Louis Sparidans
- Datering van de gebeurtenis: 15 mei 1940
De Tweede Wereldoorlog (vervolg).
In de ‘Nieuwe Tilburgsche Courant' stond op vrijdag 17 mei 1940 de volgende impressie van woensdagavond 15 mei 1940 vermeld; de avond van de vijfde oorlogsdag (een letterlijke weergave).
Woensdagavond omstreeks negen uur !
Tilburg behoort niet tot de wereldsteden, waar de dag pas met den nacht begint. Onze goede inwoners zijn gewend op een behoorlijk tijdstip naar bed te gaan. Maar de stilte die er thans in de straten heerscht, is toch al te opvallend.
We mogen een provinciestad zijn, om negen uur pleegt het leven hier in ieder geval nog niet stil te liggen. Het gewone beeld dat de stad vertoont, is het gevolg van een al even ongewone gebeurtenis: de Duitsche bezetting.
"Om acht uur geen publiek meer op den openbare weg !" luidde het voorschrift. En onze menschen hebben zich hieraan trouw gehouden. Leeg en verlaten liggen daar nu de straten van onze anders zoo nijvere stad.
Tilburg lijkt wel een doodenstad, een stad, die klaarblijkelijk toe den laatste man geëvacueerd is.
Over de leege straten scheert een droge wind. Hij is nog koud bovendien, zoodat we onzen jaskraag er voor opzetten.
De stad geeft ons de impressie van een December-Januari-dag, ware het niet, dat het daglicht ons nog niet geheel verlaten had.
Toch is Tilburg in werkelijkheid niet dood. Dit zult gij bespeuren door een nieuwsgierigen blik achter de gordijnen in die doode straten. De bewoners vinden het nog te vroeg om reeds naar bed te gaan. Zij trachten het zich binnenshuis zoo gezellig mogelijk te maken.
En zij, die de grootste verkeerswegen bewonen, zoeken eenige attractie in het gadeslaan van voorbijtrekken van Duitsche militairen voertuigen.
Deze straten zijn niet geheel verlaten. Met onregelmatige tusschenpoozen zoeven er kleine auto's voorbij; van tijd tot tijd komt een zware vrachtauto voorbij gedreund.
Dit verkeer is echter niet meer van dien aard, dat men kan zeggen, dat het 't stadsbeeld verlevendigent.
En evenmin kan dit getuigen van de enkele soldaten, die hier en daar door de straten dwalen. Het zijn ook maar enkelingen, die schijnbaar doelloos langs de gesloten winkels gaan, waarbij echter met groote belangstelling de etalages bekeken worden.
Is er misschien iets moois bij voor de vrouw of verloofde in het verre groote vaderland .....?
Als er morgen vroeg nog tijd voor is zal het gekocht worden. De veldpost zorgt dan verder wel voor de rest ....
Op het groote Heuvelplein is een herstelplaats voor motorvoertuigen ingericht. De in de reparatie zijnde voertuigen staan nu ook verlaten.
Dit beeld roept echter herinneringen op.
Wat is het, dat het ons zoo vertrouwd doet lijken. Ah, nu weten wij 't weer !
Als het in Tilburg kermis wordt ziet het er op den Heuvel ook zoo uit. Indien we niet beter wisten zouden we denken, dat dit de wagens zijn van de kermis-attracties, die straks uitbundige vroolijkheid en vertier in Tilburg zullen brengen.
Kermis ......! Nog eenige maanden, dan zou de tijd daar zijn! Zal het ook dit jaar kermis worden ....?
We kunnen het slechts hopen ...
De eenige plaats waar nog eenig vertier heerscht vormt de "Kommandatur". Daar klopt het hart van de bezetting. Daar stoppen vaak de auto's, die van Noord of Zuid, van Oost of West komen. Daar worden nieuwe inlichtingen ingewonnen.
Hier zal naar wij vermoeden het werk wel den heelen nacht doorgaan ......
Over den Heuvel komt een politie-agent op ons toegestapt. Toevallig géén bekende.
Of we permissie hebben thans op straat te zijn ? Ons bewijs van de "Kommandatur" stelt ons in staat onze route te vervolgen.
Maar we behoeven niet ver meer want we staan al bijna voor de deur van ons Bureau, waar nog arbeid voor de krant van morgen wacht.
Laag boven de stad scheert een vliegmachine met veel lawijt en stoort de rust van deze stad onder Duitsche bezetting.
De huizen blijven gesloten .... Onze goede stad blijft de schijndoode ...
Opnieuw (met terugwerkende kracht) een eufemistisch verhaal, nietwaar?
Hiernaast nog de afbeelding van een ansichtkaart uit 1940 van de toenmalige lindeboom op d'n Heuvel (via BeeldOnline)