Het oudste postkantoor

• Datering van de gebeurtenis: Periode 1871 t/m 1975

Nog niet zo lang geleden schreef ik over het oude, inmiddels verdwenen postkantoor aan de Willem II-straat. Dit stond op de plek waar later het Helga Deenplantsoen is aangelegd. Dit postkantoor was dit jaar (2010) precies honderd jaar geleden gebouwd resp. in 1975 weer gesloopt.

Van meerdere kanten ben ik intussen erop geattendeerd dat dit niet het eerste postkantoor in Tilburg was. Op dezelfde plek stond namelijk ook al het (allereerste) zogeheten "Post- en Telegraafkantoor" in Tilburg, hetwelk reeds werd gebouwd in 1871. Het is te zien op de foto hiernaast.

Het had twee ingangen: één aan de Willem II-straat (toen nog Comediestraat geheten) voor postaangelegenheden en de andere aan de Telegraafstraat, u raadt het al: voor telegrafiezaken. Heel modern toentertijd!

Een deel van het postkantoor was bestemd als woning voor de directeur. De eerste bewoner was in 1871 de heer Molhuijsen.

De foto hiernaast (no. 1) is gedateerd omstreeks het jaar 1900, waardoor ook nog (links van het postkantoor) de in 1873/74 gebouwde synagoge zichtbaar is. Voorts is op de achtergrond het toenmalige goederenstation aan de Spoorlaan te zien.

Een ander detail: helemaal rechts staat een pand waarin rond 1900 de koek- en banketbakker van de Pas-Bots zat. Daarboven woonde toen Hendrik Pfaff, een leraar aan de Rijks HBS. In mijn jonge jaren (rond 1950) was daar op die hoek overigens Boekhandel Pillot gevestigd.

Met dank o.a. aan het Regionaal Archief Tilburg.

Louis Sparidans, Grave

P.S. Ik kan het niet laten: als tweede afbeelding voeg ik nog een tekening toe, waarop de mooie gevel is te zien van het nadien, in 1910 gebouwde postkantoor (dat in de plaats kwam het hierboven beschreven kantoor), t.w. de gevel aan de Telegraafstraat (met hoofdingang), hetwelk in 1975 onnodig werd gesloopt.

Voorts ontdek ik zojuist nóg een oud fotootje op BeeldOnline uit 1875, waarop het alleerste postkantoor alsook eerdergenoemde synagoge nog beter te zien is. Ik sluit het bij als afbeelding 3. Mooi ! De overkant van de Willem II-straat was toen kennelijk nog niet bebouwd. Maar nogmaals, wel aardig dat de synagoge tenminste alle sloopwoede heeft kunnen weerstaan!