Frans Kense
- Geboortedatum: 21-03-1922
- Sterfdatum:
SCHOORSTENEN
Sommige mensen staan graag met beide benen op de grond en andere zoeken het liever hogerop. Pierre was zo’n hoogwerker. Hij was na de oorlog, tientallen jaren lang, bezig met onze Tilburgse fabriekschoorstenen. Veel van de tientallen schoorstenen hier heeft hij in de loop der jaren onderhouden en later opgeruimd.
Hij begon bij ‘Fascho bouw’ uit de Fabriekstraat. Een bedrijf gespecialiseerd in fabriekschoorstenen en ovenbouw. Na ruim 15 jaar had hij daar genoeg geleerd en durfde hij het aan om voor zichzelf te beginnen. Zijn bedrijf groeide snel, zo heeft hij in de jaren daarna door heel Nederland, maar ook in Duitsland, schoorstenen gerepareerd en gesloopt. Enkele Tilburgse hoogtepunten zijn voor hem het Duvelhok en de Beka schoorsteen.
DUVELHOK
Onze kleinste schoorsteen, met twintig meter, en jongste, uit 1984, is die van het Duvelhok, Sint Josephstraat 133. Hier zat vroeger de katoenspinnerij van de gebroeders Deen, uit 1826. Na Deen is het pand overgegaan naar wollenstoffenfabriek Beka, toen aan de overkant van de straat. Daarna, vanaf 1976, was het jarenlang in gebruik als werkcentrum voor beeldende en audiovisuele kunst van de stichting Terra Nova.
De originele, verwaarloosde schoorsteen is in de zestiger jaren gesloopt. Gelukkig is het pand, inclusief hernieuwde schoorsteen in oude glorie hersteld. Het Duvelhok werd na de restauratie feestelijk heropend door Koningin Beatrix in augustus 1984. De mooie schoorsteen met originele ijsselsteentjes heeft nu louter een decoratieve functie, maar...hij heeft gerookt! Pierre die hem heeft gebouwd, heeft daar nog een foto van. Foto 4.
BEKA
Onze hoogste schoorsteen, met vijftig meter is tevens de oudste, uit 1904 en staat schuin-tegenover het Duvelhok. Beka, gestopt met productie in 1968, was voluit ‘B.V. Wollenstoffenfabrieken voorheen Van den Bergh Krabbendam’, sinds 1853. Van dit complex zijn de lancierskazerne en de schoorsteen gelukkig bewaard gebleven. Deze laatste, de schoorsteen, is in twee fasen in 1973 en in 1980 gerestaureerd en van zijn naam voorzien. Voordien was hij anoniem (foto 6). Om hem zijn BEKA-naamsbekendheid te geven (foto 7) heeft Pierre zelf ook heel wat uurtjes tussen-hemel-en-aarde gehangen om die letters, voor en achter, aan te brengen.
SCHOORSTEENSPECIALIST, MET VALLEN EN OPSTAAN.
Zelfs al had Pierre in de loop der jaren, vier verschillende bedrijven ontwikkeld met 25 werknemers, toch moest hij zelf ook regelmatig de schoorsteen in. Het vallen is hem twee keer overkomen. Eén keer vanaf acht meter hoogte, maar toch goed terecht gekomen op rulle grond en één keer toen de stellage op twaalf meter hoogte het begaf maar Pierre, hangend aan een staaldraad toch heelhuids beneden wist te komen. Een logisch gevolg van zijn werk was, dat hij altijd bezig was als andere mensen vrij waren. Een schoorsteen en oven is pas vrij als de fabriek stil ligt, dus in het week-end, tijdens de kermis of in de vakanties. Ook kerst en oud-en-nieuw waren soms drukke tijden. Pierre is er trots op dat hij er voor heeft kunnen zorgen dat de resterende vijf textielschoorstenen nu op de monumentenlijst staan !
Foto 1: Pierre van Besouw in 2008 Foto 2: Renovatie van de Duvelhok-schoorsteen in 1983/’84
door bouwbedrijf Van Besouw.
Foto 3: Herdenkingssteen van de restauratie van 1983 tot 1985 (RAT 023168)
Foto 4: Bewijs dat de schoorsteen ooit heeft gerookt, in 1984.
Foto 5: Orderbevestiging van Beka voor het aanbrengen van de schoorsteen belettering.
Foto 6: Pierre van Besouw met medewerkers bij Beka aan het werk
op ruim 40 meter hoogte.
Foto 7: Met de letters Beka als resultaat. Foto uit 1979 (RAT 023122)
