Piet Heerkens

  • Geboortedatum: 04-11-1897
  • Sterfdatum: 28-01-1944


Pater Piet Heerkens S.V.D. (1897-1944)
Missionaris en dichter

Piet Heerkens werd geboren op 4 november 1897 te Tilburg. Hij was een van de Korvelse jongens die in de jaren 1914-1922 hun weg vonden naar het missiehuis St. Willibrordus te Uden om daar opgeleid te worden tot missionaris van de Congregatie van het Goddelijk Woord. Hij begon zijn studie in april 1914, en was in 1918 te Oudenbosch. In 1927 werd hij te Teteringen tot priester gewijd en vertrok hetzelfde jaar naar de missie van Flores in het voormalige Nederlands-Indië. Zijn eerste werkterrein was Rekas in het uiterste westen van Flores. Hij moest daar onder de nog heidense bevolking zijn missionerende arbeid verrichten. Dit kon hij fysiek niet aan en daarom werd hij in 1929 overgeplaatst naar het klein-seminarie te Toda-Belu om daar als leraar en tijdelijk prefect aangesteld te worden.

In 1933 werd hij pastoor in de oude parochie Sika op Midden-Flores. Pater Heerkens had grote belangstelling voor de gewoonten, tradities, folklore en verhalen van de inlandse bevolking, waardoor hij vele gegevens kon verzamelen voor zijn literaire arbeid. In 1936 moest hij om gezondheidsredenen naar Nederland terugkeren. Toen hij weer wat op krachten was gekomen, gaf hij op missieavonden aanvankelijk nog vele lezingen met films of lichtbeelden. Spoedig ging hij zich toeleggen op het schrijven.

Piet Heerkens heeft een uitgebreid oeuvre nagelaten, variërend van gedichtenbundels in Tilburgs dialect, tot romans over de missie op Flores en theologische werken. Hij schreef gedichten die zijn broer Leo op muziek zette. Vanaf 1938 tot na zijn dood in 1944 verschenen bij drukkerij Henri Bergmans te Tilburg zes bundels. Uit zijn eerste gedichtenbundel Den örgel (1938) is het bekende gedicht 'Tilburg' (fragment):

'k Zie oe daor zo gèere ligge,
Tilburg, waor 'k geboore ben,
mee oew kerken, oew febrieke,
waor ik iedere lijn van ken.

Andere bundels van hem zijn De Mus (1939), De Kinkenduut (1940), Brabant (1941). Bekend is het gedicht Brabantse scheldprocessie, waarin hij een scala van spotnamen van de inwoners van Brabantse steden en dorpen opsomt: In Tilburg (wonen) Turken en Kruiken. Ook het gedicht 'As Tilburg zingt…' komt uit deze bundel (fragment):

We hebben de schoonste stad van et laand,
en onze vadder is fabberikaant !

We hebben hier ok eenen blauwen sloot
en as ge ‘m ruukt dan valde dood!

In 1941 wordt zijn vijfde bundel Vertesselkes uitgegeven. De uitgave van zijn laatste bundel De Knaorrie (1949) heeft Piet Heerkens niet meer mee kunnen maken. Zijn broer Leo maakte deze bundel af.
Op 28 januari 1944 is Piet Heerkens na een maagoperatie in het ziekenhuis te Eindhoven overleden. Hij werd op 1 februari begraven op het kerkhof van het missiehuis St. Lambertus te Helvoirt.