Sjaak Sjoer mee 't Kerstmenneke en de Paosvogel

  • Datering van de gebeurtenis: 20e eeuw

Ieder kèènd in Tilburg kende vroeger Sjaak Sjoer. De knecht van Sinterklaas die de minder leuke dingen moest doen, waarvoor Sinterklaas zichzelf te goed voelde. Sjaak Sjoer is blijkbaar van Franse afkomst (chaque jour), en zal wel met Napoleon's leger meegekomen zijn.

Door de toenemende ver-ont-tilburgsing, raakt ook Sjaak Sjoer langzaam in het vergeetboek. Het is tegenwoordig ouwerwets om tegenover je (klein)kinderen deze oubollige figuur op te rakelen......Het moet gewoon Zwarte Piet zijn.

Zeker als je toch al een zwaar Tilburgs accent en een onvervalste Tilburgse woordkeus hebt, houden je kinderen hun hart vast om de manier waarop Opa weer met zijn kleinkinderen bezig is.....En als de Ouwe dan, in plat Tilburgs, ook nog over Sjaak Sjoer begint.....God, bewaar me ! Die arme kinderen worden nooit tot het VMBO toegelaten na zo'n opvoeding......

Ik ken trouwens nog een paar regels van een oud Tilburgs sinterklaasliedje:
O, Sjaak Sjoer mee oew zwart gezicht...
En we sluiten de deur toch lekker dicht........

En dat is alles wat er van Sjaak Sjoer in mijn herinnering over is.

Het Kerstmenneke. Heel lang geleden geloofde ik dat het Kerstmenneke mee de kerstmis de suikerkransjes, chocolade beestjes, het prentenboek "reed" die we op Kerstmorgen onder de kerstboom en op het tafeltje van het kerststalleke vonden. Het was allemaal niet zo uitbundig als wat Sinterklaas bracht, maar dat was nu eenmaal zo.

Terwijl heel het buitenland de kerstman cadeau's liet brengen, en heel Nederland Sinterklaas de eer gunde, was er in Tilburg het kerstmenneke dat ook een beetje sinterklaas speelde.

Tenslotte de Paasvogel. Van ons Moeder leerde ik dat, als de vasten voorbij was, met Pasen, de Paosvogel snoepgoed en eieren reed. Hij verstopte het in de tuin en we moesten het zelf gaan zoeken.

Deze Paosvogel is uitgestorven. In Google kwam ik de informatie tegen dat de paasvogel vroeger de eieren kwam brengen, symbool voor de vruchtbaarheid. Maar hij werd later afgelost door de paashaas. De hemel mag weten waarom.

En met de paashaas zijn we bij nummer vier, na Sjaak Sjoer, het Kerstmenneke en de paosvogel. Hij was bij ons, in het Tilburg van mijn jeugd, absoluut onbekend. We hadden er nooit van gehoord. Maar de na-oorlogse jeugd weet niet beter of de paashaas verstopt al die troep in de tuin.....

En hij heeft het mooi gewonnen. Die arme kippen leggen zich het apelazarus, en de paashaas gaat met de eer strijken......


Anton van de Wiel

Tilburg Wiki:

Media