Henk van Mierlo
“Deze dag zal in de geschiedboeken onzer stad met gouden letteren worden gegrift”. Aldus burgemeester Raupp in zijn welkomstwoord aan de huzaren op de Markt in Tilburg op 30 april 1913.
Na de intocht vanaf de Moergestelseweg en een rondrit door de stad, zoals in deel 1 van dit artikel geschetst, waren de huzaren opgesteld om de officiele toespraken aan te horen.
De Nieuwe Tilburgsche Courant van 30 april vervolgt:
Op de Markt had zich intusschen voor het Stadhuis te rechterzijde opgesteld de Nieuwe Koninklijke Harmonie, terwijl op het bordes van het stadhuis zich bevonden, burgemeester Raupp en de Wethouders en nagenoeg alle raadsleden. Verder bevonden zich daar verschillende opper- en hoofdofficieren, terwijl aan de ramen van de secretariekamers, genoodigdie dames plaats hadden genomen.
Zoodra de eerste huzaren, op de Markt verschenen, zette de Nieuwe Kon. Harmonie eene marsch in, zoolang totdat de geheele troep stond opgesteld. In drie deelen splitste zich deze. Een gedeelte trok door de Kerkstraat en stelde zich op ten oosten van het raadhuis, nabij de muziekschool, een ander gedeelte reed door de Kloosterstraat en stelde zich ter hoogte van de markthal op, terwijl het overige gedeelte op de markt plaats nam.
Voor het bordes stelde zich de Kolonel Commandant van het 2de regiment op, de staf en overige hoofd- en subalterne officieren. Zoodra de geheele troep de genoemde formatie had aangenomen, gaf de Commandant bevel de ban te openen teneinde aan den burgemeester kondschap te doen van het koninklijk besluit waarbij Tilburg werd aangewezen als garnizoensplaats van het 2e Regiment-Huzaren.
De laatste woorden van den Commandant waren: „Burgemeester en raad der gemeente Tilburg,ik meld mij met mijn troep bij u aan"….
Nu was het aan de burgemeester om het regiment te verwelkomen. Op de eerste plaats dankte hij H. M. de Koningin voor de aanwijzing van Tilburg als garnizoenplaats voor het 2e Regiment Huzaren. Hij sprak van de lang gekoesterde wens om weer een Garnizoen in de stad te hebben en dat deze wens vandaag in vervulling was gegaan:
…De dag waarop het 2e Regiment Huzaren, dat op 30 April 1856, deze stad tot groot leedwezen harer bevolking verliet, en naar, Venlo vertrok, daarin is wedergekeerd onder den vroolijken schijn eener warme Oranjezon….
Begin 1909 werd besloten dat Tilburg opnieuw garnizoensstad moest worden door de overplaatsing van de Huzaren van Venlo naar Tilburg
…Dit voor de stad belangrijke nieuws, wekte groote geestdrift en oprechte vreugde.
Verklaarbaar, als men weet dat oude Tilburgenaren nog aangename herinneringen bewaren van de fiere ruiterregimenten van Lansiers, Jagers te paard en Dragonders, vroeger alhier in garnizoen onder het bevel van Zijne Koninklijke Hoogheid den heldhaftigen en roemruchtigen Prins van Oranje, Veldmaarschalk, Opperbevelhebber van het Leger, die in deze qualiteit gedurende vele jaren in deze stad zijne woonplaats had.
Verklaarbaar, als men weet dat wij nog aan dien tijd worden herinnerd door de voormalige kazernegebouwen, waarvan Koning Willem II in 1842 den eersten steen legde, en welke gebouwen in uiterlijken vorm geheel intact zijn gebleven zij het ook dat daarin niet meer weerklinken, wapengekletter noch commando's van Officieren, doch dat daarin thans zacht ruischen honderden door electrische energie aangedreven machines.
(De burgemeester doelt hier op de voormalige Lancierskazerne waarin de wollenstoffenfabriek van de Fa. Van den Bergh Krabbendam (BeKa) was gevestigd)
…...Voor Tilburg is deze dag dan ook een dag van vreugde en is U door de bevolking eene feestelijke intrede -bereid. De feestdos der stad, de alom waaiende vlaggen en wimpels zullen U al wel reeds de overtuiging geschonken hebben, dat wij U met blijdschap komen zien, en roep ik U dan ook een recht hartelijk welkom toe….
…De Tilburgsche burgerij trad U reeds met vriendelijkheid tegemoet, zij wil ernstig trachten U het leven alhier, waar mogelijk, te veraangenamen. De nieuwe woning, welke Gij aanstonds gaat betrekken is, dank de leiding van bekwame genie-officieren geworden een het Regiment waardig verblijf en tevens een vriendelijk Tehuis.
Dit alles doet ons de hoop koesteren,dat door U reeds spoedig zal kunnen getuigd worden, dat het hier goed is te leven en dat Uwe nieuw woonplaats U lief is geworden.
Gaan deze hartgrondige wenschen ook met Uwe medewerking in vervuiling dan zal heden tusschen U en ons zijn gelegd een band van waardeering en vriendschap. Wij zullen dan de een voor des anders welzijn mede arbeiden en zal deze dag in de geschiedboeken onzer stad met gouden letteren worden gegrift.
Na dank te hebben betuigd aan heeren Generaals en overige officieren van diverse wapens, voor de vriendelijkheid het Regiment in deze stad te willen inleiden en daardoor aan de feestelijke intrede meer luister te hebben bijgezet, sluit ik met te uiten de beste wenschen voor het 2e Regiment Huzaren, terwijl ik U uitnoodig met mij aan te heffen een driewerf: LEVE DE KONINGIN!!!
De N. K. Harmonie zette hierop het Wilhelmus in en toen dit ten einde was, werden alle Officieren, en de verschillende ontvangstcomités in de Raadzaal van het gemeentehuis ontvangen. Kolonel Piepers beantwoordde, namens het regiment, den welkomstgroet van den burgemeester. Hij zei onder meer het volgende:
“Uit verschillende tot ons gekomen berichten en couranten-artikelen hebben wij den indruk gekregen, dat wij hier welkom zouden zijn, doch dat wij ontvangen zouden zijn op de wijze als thans is geschied hadden wij in de verste verte niet kunnen en mogen verwachten, ’t Is op 30 April juist 57 jaren geleden, dat het regiment wederom in deze stad is teruggekeerd. Ik acht dit een gunstig voorteeken en ik ben er van overtuigd dat wij ons hier, spoedig geheel thuis zullen voelen”…..
..Eén 20-tal minuten bleef men boven in de raadszaal vertoeven, toen de troep weer opsteeg en zijn tocht voortzette langs Zomerstraat, Bredascheweg naar ingang van de kazerne in de Diepenstraat, alwaar door de bewoners van Korvel en Bredascheweg een eerepoort was opgericht en de Korvelsche Harmonie (L’Echo des Montagnes} stond opgesteld, en met muziek de troep ontving.
In de kazerne aangekomen werd door de Officieren, die aan den stoet hebben deelgenomen Onderofficieren, Korporaals en manschappen een lunch aangeboden.
Hedennamiddag te 5 uur zal namens het Gemeentebestuur een diner in de kazerne worden aangeboden aan Onderofficieren, Korporaals en Huzaren, dat zal worden bijgewoond door de Officieren en den Burgemeester. Des avonds zal van 6—7.30 een concert worden gegeven op het Heuvelplein door de Harmonie Excelsior, namens 't Gemeentebestuur aangeboden aan het 2e Regiment Huzaren,
Te half acht zal ten Gemeentehuize een diner plaats hebben, aangeboden door den Gemeenteraad aan Heeren Officieren van het Regiment, waaraan eveneens zullen aanzitten de Generaals en Officieren, die des morgens aan den stoet hebben deelgenomen.
Hiermede is ons garnizoen op schitterende wijze ingehaalt, De Tilburgsche bevolking heeft luide haar vreugde kenbaar gemaakt over hare komst. Moge deze een vooruitgang zijn voor onze stad.
De volgende dag gingen de feestelijkheden onverminderd door. het was 1 mei 1913, Hemelvaartsdag en hoewel het de hele dag bewolkt was en een stuk koeler, was de feestvreugde er niet minder om, zo weten de Tilburgse kranten op 2 mei te melden.
Henk van Mierlo
Nuenen
Foto’s van RAT Beeldonline: de huzaren op de Markt en de manege van de Kromhoutkazerne.
Van de website www.jekazernenu.nl:
Na 57 jaar afwezigheid van militairen werd Tilburg in 1913 weer garnizoensstad met de komst van het 2e Regiment Huzaren op de voor hen gebouwde Kromhoutkazerne. Een groot deel van de kazerne bestond uit een grasveld voor exercitie en paarden, dat aan drie kanten door gebouwen omgeven was. De huzaren zouden er niet lang blijven, ze vertrokken tijdens de algehele mobilisatie van 1914 naar hun oorlogsbestemming
