Frans Kense
Na de problemen met het stadsvervoer met de Brockway autobussen in Tilburg (1), kreeg Adrianus (Janus) Heerkens (1893-1954) de mogelijkheid om het beter te doen. En dat lukte hem.
In februari 1933 kon B&W, samen met adviescommissie van de gemeente, een proefrit maken met de nieuwe, van dieselmotoren voorziene Mercedes-Benz bussen. Met deze bussen van Heerkens zou op het vroegere ‘benzinegebruik per jaar circa ƒ 30.000 worden bespaard.’ (2)
In december 1933 verschijnt het bericht in de krant van de inschrijving in de kamer van koophandel van de nieuwe Naamloze Vennootschap: ‘Stadsdienst Tilburg N.V., Tilburg, Zuid Oosterstraat 81, Exploitatie der gemeentelijke autobusconcessie te Tilburg'.
Vol trots worden de nieuwe bussen op de Heuvel aan de Tilburgse bevolking getoond. (afb. 1)
Het veelvuldige klagen over de autobussen uit de tijd van Brockway is nu, met de Heerkens-Stadsdienst, voorbij. In de kranten zijn in de jaren daarna, geen negatieve berichten of commentaren meer te vinden.
Hoewel de BBA in de rest van de provincie al voor de oorlog het busvervoer overnam, blijft de stadsdienst van Heerkens tot april 1947 het busvervoer in Tilburg verzorgen. Dan pas komt de BBA aan de beurt. (3)
Ook hier weer met een presentatie van de nog nieuwe bussen. (afb. 2)
- - - -
(1) Over de Brockway-bussen in Tilburg, zie:
http://www.geheugenvantilburg.nl/verhalen/lees/12222/brockway-1
(2) Eindhovensch dagblad van 9 februari 1933.
‘Autobuslijnen in Tilburg
Na een bespreking in geheime zitting over de exploitatie van de stadsautobuslijnen heeft de gemeenteraad van Tilburg besloten, de concessie voor vijf jaren en twee optie jaren te verleenen aan de Maatschappij „Lux", fa. A. Heerkens, te Tilburg die den stadsdienst zal exploiteeren zonder geldelijke toelage van de gemeente. Voor dezen dienst mag worden gebruik gemaakt van Mercedes-Benz-wagens met ruw-oliemotoren, waardoor op het benzinegebruik per jaar circa ƒ 30.000 kan worden bespaard. Door B. en W. en de commissie van bijstand werd met een Mercedes-Benz een proefrit gemaakt waarover aan den raad een gunstig rapport kon worden uitgebracht. Door de Mij. „Lux" zal het personeel der Brockway-Mij., welke thans den dienst exploiteert, bijna geheel worden overgenomen.’
(3) Nieuwsblad van het Zuiden, 28 maart1947
De Stadsautobus-dienst Vanaf Dinsdag a.s. weer 20 minuten-dienst.
Dinsdag 1 April gaat de Stadsdienst die vanaf dien datum door de BBA wordt geëxploiteerd, weer rijden met een twintig minuten dienst op alle lijnen.
Lijn la van de Goirlescheweg naar de Heikant, lb van de Heikant naar de Goirlescheweg.
Lijn 2a van Broekhoven naar de Hasselt, 2b van de Hasselt naar Broekhoven.
Lijn 3a van de Bredascheweg naar de Hoefstraat, 3b van de Hoefstraat naar de Bredascheweg.
De lijnen worden gereden als vanouds behoudens een kleine wijziging in de lijn 2a die van de Piusstraat door de Pr. Sophiastraat Willemsplein, Prins Hendrikstraat, Willem II-straat, Tuinstraat, Stationsstraat, Station Spoorlaan naar de Heuvel rijdt en bij 2b die van het station door Stationsstraat, Nieuwlandstraat, Markt, Paleisstraat, Pr. Sophiastraat, Piusstraat naar Broekhoven rijdt.
Zoals reeds gemeld zijn de tarieven 15 et. per sectie vanaf beginpunt tot Heuvel c.q. station N.S. en van station Heuvel tot eindpunt.
Twee secties van begin tot eindpunt 25 ct.
Overstapje gebruikmaking van 2 lijnen 25 cts.
Tienritten boekjes 10 ritten over één sectie ƒ1.40.
De tienrittenboekjes zijn eerst na 2 April in de bussen ver krijgbaar. Vanaf Zaterdag evenwel reeds aan het Hoofdkantoor van de BBA aan de Spoorlaan.
Er wordt uitsluitend gestopt aan de vaste halteplaatsen.
De directie verzoekt het publiek om medewerking om den dienst zo vlug mogelijk te doen lopen, door met gepast geld te betalen, vóór in te stappen en midden uit te stappen, bij de haltes niet te dringen doch zich in rijen van twee op te stellen, zoals men dat in andere steden ook ziet.
De 12 bussen waarmede de dienst wordt geopend zijn niet de bussen die de BBA voor Tilburg heeft besteld. Deze zullen over een maand of drie in gebruik kunnen worden genomen. De bussen die Dinsdag gaan rijden zijn iets eenvoudiger maar niet ongeschikt voor den dienst.
De bussen hebben twee deuren voor en één in het midden. De middendeur is uitsluitend voor het uitstappen, onder geen voorwaarde mogen passagiers door de middendeur toegelaten worden. Tussen 12 en 8 uur zijn op de bussen conductrices in dienst, de andere uren éénmansbediening. Vooral bij de eenmanswagens houdt het publiek zich streng aan het voorschrift door de BBA als volgt omschreven: „Voor allen geld één besluit. Stap vooraan in en midden uit"
‘MAANDAG GROTE PARADE (afb. 2)
Maandagmiddag wordt de dienst officieel geopend. Om vier uur zullen de 12 bussen op de Heuvel staan opgesteld ter bezichtiging door de autoriteiten, B&W en de Commissie voor de Stads-Autobusdienst en andere genodigden. Daarna zullen de autoriteiten in de gepavoiseerde bussen met muziek een rondrit maken door de stad. In den loop van de middag rijdt de colonne het hele traject van alle drie de lijnen af zodat heel Tilburg de nieuwe wagens kan zien. Dinsdagmorgen tussen 7 en half acht begint de dienst op alle lijnen.’
