- Datering van het verhaal: Van prehistorie tot heden
Moerenburg ontdekt!
eeuwenlang, maar sporadisch bewoond buitengebied
Moerenburg is de benaming voor een kleinschalig landelijk gebied, gelegen aan de oostkant van Tilburg. Het wordt in het noorden begrensd door de spoorweg naar Boxtel (1865), in het westen door het Wilhelminakanaal (1923), in het oosten door de Burgemeester Bechtweg (1998) en in het zuiden door de rijkswegen A65 (1967) en A58 (1971).
Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat Moerenburg een bewoningsgeschiedenis heeft die teruggaat tot het Neolithicum (nieuwe steentijd, 3.000-2.000 v.Chr.). Vondsten uit de bronstijd (2.000-800 v.Chr.), de ijzertijd (800-12 v.Chr.), de Romeinse tijd (12 v.Chr.-450 n.Chr.) en recent nog uit de 7e eeuw tonen aan dat de omstandigheden in Moerenburg door de eeuwen heen aantrekkelijk genoeg waren om zich hier te vestigen.
Moerenburg behoorde tot de herdgang Loven. Het was vroeger een deel van de Loven acker, een omvangrijk akkercomplex dat reeds in 1433 vermeld wordt, en waartoe ook het gehucht Enthoven en de Armhoefse akkers behoorden. De zuidgrens ervan reikte tot aan de Kommerstraat.
Het gebied dankt zijn naam aan het (in de 16e eeuw) omwaterde huis Moerenborch dat in 1358 voor het eerst in de archieven als ´mansus´ (hoeve) voorkomt. Door de verkoop in 1384 aan de abdij van Tongerlo kreeg het gebouw de bestemming pastorie. Gedurende bijna drie eeuwen zou dit huis de standplaats blijven van de pastoor van de parochies Tilburg en Enschot (op de foto pastoor Augustinus Wichmans die van 1632-1642 hier pastoor was). In de periode 1648-1691 woonden er een predikant en rentmeesters en van 1691 tot aan de sloop in 1750 de families Graham en De Saint Amant, hoge officieren van het Staatse leger.
In 1937 werd er aan de Hoevensekanaaldijk een grote rioolwaterafzuivering aangelegd. Dit industrieel-archeologische complex werkt thans in de 21e eeuw onder de naam Rioolgemaal Moerenburg als overstort voorziening en pompstation van Waterschap De Dommel.
Stadsmuseum Tilburg en Natuurmuseum Brabant maakten een reizende tentoonstelling over natuur, landschap, cultuur en historie van Moerenburg. Zie: http://stadsmuseum.tilburg.nl