- Datering van het voorwerp: 5 januari 2008
‘Klèèn mar fèèn kelèktersaajtem'
Dit jaar bestaat het Tilburgs openbaar carnaval 44 jaar. Vanwege dit jubileum worden er talloze activiteiten georganiseerd door Carnavalsstichting Tilburg, al dan niet in samenwerking met andere Tilburgse instellingen of verenigingen. Op 5 januari 2008 werd ‘Et Buukske' gepresenteerd, een uitgave van Carnavalsstichting Tilburg in samenwerking met Stichting Tilburgse Taol.
Het is een alleraardigst boekje over ‘Wè en Hoe in de Tilburgse taol', bedoeld om de carnavalsvierders hun Tilburgs bij te leren en om nóg beter mee te kunnen feesten. Immers, in het hele carnavalsgebeuren wordt consequent de Tilburgse taal gehanteerd. In dit boekje staan uitdrukkingen, motto's van de afgelopen 44 jaar en twee liedjes die iedere carnavalsvierende Tilburger zou moeten kennen. Het betreft het volkslied van Tilburg ‘k Zie oe daor zo gère ligge', en ‘Sebiet dan is et mèèrege', wat ter afsluiting van het carnaval op dinsdagnacht wordt gezongen.
Et Buukske bevat tevens een uittreksel uit de Tilburgse diksjenèèr ‘Goedgetold'. We lezen dan ook markante woorden, zoals een ‘buut', een presentatie van een deelnemer aan het leuterconcours. Of ‘ley d'raod', een aardige woordspeling voor het draaiboek van de Raad van Elf. Een ‘pladòllie' is een Tilburgse contaminatie van ‘plaquette' en ‘medaille' die ter herinnering aan een evenement wordt uitgereikt. De ‘Worst van Clara' refereert aan de traditie om de H. Clara een worst te brengen. Een offer aan de plaatselijke Clarissenzusterorde, ter verkrijging van mooi weer.
Dan bevat Et Buukske woorden die je nodig kunt hebben, als je op sjanternel gaat. Wie aan de toog in het café wordt overgeslagen, wordt geadviseerd om te vragen: ‘Hèk soms en houtere bakkes?' Wie van al dat drinken moet plassen, ‘gò èfkes de gèèt verzètte'. Treft hij koud weer daarbuiten, dan is het ‘klèènpielekesweer' en wie 's nachts in bed (of op een uitgespreide stofjas) belandt, gaat ‘vrije', wat inhoudt: ‘zachjes praote èn hardop liege'.
De makers Gerard Steijns en Ruud Damen hopen dat het een collectorsitem wordt. Als handboek voor overdag bij de opstoet en ‘s nachts bij het stappen. Ikzelf zal het zeker gaan gebruiken. Et zal allêeneg nie makkelek zèn om ’s naachs Et Buukske der op nò te slaon. Zo klèèn en dè in et donker….Messchien volgend jaor en lèmpke derbij?
