Henk van Mierlo
- Datering van de gebeurtenis: 5 - 10 mei 1945
Heel Nederland viert de bevrijding.
Het is 5 mei 1945 en heel Nederland is bevrijd van de Duitse bezetting. Het hoofd redactionele artikel in het Nieuws blad van het Zuiden begint met de kop
HET DUITSCHE LEGER IN NEDERLAND, NOORD-WEST DUITSLAND EN DENENMARKEN CAPITULEERT
Wij hebben den oorlog gewonnen. GODE ZIJ DANK
Radio Herrijzend Nederland was op 4 mei om 20.50 uur met het bericht gekomen, dat veldmaarschalk Montgomery aan generaal Eisenhower heeft bericht dat alle Duits strijdkrachten die tegenover het Britse leger stonden, hebben gecapituleerd . Op 5 mei om 08.00 werd de capitulatie van kracht.
Op pagina 2 onder de kop Stadsnieuws stond het volgende artikel:
Feestvreugde in de stad
Om 5 minuten voor negen wed het programma van ,,Herrijzend Nederland" onderbroken voor de mededeling van het grote nieuws.
Een ogenblik later vlogen de mensen de deur uit om elkaar het nieuws toe te roepen.
De vlaggen werden uitgestoken.
De klokken begonnen te luiden.
In drommen trekken opgewonden mensen naar de binnenstad. Er wordt gehost en gezongen. De oorlog is uit!
Het is een herhaling van vrijdag 27 oktober, maar de vreugde is uitbundiger.
Toen zat de schrik er nog in van de gevechten en van de vier laren onderdrukking.
Nu kunnen we juichen dat voor ore landgenoten in het Westen eindelijk de bevrijding is gekomen. Een hossende troep trekt naar het huis van den burgemeester, maar deze is uitstedig,
Het is inmiddels donker geworden, maar uit alle ramen straalt licht naar buiten. De winkeliers steken de etalagelichten aan, op verschillende pleinen worden vreugdevuren ontstoken, waar de mensen dol van vreugde omheen dansen.
Op de Heuvel brandt de stellage van de Engelse verkeersagent als een geweldige vreugdefakkel 1.
In de lucht spatten de gekleurde signaalfakkels door de geallieerde militairen, die onze vreugde willen delen, afgeschoten, uiteen.
Tot laat in den nacht blijft het druk en rumoerig op straat.
Als de feestvierders – moe gehost- eindelijk van de straat zijn, is het nog niet stil.
Auto's rijden af en aan- In de vroege morgenuren rijden colonnes naar het nu ook bevrijde gebied, colonnes van het Rode Kruis, En M. G, en van de verschillende organisaties, die hun hulpwerk in het bevrijde gebied aanvangen,
Na de eerste dolle vreugde-uitbarstingen komen we tot bezinning en vervult ons een groot gevoel van dankbaarheid, dat er een einde is gekomen aan het lijden van onze landgenoten, die zoveel meer te lijden kregen dan wij. En ons deel was waarlijk niet gering. Goddank, voor heel Nederland is de oorlog uit.
Het opbouwwerk kan nu pas voor goed beginnen.
We hebben de ellende van den oorlog doorstaan. Moge ons volk met dezelfde moed en eensgezindheid die het door deze ellendige vijf jaren heeft heen geholpen, ook werken aan de wederopbouw van het zo zwaar geteisterde vaderland.
Woensdag 9 mei wordt tot nationale feestdag uitgeroepen en in het Nieuwsblad van 8 mei staat een uitnodiging aan alle verenigingen instellingen enz. om aan een defilé deel te nemen dat op woensdag 17.30 uur zal vertrekken vanuit de Hoogvensestraat, met de kop aan het Piusplein. De padvinders zullen het verkeer regelen. (is er nog een oud-padvinder die dit meegemaakt heeft en wil reageren? HvM)
Er wordt ook nog een kranslegging om 12 uur bij het standbeeld van Willem II aangekondigd, (afb. 1) Daarbij zal het Tilburgs Mannenkoor St. Cecilia “Domine salvum fac” en het Wilhelmus zingen.
Maar de dag wordt natuurlijk begonnen met plechtige H.H. Missen uit dankbaarheid in alle parochiekerken in Tilburg. Om 11 uur brengen de kinderen een zanghulde op het Koningsplein.
Op verschillende punten in de stad zijn versieringen aangebracht zoals in de Koestraat bij de overweg (afb. 2.) Op het laatste moment deelde de burgemeester mee dat H.K.H. prinses Juliana het defilé zoi bijwonen. Dit had een stormloop van toeschouwers naar het Paleis Raadhuis tot gevolg.
“Was het verschijnen van H.M. de Koningin op ’t bordes bij haar bezoek aan Tilburg (op 18 maart 1945) een moment van diepe ontroering, plechtig en indrukwekkend, Prinses Juliana riep een sfeer op van hartelijke toenadering waarop het Tilburgse volk met warmte reageerde. Tilburg zal deze samenkomst met Prinses Juliana nooit vergeten”. Aldus een verslag van de geestelijkheden in de krant van 11 mei.
De oorlog heeft natuurlijk nog een lange nasleep, gebrek aan alles en wat er is, is op de bon. Ik schreef het al eerder.
Wat meewarig las ik een artikel van de redactie die moppert dat de sigarenwinkels voldoende bevoorraad zijn en er toch geen rookbon wordt aangewezen.
“Niemand begrijpt er iets van” zo klaagt zij. “Zelfs al had men maar voor één rantsoen voorraad, dan zou een distributieleiding met enig begrip een tabaksbon ter beschikking gesteld hebben voor de feestdag de bevrijding.”
Men is van mening dat een dergelijk onbegrip er alleen toe leidt dat er “kankeraars” gekweekt worden en de zwarte handel wordt bevordert.
Maar laten we deze reeks positief besluiten met het bericht van 15 mei 1945.dat de Nieuwe Koninklijke Harmonie na een jarenlang zwijgen tijdens de “Duitse Kultuurtijd” weer voor de dag gekomen is.
“Reeds nam zij deel aan verscheidene Tilburgse gebeurtenissen, bracht een welkom aan 3000 Nederlandse repatriërenden, vormde de kop bij het defilé voor de Prinses en “dauwtrapte” zondag weer naar Goirle. Onderweg bracht zij een welkomstaubade aan bij Huub Simons 2, die dankbaar in ontvangst werd genomen, Eerstdaags zal zij voor een charitatief doel weer een concert geven.
Henk van Mierlo
Nuenen
Noten:
1) De stellage van de Engelse verkeersagent was in gebruik om het militaire verkeer in de stad te regelen.
2) De lotgevallen van Huub Simons komen nog in een apart artikel aan de orde. Opnemen in bovenstaand artikel zou te weinig recht doen aan de gebeurtenissen tijdens de oorlog en zijn rol daarin.
RAT BeeldOnLine dank voor de foto's
