Pijlijsershoeve

In de Nieuwe Tilburgse Courant van zaterdag 28 mei 1960 trof ik het volgende artikel over de Waterhoef aan, dat me erg aansprak omdat ik oud genoeg ben om me deze hoeve nog te herinneren en er vaak langs ben gefietst.

De verdere tekst van het artikel luidt:

In de vijftiende eeuw en waarschijnlijk reeds eerder, was deze hoeve in het bezit van de adellijke familie Pijlijsers uit Heusden, afstammelingen van een natuurlijke zoon van Hertog Jan 1 van Brabant en behorende tot de oudste en hoogste adel van Zuid-Nederland.
Naar deze familie Pijlijsers werd de hoeve genoemd en ook in latere tijden de straat, die vanaf deze hoeve in zuidoostelijke richting loopt.
Nadat een dochter van Willem Hendrick Pijlijsers huwde met een Jonkheer van Asperen van Vueren, kwam de hoeve aan de laatstgenoemde familie.
Hetzelfde gebeurde, toen een Jonkvrouwe van Asperen van Vueren trouwde met Jonkheer van Lawick. Deze verkocht in de zestiende eeuw de Pijlijsershoeve aan de toenmalige Heer van Tilburg, Carel van Malsen, wiens naam op Broekhoven in een straatnaam is vastgelegd.
Sindsdien is de hoeve in het bezit gebleven van de Heren van de Heerlijkheid Tilburg en Goirle, totdat in 1858 alle goederen van de Graaf van Hogendorp door notaris Daamen publiekelijk verkocht werden. Eigenaar werd toen Johan Heerkens.
De Pijlijsershoeve werd in de volksmond de Waterhoef genoemd, omdat ze vanouds door een gracht omgeven was, welke gracht nog niet zo lang geleden verdwenen is.
De bovengenoemde adellijke heren hebben er nooit zelf op gewoond; de hoeve werd in de loop der tijd herhaaldelijk verpacht.
De Pijlijsershoeve wordt in de oude stukken ook genoemd de Hoeve bij den Heerstal, zodat we mogen veronderstellen, dat binnen de omwatering ook de heerstal was gelegen: deze stond waarschijnlijk ten dienste van het leger en de ruiterij kwam er zijn paarden stallen.
Alleen de straatnamen Pijlijserstraat, Waterhoefstraat en Herstalsestraat zullen nog blijven herinneren aan dit voor de Tilburgse geschiedenis zo belangrijke stukje grond.
En als er dan nog in die omgeving een straat gedoopt moet worden, dan zouden de namen Van Asperen Van Vueren en Van Lawick daar niet misstaan.