- Datering van het verhaal: 6 oktober 2006
Speeltuin, Mgr. Mutsaerts 1(7) serie 3
Theresia, meer dan een parochie
In één van mijn vorige artikelen is de speeltuin reeds de revue gepasseerd. Toch gaan we terug naar deze locatie en wel in 1939. In de wijk Theresia zijn de scholen opgeleverd en het Theresiaplein is in wording. De jeugd zocht zijn vertier op een verderop gelegen, braakliggend terreintje met “uitzicht” op de gashouders. Na de oorlog is dit nog steeds in trek en blijft het terrein door de jeugd geclaimd. Een groep actieve mannen was dit feit niet ontgaan. Het bestuur, bestaande uit A. Schijvens, J. Zegers en A. van Tilburg, maakte zich sterk om een speeltuin op de bekende speelwei te realiseren. Alvorens het zover was ontmoette het actieve en enthousiaste bestuur “nog enkele beren” op hun weg. Maar op 31 juli 1950 leek het dan zover en kon de Mgr. Mutsaerts speeltuin van de parochie Theresia “officieel worden geopend”. Deze symbolische opening was het startsein voor de opbouw van de speeltuin. De startplechtigheid vond plaats in het parochiehuis van de wijk Theresia. Op het toneel was een poort neergezet met de naam. Achter de feestelijk aangeklede tafel zaten de sprekers. In het midden de voorzitter, de heer Antoon Schijvens, en rechts van hem pastoor Verschuren (sinds 1949 actief op Theresia) en kapelaan Frans van der Heijden (sinds 1947 actief in onze parochie). Zoals aangegeven, is de kapelaan geen familie van Antoon, Toon en Ton. Deze laatste is inmiddels 5 jaar en kan, samen met zijn driejarige broer, nog onder begeleiding van hun ouders, gebruik gaan maken van de nieuwe speeltuin op 20 oktober 1951. Op 9 juni 1952 komt de drukbezette bisschop W. Mutsaerts speciaal uit Den Bosch om de naar hem genoemde speeltuin in te zegenen. De speeltuin en het daarbij behorende asfaltveldje werden zeer intensief gebruikt. Het was prima rolschaatsen op het gladde vlak. Als Koning Winter meewerkte werd het rolschaatsvlak omgetoverd in een ijsbaan. De Stichting “Jeugdbelangen van de Theresiaparochie” begint met deze winterse activiteit in 1954. Uiteraard zijn hierbij ook Frans van der Heijden en Antoon Schijvens van de partij. Een idee, dat verder zal strekken dan de initiatiefnemers durfden dromen. In november 1951 was de kunstijsbaan in de Elzenstraat gesloopt. Deze was in 1938 geopend en heeft lange tijd schaatsen mogelijk gemaakt, eveneens als de vorst de liefhebbers in de steek liet. Door de sluiting is het Tilburgse IJshockey team zonder wedstrijd- en trainingsmogelijkheid, een situatie die vele jaren de gemoederen in Tilburg zou beroeren. Ton zal nooit leren schaatsen, terwijl zijn jongere broer en zus niet van de ijsbaan “af te slaan” waren. In de zomermaanden werkte de speeltuin als een magneet; het was er een drukte van belang. Zoals reeds opgemerkt, kwamen ook de kinderen vanuit andere wijken spelen. De houten glijbaan met loszittende nagels heeft menig winkelhaak opgeleverd in een broek. In de felheid van het spel ging het soms fout. Een schaafwondje was zo opgelopen en een tand zat zo door je lip, wat bloediger leek dan het was. Je kende als kind nauwelijks gevaar. In je oudste kloffie mocht je naar de speeltuin met de penning aan een schoenveter om je nek. Als het dan winter was en de in jouw ogen enorme ijsbaan was klaar, ging je goed warm ingepakt met zelfgebreide wanten, das en warme trui op pad. Antoon Schijvens richtte bij de ijsbaan een snoepkraampje in. Dit was echter alleen voor degenen die het konden betalen; zij deden hier voorbereidend werk voor de schooltandarts. Soms deelde Antoon Schijvens snoep uit, wat de pret verhoogde. Uren waren Ton (als de oudste de verantwoordelijke), samen met zijn broer en zusje zoet op de ijsbaan. Schaatsen hadden ze niet, wat overigens geen enkel probleem was. Dolle pret, is de omschrijving die ze aan deze herinneringen geven. Ze voelen nu nog de koude handen die ze hadden in de kletsnatte wanten. Maar moeder had een oplossing: onder de koudwaterkraan en dan goed afdrogen en een lekkere kop zelfgemaakte cacao. Lekker opwarmen in de keuken bij de met hout gestookte kachel.
Er is een duidelijk verschil tussen een ijsbaan en een kunstijsbaan. De eerste is afhankelijk van een strenge winter, de tweede heeft deze afhankelijkheid niet. Dit verschil (lees: gemis) in de vijftiger jaren heeft de tijdelijke schaatspret mogelijk of onmogelijk gemaakt. Meestal dan nog van korte duur en niet voorspelbaar. In deze tijd gaven de scholen nog ijsvrij. Hierbij waren de stookkosten van meer doorslaggevende rol dan het feit dat de kinderen van de ijspret konden genieten. In het volgende artikel gaan we de familie van voorzitter Antoon Schijvens voor het voetlicht plaatsen.
Foto’s: 1: Eerste steenlegging door Wiesje Schijvens; 2 en 3: opening ; 4: Aanleg natuurijsbaan 1954; 5: Snoepkraam ( foto's: Collectie Beeldonline, Regionaal Archief Tilburg)
