Louis Sparidans
- Datering van de gebeurtenis: 1945 - 1948
Mijn herinnering gaat deze week terug naar de jaren 1945 tot 1948. Er was toen ook Koninginnedag, maar dan op 31 augustus, want dát was de verjaardag van toentertijd koningin Wilhelmina. Het was nog geen nationale feestdag, er moest nog gewoon gewerkt worden. Het waren immers nog de jaren van de wederopbouw, na de Tweede Wereldoorlog. En wie zou dat anders hebben moeten betalen, zo'n vrije dag? Op z'n Tilburgs: "toch nie de fabriekaanten zeker" ?
Alleen de scholen hadden toen nog vrij. Maar ook dát was heel gewoon, want het was immers de laatste dag van de grote vakantie. Op 1 september begon pas weer het nieuwe schooljaar. Maar toch was het die dag al een beetje een feestdag. Ik was in die tijd nog geen tien jaar oud, maar ik herinner het me nog goed.
Al héél vroeg, al vóór werktijd, liep er dan al even vóór half zeven een harmonie, luid spelend, door de straten van Tilburg om de feestdag aan te kondigen. Het is me nooit duidelijk geworden waarom die mensen eigenlijk niet gewoon moesten gaan werken maar vooruit, ik was nog een kind, dus waar zou ik me zorgen over maken? De koningin was immers, na de paus, de belangrijkste persoon op aarde, zo was ons op school geleerd.
Dus hadden wij al daags daarvoor onze stepkes en fietskes versierd met alles wat voorhanden was. Er was overigens ook al een soort (oranje) crêpe-papier dat je tussen de spaken van de wielen kon steken en over het stuur kon vlechten en als je dan ook nog een vlaggetje had, dan kon de dag al helemaal niet meer 'stuk'. Het was de dag van "oranje-boven", dús waren we blij en trots!
En, er werd ook al wat georganiseerd. Ik weet niet meer door wie, misschien was er al wel een Oranje-vereniging? We woonden destijds in de Theresia-parochie en op het Theresiaplein waren er dan knikkerwedstrijden (ik heb er nog eens een hele mooie glanzende 'proem' gewonnen, die was wel 25 knikkers waard), maar er waren ook al wedstrijden in hoepelen, touwtrekken, zaklopen en onder een lage lat proberen door te kruipen, zonder 'm aan te raken. Allemaal hele spannende spelletjes, hoor!
Tussendoor kregen we een oranje zuurstok; daar had 'Toontje Schijvens' voor gezorgd, die had een grossierderij in zoetwaren en die zat vlakbij, in de Van Sasse ven IJsseltstraat! En thuis kregen we dan na afloop ook nog eens 'ranja' zoveel als je wilde met, voor één keer, een bietje minder water erbij dan anders (het kleurde dan namelijk nóg meer naar oranje) "meej un drêûg kuukske" erbij. Tjonge, dat was nog eens een tijd!
Overigens: in een van die jaren stond er op zo'n dag 'ineens' een vrachtauto op het plein: die deelde zomaar flesjes Coca-Cola uit. Dá kwam helemaal uit Amerika, hoor! Zulke flesjes hadden we nog nooit gezien, laat staan gedronken. Het was wel even wennen aan de smaak want wij waren niet anders dan die eerder genoemde 'ranja' gewend bij feestelijke aangelegenheden. Het lege flesje moesten we natuurlijk wel weer inleveren. Maar we hadden dan ook wel iets heel bizonders gedronken!
In een ander jaar kwam 'De Reus van Rotterdam' op bezoek, een boomlange kerel van misschien wel 2.20 meter! Als je geluk had tilde hij je op, 'hoog in de lucht'. Het leek wel alsof je dan even in een 'hooggaatie' zat. Dat was pas een attractie!
In 1946 en 1947 viel 31 augustus op een zaterdag en zondag (ja, ik heb het opgezocht) en gaf 's avonds een harmonie (ik geloof dat het "Orpheus" was) vanaf de kiosk in het Wilhelminapark een concert. De muziek bleef als het ware 'onder de bomen hangen' want er waren natuurlijk nog nauwelijks auto's die langs het park reden, die de muziek hadden kunnen verstoren. Het was prachtig! We mochten dan langer opblijven!
Ik lig er tegenwoordig nog wel eens 'wakker' van, alleen denk ik nu: waarom hebben we eigenlijk nog steeds een monarchie? Moet dat allemaal wel zo nodig, met al die poespas rond dat koninklijk huis van tegenwoordig? Of kan het ook anders? Van mij mag het, graag zelfs!
Louis Sparidans
Bijgaand nog een fotootje van die koningin Wilhelmina uit die tijd (bijna een 'heilige' in mijn jeugd), een fotootje dat ik van Wikipedia heb geleend.