Theresia, onze (oude) parochie 6(6)

• Datering van het verhaal: 29 augustus 2006

Theresia, onze (oude) parochie 6 (van 6) serie 1

Parochie en de parochiegebouwen

Het streven van iedere pastoor was om alles binnen zijn eigen parochie te hebben. Met dit alles bedoelen we: een jongensschool, meisjesschool, kleuterschool en een patronaat (parochiehuis annex wijkgebouw). Pastoor W.P.A.M. Mutsaerts wilde dit uiteraard ook. Wij zitten nog midden in de tijd van het Rijke Roomse leven. Maar het is wel begin dertiger jaren en de crisistijd is een streep door de realisatieplannen. Het voortvarende kerkbestuur heeft in 1932 de benodigde terreinen aangekocht. De plannen bleven tot 1938 in de ijskast door geldgebrek. Wij hebben al eerder opgemerkt dat de laatste jaren van de dertiger jaren de economie aantrok; dus kwam er financiële ruimte om de plannen in een rap tempo te realiseren. De aanbesteding was op 1 april van 1938 en in september van dat jaar zouden de eerste leerlingen de diverse schoolgebouwen binnen hebben kunnen huppelen. Nou ja, bij wijze van spreken dan. Tot ver in de jaren zestig betreden de leerlingen, na het gaan van de bel, netjes in een rij, vooral stil en de armen over elkaar, de schoolgebouwen. Dit was in 1938 niet anders. Alvorens het zover was duurde het tot 3 oktober. Op deze feestdag van de Heilige Theresia worden eerst ieder lokaal en iedere ruimte ingezegend en worden de vooraf gezegende kruisbeelden opgehangen.

Op 6 november 1938 worden de bovenstaande handelingen herhaald voor het “patronaat” .

De parochie heeft dus eind 1938 een mooie kerk, inmiddels 8 jaar oud. Een jongensschool, meisjesschool, kleuterschool en een patronaat. Voor diegenen die niet bekend zijn in de wijk Theresia, lopen wij even rond. De voorkant van de kerk bevindt zich aan het Theresiaplein, de achterkant aan de Oude Langstraat. Tussen deze twee straten loopt de Dr. Ariënsstraat langs de zijkant van de kerk. De kerk kon betreden worden via de Oude Langstraat -je kwam dan in een zijbeuk-, via de Dr. Ariënsstraat -je kwam dan in dezelfde zijbeuk, of via de hoofdingang aan het Theresiaplein -je kwam dan in de hoofdbeuk op weg naar het priesterkoor. Vóór de kerk, met ons gezicht naar de kerk, draaien we een kwart slag naar links en zien dan de Theresiastraat; in deze straat is de jongensschool (destijds genoemd Pius X school) gevestigd. Via de speelplaats was ook het “patronaat” te bereiken. Het patronaat was ook te bereiken via de Sasse van Ysseltstraat. Hier was de hoofdingang. Deze ruimte is voor diverse doeleinden gebruikt. U mist naar alle waarschijnlijkheid nog de kleuterschool en de meisjesschool. De meisjesschool bevond zich in de Nijverstraat; toch is de parochieheilige ook hier vertegenwoordigd. De meisjesschool heette Theresiaschool. De kleuterschool was naast de meisjesschool gevestigd. Deze straat is een behoorlijk eindje van de Theresiastraat c.q. Theresiaplein. In het Rijke Roomse Leven zitten mannen en vrouwen gescheiden in de kerk en worden de schoolkinderen tot begin jaren zeventig ook gescheiden gehouden op school. Uitzondering op deze regel is de kleuterschool. Vanaf zes jaar is het gemengd school volgen taboe. Deze scheiding is ook van toepassing in bejaardengestichten waar echtparen gescheiden worden en in het gasthuis, waar de mannen strikt van de vrouwen gescheiden worden. In de jaren dertig tot midden vijftig van de vorige eeuw worden de lessen op de Theresiaschool en de kleuterschool verzorgd door zusters en op de Pius X school door fraters. Dit is van toepassing tot begin jaren zeventig, waarbij aangetekend moet worden dat midden vijftiger jaren de eerste lekenonderwijzers en -onderwijzeressen op de scholen actief worden. Op de kleuterschool is alleen de leiding in de jaren zestig nog in handen van religieuzen. We gaan in het volgende deel even terug naar Antoon, Toon en Ton.