De rijke historie van de Wooltown Jazzband

  • Datering van de foto: 35-jarig bestaan in 1990
  • Wie staan erop: Egbert van Woesik (trombone), Fer Damhuis (contrabas), Wim Oversier (trompet), Lucien Vriens (klarinet), Paul van Esch (slagwerk), Annet Lenoir (zang), Piet Vriens (banjo en leider).

Dit artikel is een (bewerking van een) hoofdstuk uit het gloednieuwe boek ‘Jazz in Tilburg, honderd jaar avontuurlijke muziek'.

The Wooltown Jazzband is een toonaangevend dixielandorkest dat grote invloed heeft uitgeoefend op het muziekleven in Tilburg en als ambassadeur van deze stad in Nederland en daarbuiten. Het orkest kent vanaf de oprichting in 1955 een lange geschiedenis, te onderscheiden in vier perioden:
• beginperiode en bloei
• overgang in bezetting en muziekkeuze
• wedergeboorte
• overleving

Beginperiode en bloei 1955 - 1963
Het ontstaan van The Wooltown Jazz Band is in belangrijke mate het gevolg van het rijke muzikale leven dat begin jaren vijftig in Tilburg bestond. De stad telde vele harmonieën en fanfares, (kerk)koren, muziekverenigingen en orkesten. Van belang waren ook de muzieklessen op de lagere scholen, die destijds hoofdzakelijk door de fraters werden gegeven. Hieruit is de ‘Broekhovense School' ontstaan die vele muzikanten, zangers, zangeressen en dirigenten heeft voortgebracht. Onder hen de drie oprichters van de Wooltown: Matthieu Scheepens, Piet Vriens en Jan Schepens.
Met als grote voorbeeld de in 1953 al befaamde Dutch Swing College Band vonden Matthieu Scheepens, Jan Schepens en Piet Vriens elkaar in hun wens om ook dixielandmuziek te spelen. Op 4 juni 1955 werd The Wooltown Jazz Band opgericht en na wat personeelswisselingen in de beginfase bestond de eerste vaste bezetting uit Matthieu Scheepens, Piet Vriens, Jan Schepens, Jack Stouten, Daan Wilthagen, Domien van Vugt, Sally Kox, Ferry Damhuis en Henk Huijsmans.
De naam Wooltown Jazz Band werd bedacht door Hennie van Geloven, tijdens een gesprekje op de hoek van de straat. In de beginperiode werd er vier keer per week gerepeteerd, veelal bij Matthieu Scheepens of bij Piet Vriens thuis in de Groenstraat, waar beiden woonden. Als het thuis niet kon, week het orkest uit naar café De Duizend Likeuren. Daar vooral werd het repertoire ontwikkeld, dat werd afgeluisterd van The Dutch Swing College Band. Als dit orkest in de N.K. Harmonie speelde klommen de Wooltown-musici stiekem over de schutting om er bij te kunnen zijn.
De echte doorbraak kwam toen de Wooltown al enkele jaren elk weekeinde in Trocadero aan het Wilhelminapark optrad: altijd twee dagen volle bak. Een achtkoppig jazzorkest was voor Tilburg een absolute primeur. Binnen de kortste keren tijd was de fanclub, The Wooltown Jazz Society, uitgegroeid tot zo'n duizend leden. De N.K. Harmonie aan de Stationsstraat was destijds de thuisbasis van de Wooltown. Daar werden vele balavonden georganiseerd.
De familie Vriens in de Groenstraat vormde het middelpunt van de orkestactiviteiten. Zo was daar onder meer het secretariaat van de Wooltown Jazz Society gevestigd, de fanclub van de band, die al snel na de oprichting was ontstaan en eigenlijk gedeeltelijk nog steeds bestaat. Ook werden er de kostuums en niet te vergeten de schoenen opgeslagen en onderhouden.
Een van de kinderen Vriens onderhield zelfs een kledingexpres die er uit bestond dat de kostuums en de schoenen op tijd en netjes werden afgeleverd op de locaties waar moest worden opgetreden. Het motto ‘ongecompliceerd, gezellig maar verantwoord, swingende muziek maken' is mede bepalend geworden voor de populariteit van de Wooltown.
Na het vertrek van Matthieu Scheepens in 1958 nam Piet Vriens de leiding over. De successen bleven. Op 21 november 1963 trad Piet in het huwelijk en mede door drukke werkzaamheden besloot hij voorrang te geven aan zijn maatschappelijke carrière en te stoppen bij de Wooltown.

Overgang in bezetting en muziekkeuze 1963-1970
Jan Schepens nam de leiding over van Piet Vriens en na enige tijd - dixielandmuziek genoot steeds minder belangstelling - werd besloten het repertoire aan de tijd aan te passen en meer populaire muziek te gaan spelen. Reden ook om de bezetting aan te passen. Allengs verdween dixieland uit het repertoire en werd vervangen door populaire muziek. Ook de naam werd aangepast, The Wooltown Jazz Band werd The Wooltown Reformation.
Er werden enkele platen opgenomen met hoofdzakelijk liedjes van de toen bekende Adamo, zoals ‘Les files du bord de mer' en ‘Vous permettez Monsieur'. Deze verandering was voor Daan Wilthagen het moment om de band vaarwel te zeggen. Ook Jan Schepens hield er na meer dan dertien jaar mee op. Henk Huijsmans werd de nieuwe leider.

Wedergeboorte (1970 - 1995)
Piet Vriens kon de muziek toch niet missen en besloot begin jaren zeventig de draad weer op te pakken en The Wooltown Jazz Band opnieuw samen te stellen. Een unieke combinatie kwam tot stand toen ook Hanneke Dirven zich bij de WJB aansloot. Het betekende het begin van weer een succesvolle periode. Vanaf dat moment kreeg de zangeres een vaste plaats in de bezetting.
Vanaf begin 1970 begon klarinettist Luciën Vriens, de broer van Piet en latere leider van de Wooltown regelmatig mee te repeteren. Later nam hij vast de klarinetstoel in.
Een hoogtepunt na de herstart was de viering van het 25-jarig bestaan van de WJB op 8 november 1980 in een propvolle Stadsschouwburg. Bijna 1.500 muziekliefhebbers maakten het mee. Alle bezettingen die in de eerste jaren deel hadden uitgemaakt van de band kwamen voor het voetlicht. Er werden plannen gemaakt om ook de oorspronkelijke Wooltown Jazz Society (de fanclub) weer op te richten. Dat gebeurde nadien ook. Weer werden ruim duizend namen geregistreerd. De organisatie van de fanclub was vele jaren in handen van Mientje en Ton van der Meijs en Joke en Toon de Kok.
In 1982 verliet Piet Stokkermans de band. De zakelijke belangen die hij behartigde, werden door Lucien overgenomen. In oktober 1992 - een jaar voor hij overleed - werd Piet Vriens ziek en moest Lucien ook alle andere zaken van hem overnemen.
Aangemoedigd door het grote succes in de Stadsschouwburg, bood Chris Vermeer zijn Postelse Hoeve aan om speciale jazzavonden te organiseren. Waarop het idee ontstond om met de band en de fans een bijzondere reis te organiseren naar New Orleans. Daarvoor werden speciale nostalgische balavonden georganiseerd in de Postelse Hoeve, die vaak door meer dan duizend fans werden bezocht. Naast de eigen Wooltown waren er altijd gastoptredens van meerdere orkesten. Zo werd het geld bijeen gesprokkeld en kon de reis worden ondernomen. Met een groot feest op 17 november 1990 werd in alle zalen van de Postelse Hoeve het 35-jarige bestaan gevierd, met vele speciale muzikale gasten.
De Wooltown Jazzband trad in de loop der jaren vele malen op in het buitenland. Een van de hoogtepunten was in 1995 een optreden op het jazzzfestival in het Ierse Cork, waarbij zo'n vijftig fans waren meegereisd.
Door de jaren heen heeft de zangeres bij de Wooltown een belangrijke rol gespeeld. Al in het begin waren er optredens met zangeressen als Anita Swart, Loes Elias, Margareth Sterman, Conny Froboess, Connie van Bergen, Trea Dobbs en Milly Scott. Sinds 1972 treedt de Wooltown op met een vaste zangeres. Na Hanneke Dirven volgde Ria Demmenie en vanaf 1986 is Annet LeNoir - haar echte naam is Annie Verkuil - onverbrekelijk met het orkest verbonden.

Overleving (1995 - 21e eeuw)
Na de glorieuze beginjaren en de lichte terugval rond 1965 kwam er een nieuwe bloeiperiode vanaf het begin van de jaren zeventig. Deze periode heeft geduurd tot eind jaren negentig, want daarna kwam de dixielandmuziek duidelijk in de verdrukking. Desondanks is The Wooltown Jazzband ervan overtuigd dat de dixielandmuziek gespeeld blijft worden. Er zijn altijd weer optredens die doen denken aan vroegere glorietijden en dat is voor de Wooltown de motivatie om door te gaan.

 

Tilburg Wiki: