Anton van de Wiel
Ze liepen mee ’t broodtrommeltje en ’t drinkenskruikske onder den arm. De hele Hogendorpstraat was in de vroege morgen vol mee die sjokkende, gebogen figuren, die van de Hasselt naar ’t Goirke liepen, naar ’t fabriek.
In de Hasselt lieten ze hun wevershuiske achter, mee Moeders en mee de boenwasgeurige huiskamer waar nooit iemand kwam, mee de smalle, warme gezellige keuken, achter in de aanbouw, waarin zich het hele leven afspeelde van het wonen, eten, kaarten, krant lezen, bezoeken, samen zijn.
En daarachter het schop mee ’t geridschap, de schoep, de riek, de rèèf, de spanzaag………, het kiepenkot, de kenentjes, en achter het poortje het gezamenlijke achtererf, en daarachter weer, per huis, de groentetuin.
Vier broers van ons Moeder, onze ooms Jan, Therus, Bart en Kees hebben daar vlak bij elkaar gewoond, tot aan hun dood toe. Maar hun zus, ons Moeder, die had ene mens, onze Pa, die de kost anders verdiende, en die woonde in “de stad”! Dan was er nog de oudere zus, ons tante Sjo, die in den Unent woonde en in mijn herinnering mee d’ren mens en d’r huishouden echt Unents boerenvolk was.
Ik ben als schooljongen dik zat in de Hasselt geweest. Daar was een meske van mijn leeftijd, waar ik mee praatte en spulde. Dat wil zeggen dat ik eindeloos fantaseerde, en zij luisterde mee open mond. Tot ik ongenadig op mijn donder kreeg van ons tante Drik, omdat het meske helemaal hoteldebotel was van mijn gezwets, en er ’s nachts nie van sliep ! Ik ben altij zonne fantast geweest.
Toen kwam ons Moeder er achter en ik mocht nie meer naar de Hasselt………
Hullie Pa was “fout” in den oorlog en ik heb geschreuwd toen ik hoorde hoe die mensen na de bevrijding opgebracht waren
Het is nou allemaal anders. Hun grote hoven zijn die van de Hasselt kwijtgeraakt, toen na de oorlog achter de Hasseltstraat een nieuwe wijk verrees. En de mensen van toen zijn dood.
Ze spraken Hasselts, dat is weer iets anders dan Tilburgs. Met heel lange klinkers (aachtentaagentig) en klankveranderingen (zes is zis, dertig is dartig, enzovoort). Van de Tilburgse dialecten heeft, denk ik, het Hasselts het dichtst bij het Unents gestaan.
Dit was even Hasseltse praat. Het mag wel een keer.
Anton van de Wiel
