Café Tramstation

  • Datering van het verhaal: Chantal van Swieten, Mascha Wibier

Men wilde in Tilburg graag een snel en verbeterd vervoersmiddel tussen Tilburg en Waalwijk

Waarom wilde men dat?
Tilburg was afhankelijk van andere steden die wel haven hadden: Den Bosch Breda Cappelle en Waalwijk. Tilburg had wel kleine riviertjes als de Leij, de Zandleij en de Donge, maar al deze riviertjes waren onbevaarbaar. Toch was er een aanvoer van een industriestad nodig: Ruwe wol, zout soda, olie en steenkool.
Als deze producten via de Bergse Maas in de Waaalwijkse haven waren aangekomen werden deze op de volgende manier naar Tilburg vervoerd: Per Vrachtkar. Juist omdat het per vrachtkar ging, ging het heel erg traag, buiten het feit dat er een langzaam vervoersmiddel was, duurde het nog eens extra lang omdat er onderweg tol betaald moest worden en op de weg tussen Tilburg en Waalwijk was dat niet een keer, maar maarliefst 6 keer. Dat tol betalen ging ook heel anders dan wij nu tol betalen. De tolwachter ging uit zijn huisje, dan de tol innen en vervolgens moest hij het hek nog open maken. Enfin, dat duurde dus te lang.

Al in 1829 hadden onder andere Tilburgse fabrikanten aan Koning Willen I gevraagd of er een kanaal kon komen, maar door de Belgische opstand werd deze niet uitgevoerd. In de loop der jaren waren er een heleboel plannen, maar niets ervan werd er uitgevoerd. Uiteindelijk weet J van den Elzen, een Waalwijkse ingenieur, het kapitaal bijeen te krijgen. Het tramvervoer zou niet alleen vrachtgoederen (voor de aanvoer vanuit de Waalwijkse haven) maar ook pakjes en bestellingen personen en bagage vervoeren. Dat er ook veel vraag was naar het personenvervoer tussen Waalwijk en Tilburg, dat blijkt uit het aantal reizigers van het jaar 1881 naar de Tilburgse kermis: maar liefst 12.000 personen.

In 1881 tot ongeveer 1937 werd dus de tramlijn: Tilburg – Waalwijk – Den Bosch in gebruik genomen. Daarna worden autobussen de belangrijkste concurrent en wordt het wilhelminakanaal in 1927 aangelegd.

Chantal van Swieten, Mascha Wibier