(Het Goirke) De kruidenierswinkel van Dora Van Huijkelom in de Van Hogendorpstraat.

  • Datering van het verhaal: 1920

Het volgend verhaal gaat over een buurtwinkel in de parochie Het Goirke - Tilburg. Dora (Door) van Huijkelom - Vermee, runde de winkel aan de van Hogendorpstraat nr. 14. Haar man Kees was wever van beroep. Dora had twee dochters, Wilhelmina (Mien) en Francisca (Zus) en drie zonen, Frans, Piet en Kees. Mien, die verder veel aan het woord is in het komend verhaal, is mijn schoonmoeder. Mien heeft later vijf dochters en twee zonen gekregen.

Vroeg in de morgen stopten voerlui met hun paard en kar, komend uit de Stokhasselt, bij de winkel van Van Huijkelom aan de Van Hogendorpstraat in Tilburg. Het was vaak nog donker en koud in de winter. Wij praten nu over de tijd van vlak na de Eerste Wereldoorlog en begin jaren twintig. "Handel in koloniale waren" werd de zaak officieel genoemd. De winkel van Doorke Vermee was altijd open. Mien was al op om de vroege klanten te helpen. "Vaak was het pruimtabak dat ze wilden", vertelt Mien. "Ik moest vroeg opstaan om deze klanten te helpen, ook al was ik nog te jong". Graag vertelt zij over die tijd. Met een lach verhaalt zij dat er een mevrouw uit de straat vaak een doosje vaseline van het merk Purol kocht. Het merk bestond toen al ! "Geef mèn ‘s un duske Prrol, Door", was steevast het verzoek. Ook werd er zuurkool uit 't vat en haring uit een ton verkocht, naast erwten, bonen, suiker, alles los en uitgewogen in papieren zakken. Losse groene zeep, tabakswaren en voordat de fabrieken vroeg de poorten openden kwamen klanten langs in de winkel. Vader, Kees van Huijkelom, maakte zondags ijsjes en die werden er ook verkocht.

Doorke was ook mutsenwasser. Witte Brabantse poffers werden door haar gewassen, van stijfsel voorzien, gedroogd en gestreken. Mien zegt dat dit lastig werk was. Er werd ook veel op de pof gekocht. Toen Piet van Huijkelom, een zoon van Door, de winkel overnam was er 200 gulden schuld van klanten waar niet veel van is terugbetaald. Het waren allemaal arme fabrieksarbeiders met veel kinderen. Mien stond daarom al op jonge leeftijd te verkopen in de winkel en met haar 18 jaar ging ze werken bij bakker Klerks op het Smidspad. De tuin achter de winkel grensde aan de tuin van het café van haar tante Mie en Ome Frans Smolders. Frans Wellens, een zoon van Mien, vertelt: "Ons moeder ging in ieder geval in de eerste wereldoorlog eten bij tante Mie, want de officieren aten daar in de gelagkamer en betaalden goed voor goed eten. Ons moeder is daarom nooit ondervoed geweest". Van ‘Handelaar in koloniale waren' werd het ‘Kruidenier'. Een naam die beter in het gehoor lag. Een winkel waar men bijna alles verkocht voor de dagelijkse levensbehoeften. De behoeften van de mensen uit de buurt in die tijd waren niet groot. Vaak was de buurtwinkel klein, paste precies in een omgebouwde woonkamer annex voorkamer met een gang naar de voordeur. Vaak ook had de eigenaar een ander beroep naast de kruidenierszaak. Zo, was het ook bij de winkel van Van Huijkelom. De eigenaar, de vader van Mien, stond in het adressenboek van Tilburg vermeld als wever. De winkel was in de buurt bekend, zoals zijn oudste dochter Mien vertelt. Het pand staat er nog steeds, vrijwel ongewijzigd op de hoek van de Kapelstraat. Het is nu, denk ik, een gewoon woonhuis met de voordeur op de schuine hoek met de Kapelstraat. (zie foto 022507 in Beeldonline van het Reg.Arch.Tilburg)

Mien, Wilhelmina Wellens - van Huijkelom woont nu in het bejaardenhuis "De Kievitshorst" aan de Beneluxlaan in Tilburg. Zij is geboren op 28 maart 1908 en is pas 99 jaar geworden. Samen met mijn vrouw bezoeken wij haar geregeld. Lang praten over de tijd van vroeger gaat steeds minder goed; zij is vlug moe en laat dat ook merken.

Afb. 1. Familie Van Huijkelom, v. Hogendorpstraat 14, Tilburg. (ca 1920) v.l.n.r. Mien, Dora van Huijkelom-Vermee, Frans, Piet, Kees van Huijkelom sr. en Zus. Het gezin kreeg later uitbreiding met nog een zoon, Kees.

Afb.2. Dora's dochter Zus van Huijkelom met haar bruidegom Jo Schalken voor de ingang van de winkel, van Hogendorpstraat 14, Tilburg. Op reclameborden beveelt men "Zebralin" voor kachelglans net als "Reckitts" voor de was aan. Mien van Huijkelom staat achter in de deuropening. De trottoirs in de Kapelstraat en de van Hogendorpstraat zijn nog niet geplaveid. Datum foto: 13 mei 1935.

Afb. 3. Een zoon van Dora, Piet van Huijkelom met echtgenote Truus van Breda. Piet heeft de winkel van Door, zijn moeder, overgenomen. Het echtpaar heeft later een kruidenierszaak beheerd in de Diepenstraat, hoek Jozef Israelstraat in Tilburg. Truus heeft vroeger als kokkin en hulp gediend bij de familie van Dongen aan de Goirke Kanaaldijk. Van deze familie is Sjef beroemd geworden als poolreiziger. (zie verhalen en beschrijvingen van Ronald Peeters, o.a. op Het Geheugen van Tilburg). Sjef van Dongen was, volgens Mien van Huijkelom, een geregelde klant van hun winkel. Foto: 13 mei 1935.

Media