Dora van de Ven

• Geboortedatum: 24-08-1899
• Sterfdatum: 15-05-1992

Tabak en bont hebben met elkaar gemeen, dat ze nu minder populair zijn.
Toch hebben beide producten hier lang voor een stuk werkgelegenheid gezorgd.
Nog in de zestiger jaren werkten er ruim 150 mensen in het bont- en leeratelier van Dora van der Ven aan de Capucijnenstraat bij het St.Annaplein, afb. 1 en 2.

Dorothea M. P. van de Ven, was een dochter van de uit Lith afkomstige timmerman A.v.d.Ven, die in 1896 trouwde met de Tilburgse Cornelia Appels.
Als bijverdienste maakte moeder Cornelia ‘bont op sloffen'. Officieel startte zij met haar ‘pelterijen', de bonthandel in 1916, afb. 3. Dit was ook de basis voor de bontactiviteiten van vijf van haar zes kinderen, afb. 4.
- Truus en Cornelis (Kees) hadden samen van 1933 tot 1944 bontzaak ‘T&C v.d.Ven De Zilvervos' in Den Bosch, afb. 5. In 1953 kwam Kees met zijn bonthandel in de Nieuwlandstraat op nummer 3, waar de zaak nu door zijn zoon Kees wordt voortgezet, afb. 6. Dit is nu de oudste nog bestaande bontwinkel van Tilburg, afb. 7 !
- Sjaak had een bontwerkerij, Noordstraat 113, waar hij voor broer Kees,
zuster Truus en kennissen werkte, afb. 8.
- Nellie had een bontzaak aan de Bredaseweg 86, afb. 9.
- Johan zat als oudste zoon, als enige van de zes, niet in het bont. Hij volgde in de voetsporen van zijn vader als architect, aannemer en ook als timmerman.

Het meest bekend van de zes kinderen in Brabant was dochter Dora, geboren in 1899, die na de lagere school op het bontwerkerij van C.B. Kaltner, Monumentstraat 2 was begonnen. Kaltner was lange tijd de enige bontwerker in Tilburg, begonnen in de huidige Willem II-straat op nummer 78.
Afbeelding 4 toont het gezin v.d.Ven met zes kinderen rond 1920 , met Dora links-boven. In 1922 trouwde ze met de Boxtelnaar Theo Biekens. Zeker is dat zij zich in 1925, dus kort na haar huwelijk, liet inschrijven in de Kamer van Koophandel ‘voor het bereiden van pels'. Dit verwerken en verkopen van bont aan het St. Annaplein, waar zij woonde, verliep succesvol. Dora was een sterke persoonlijkheid met goed zakelijk inzicht. Na twintig jaar huwelijk overleed haar man in 1942 en stond zij er tientallen jaren alleen voor.
De bontafzet van Dora van der Ven bleef groeien, met na de oorlog uiteindelijk winkels in de vijf Brabantse steden, Tilburg (afb. 10), Eindhoven, Den Bosch, Breda en Waalwijk. Maar ook daarbuiten, zelfs korte tijd in Den Haag en Amsterdam waren er eigen winkels.
In september 1965 toen ze op de Bredaseweg 368 woonde, vierde Dora het 40-jarig bestaan van haar bedrijf met de elf jubilarissen uit de beginjaren. Volgens de krant met Mevr. F. Segers, Dora van de Ven, P. van Laarhoven en de heren W. van de Ven, J. Biemans, J. van Hulten, M. van Eerdewijk, J. Theeuwes, Th. Biekens, Ant. Biekens, C. Pessers en J. Gelderblom, dus toen nog met twee zoons van Dora, de beide heren Biekens.
Twee jaar later in 1967 op 68-jarige leeftijd droeg Dora de leiding over aan zoon Theo Jr. maar bleef zij betrokken bij de gang van zaken.
De totaal twee dochters en drie zoons van Dora en Theo waren met, en in de zaak opgegroeid. Met het overlijden van vader Theo moesten de nog jonge kinderen liefst zo snel mogelijk helpen in de zaak. Dora zelf hield de zeggenschap over de bontjassen, die hoofdzakelijk op bestelling, dus op maat werden gemaakt.
Dochter Mies werd de steun en toeverlaat van Dora na de dood van haar man.
Zoon Jan deed de verkoop en inkoop van looierij producten en Anton was de man van de looierij.

Vóór de oorlog waren met name populair het bont van kalf, mol (!) en bever.
Vader Theo begon met het bereiden van het bont dus het looien, schuren, verven en borstelen van het bont, als voorbereiding op de verdere verwerking.
Na de oorlog werd naast het bont, gestart met het looien en verwerken van leer en weer later van suède. In de tachtiger jaren verminderde de vraag naar bont en was productie hier niet meer rendabel. Uit die zeventiger jaren toen de vraag naar bontjassen aan het afnemen was, stamt bijgaande publiciteitscampagne, afb. 11.
Bijna vijftig jaar lang, van 1948 tot 1995, was de winkel van ‘Dora v.d. Ven Pelterijen', Heuvelstraat 44 een begrip in Tilburg.

In de zeventiger jaren was de onderlinge sfeer nog uitstekend in het bontatelier bij het St-Annaplein met vijftig medewerkers, meest jonge mensen, afb. 12.
Daar werd alles verwerkt wat er aangeboden werd, zoals nerts, vos, lam (Persianer) maar ook konijn en zelfs kattenbont. Een drumband uit Breda bestelde zijn luipaardvellen bij het atelier van Dora.
Zoals in elk atelier waren ieder dag de hoogtepunten als de afdelingchef even weg was uit het atelier. Dan kon er even gelachen, (zachtjes) gezongen en bijgepraat worden.
Voor de afdelingchef was de sport om uit te vinden wie dan de raddraaiers waren, dus die probeerde zo stil en onopvallend mogelijk weer binnen te komen. Het personeel, had ontdekt dat als je suiker op de grond had gestrooid, het geluid je dan tijdig waarschuwde.
De chef hield van wintersport in de carnavalsweek. Dat werd bijna het hoogtepunt van het jaar omdat je dan in carnavalskleding op je werk en tussendoor al een beetje in de carnavalssfeer kon komen.
Een pop die zo aangekleed was dat hij sterk op de chef leek mocht dan een hele week om het hoekje gluren.

Het bontatelier met al zijn personeel hield op te bestaan op 1 januari 1984. Samen met nog twee bontwerkers mocht Fons Korremans tot 1 september 1984 doorgaan om de laatste resten bont nog te verwerken. Dat was het definitieve einde van bijna zestig jaar bontatelier ‘Dora van de Ven'.

Met dank aan Anton Biekens, Gerard Kip en Fons Korremans en Kees v.d.Ven.

Afb. 1: Het bekende logo van Dora van de Ven

Afb. 2: Dora van de Ven op latere leeftijd.

Afb. 3: In 1916 opgericht ‘Pelterijen', d.w.z. bonthandel, op naam van de vader A.v.d.Ven, Noordstraat 113.

Afb. 4: Gezin A.v.d. Ven rond 1920, met v.l.n.r.:
Kees, Dora, vader Toon (geb. 1871), Jacques, Nelly, moeder Ke (geb. 1874), Truus en Johan.

Afb. 5: De bontzaak van Truus en Kees van de Ven in Den Bosch.
Kees begon later in de Nieuwlandstraat, zie afb. 6.

Afb. 6: Kees van de Ven, Nieuwlandstraat 3.

Afb. 7: De bontwinkel van Kees van de Ven, Nieuwlandstraat 3. De oudste nog bestaande bonthandel in Tilburg. Foto ca. 1995.

Afb. 8: Jacques van de Ven, Noordstraat 113, als voortzetting van de zaak van moeder A.v.d.Ven, zie afb. 3.

Afb. 9: Nelly van de Ven, getrouwd met Jacques Kuipers, Bredaseweg 86.

Afb.10: Heuvelstraat ter hoogte van modezaak Gimbrère (rechts). Links, daar schuin tegenover de vestiging van C. Jamin en daarnaast de na-oorlogse bontwinkel van Dora van de Ven op nummer 44. Ter hoogte van de auto in het midden is de kruising met de Willem II-straat. Op de achtergrond de toren van de Heikese kerk.
(RAT-021673)

Afb. 11: Sticker van een bontcampagne uit de zeventiger jaren. Hier een jas gemaakt van poolvosbont.

Afb. 12: Kerst op het bontatelier in 1980.