijn 35-ste werd hij tot priester gewijd en in juli 2010 benoemd tot hulpbisschop van Den Bosch, afb. 9, en titulair bisschop van Uccula, een vergane antieke stad in het huidige Tunesië.

Robertus Gerardus Leonia Maria Mutsaerts stamt uit dezelfde familie, die eerder bisschop Wilhelmus Mutsaerts heeft voortgebracht.

Tilburgse namen, maar geen Tilburgers van geboorte.
Arnold Frans Diepen (1860-1943) was van 1915 tot 1919 bisschop van Den Bosch. Daar werd hij ook geboren, als zoon van de toenmalige burgemeester van Den Bosch. Dus geen geboren Tilburger.

Hermann Joseph Sträter (1866-1943) was van 1938 tot 1943 hulpbisschop, de apostolische beheerder, van het bisdom Aken. Hij werd geboren in het Duitse Forst en was geen directe familie van de Tilburgse familie Sträter. Wel heeft hij in 1923 een bezoek gebracht aan Tilburg.

Met dank aan Rien Keldermans en Jip Tamineau

(1) Alle bisschoppen, of ze nu een bisdom besturen, of hulpbisschop zijn, worden bij hun benoeming door de paus meteen ook titulair bisschop van een niet langer bestaand bisdom. Die titel wordt voorzien van de afkorting i.p.i. : in partibus infidelium, d.w.z. in de gebieden van de ongelovigen.
Via deze titel participeren ze in het bestuur van de wereldkerk. Dat is vooral van belang voor bisschoppen die zelf geen bisdom besturen: hulpbisschoppen maar ook hogere curiefunctionarissen in Rome.