Het Angelus-klokje

  • Datering van de gebeurtenis: 1945-1950-2009

Gisteren maakten we een wandeling die je vroeger ook in het buitengebied van Tilburg kon maken. Ik denk daarbij aan het gebied als je vanuit de Kwaadeindstraat resp. Tongerlose Hoefstraat westwaarts ging. De wereld hield daar als het ware op, althans in de jaren veertig van de vorige eeuw. Linksaf kon je nog net de oprit opfietsen, over het spoor, langs het NOAD-terrein en verder richting Bredase weg (met aan de rechterhand nog een heuse wielerbaan) en rechtsaf kon je van daar uit eigenlijk alleen nog maar naar de Hasseltse kapel, het kanaal over en verder naar het Haai-end.

Maar rechtdoor? Nee, daar had je alleen maar zandpaden tussen het wuivend koren, rogge- en tarwevelden met daar tussenin (tamelijk geïsoleerd) het klooster van de Rooi Pannen. Maar het veranderde nadien snel. In de jaren vijftig is mijn oudste broer Walter daar al met zijn vrouw, Fien van Weert, en zijn gezin gaan wonen en was het "gedaan" met al dat moois, ofschoon je hen daar niet de schuld van mag geven. 't Zand heette die nieuwe wijk, heel toepasselijk, de eerste uitbreidingswijk van Tilburg van na de oorlog.

Maar gisteren wandelden we, niet in Tilburg, maar in Lotharingen in het gebied oostelijk van Verdun, ook weer over zandpaden tussen wederom enthousiast wuivende korenvelden compleet met prachtige hel-blauwe korenbloemen en bijna purper-rode klaprozen, opnieuw onafzienbare velden met haver, tarwe, rogge en gerst in overvloed, afgewisseld met kersen-, appel- en pruimenboomgaarden en (voor de eau de vie) uiteraard ook veel mirabellen.

Verder de hier en daar heerlijke, indringende geur van pas gemaaid gras resp. van hooi dat ligt te drogen, waartussen de wilde margrieten, het walstroo en de klaver nog heel goed herkenbaar zijn. En dan vergeet ik nog bijna de kamille ! Genoemd zandweggetje loopt van Châtillon naar Watronville, twee onbeduidende plaatsjes met ieder amper honderd inwoners maar wel elk met een eigen kerkje.

En wat gebeurde er rond twaalf uur? Precies! Eerst het helderhoge klokgelui vanuit het kerktorentje in Watronville, op afstand gevolgd door het als gevolg van windvlagen af en toe wegvallende gebeier uit Châtillon. Het was tijd voor het Angelus! Even waande ik me, als vroeger, rond de kapel van het eerdergenoemde klooster in Tilburg, tussen het koren en al dat verdere moois van weleer en sloot mijn ogen. Het was als het ware "een reis in de tijd", maar dan zestig jaar terug!

Tilburg had in die tijd nog veel meer plekken in de omgeving waar je deze sfeer kon beleven, bijvoorbeeld in de richting van Berkel-Enschot, Hilvarenbeek of Riel, maar vooral ook in de buurt van de Trappisten! Dáár had je immers óók nog dat Angelusklokje, wanneer de paters om twaalf uur het bierbrouwen onderbraken althans, daar gingen we van uit, om zélf even een biertje te pakken.

En dan, tot slot, te bedenken dat vroeger alle kerk- en kloosterklokken in Tilburg om twaalf uur 's middags het Angelus luidden! Biedt dit pastoor Schilder in deze tijd trouwens geen nieuwe mogelijkheden? Misschien gebeurt dit al? Of wordt er al over geprocedeerd?

Louis Sparidans, Grave

Op bijgaande fotootjes (van eigen hand) de Hasseltse kapel met volgens de beschrijving nog een klok, gegoten door ene Jasper Moer in 1536, alsook een van een prachtige verweerde crucifix, zoals we die tegenkwamen tijdens de bovenbeschreven wandeling.

Media