Stadsmuseum Tilburg
In december 2023 vroeg een bewoner van Mariëngaarde aan Frans Wauters om een presentatie en een mini-expositie in de kapel van het kunstenaarscomplex. De bewoner beschikte namelijk over een schilderij ‘Bollenvelden’, gesigneerd door Christo Stefanoff en was nieuwsgierig waar deze vandaan kwam. Wauters had inmiddels de bijdrage uit het Erfgoedfonds gekregen op voorwaarde dat hij meer onderzoek zou doen naar de rol van deze ‘vergeten schilder’.
Christo Stefanoff (1898-1966) is geboren in Bulgarije en doorliep daar de vierjarige kunstacademie. In Bulgarije was hij al een succesvol schilder. Hij werkte mee aan een panorama over de slag bij Stara Zagora, verwierf in Bulgarije een titel als professor en werkte een tijd in het gezelschap van Philip de Laszlo, de bekende portretschilder. Na zijn brede opleiding zwierf Stefanoff tien jaar over de wereld en schilderde beroemdheden zoals Mussolini en Greta Garbo. In 1934 belandde hij in Polen en ging na de Duitse inval in 1939 in het verzet. Eind 1944 werd hij gearresteerd en overleefde maar liefst drie concentratiekampen. In 1945 werd hij uit kamp Bergen-Belsen bevrijd en vond zijn vrouw Irina terug. Hun vijfjarig zoontje was verdwenen. Die hebben ze nooit meer gezien.
In 1946 kwam Christo Stefanoff met de 1e Poolse Pantserdivisie van generaal Maczek in Breda. Enkele jaren daarna exposeerde Stefanoff in Hotel De Lindeboom (1947) en twee jaar later in Kunstzaal Donders onder auspiciën van de toenmalige Kunstkring Tilburg (1949). In 1952 vertrok Stefanoff met zijn vrouw en al zijn overgebleven schilderijen naar Canada. Hier werkte hij aan een groot kunstenaarsdorp met kerk, amfitheater, huizen, school, galerie en museum. In 1966 is hij na twee hersenbloedingen gestorven. Zijn vrouw is kort daarna bestolen en heeft het atelier, de galerie en het museum vanaf die dag afgesloten voor publiek. Bijna veertig jaar later later, in 2005, overleed ook zij en is alles overgenomen door haar neef, een bejaarde loodgieter uit Montreal.
Een zeer groot deel van zijn erfenis ligt nog altijd onaangeroerd in Canada, grotendeels zoals het in 1966 is gelaten. Zijn atelier, zijn materialen, zijn schilderijen, al zijn plannen voor het dorp, brieven, foto’s en knipsels, het oeuvre van een grootse schilder ligt op een verstilde plek in Canada. Dit is de plek waar Frans Wauters onder meer het Brabantse erfgoed van deze schilder heeft teruggevonden. Wauters’ doel is nu om het verhaal en het werk van deze vergeten schilder weer tot leven te brengen. “Zijn leven leest als een filmscript, en zijn werk is het waard om gezien te worden,” aldus Wauters.
Terug naar Tilburg, naar de naoorlogse periode in Brabant waar Stefanoff veel heeft geschilderd én verkocht. Zijn werken worden nog steeds teruggevonden in privécollecties in de regio. Zo blijkt inmiddels dat de bewoner van Mariëngaarde de ‘Bollenvelden’ van zijn vader had geërfd en doken er twee schilderijen op bij een nazaat van een destijds bevriende familie. “Evenzo van mijn vader geërfd, die altijd vertelde dat hij de werken had gekocht op een expositie in Tilburg in Hotel Modern.”
Wauters hield woord na ontvangst van de bijdrage van het Fonds Erfgoed Tilburg. Een mini-onderzoek in de collectie van Regionaal Archief Tilburg bracht aan het licht waar en wanneer de exposities hadden plaatsgevonden. De aankoop van de drie schilderijen in Tilburg is nu te plaatsen qua tijd en locatie. Mogelijk zijn er nog meer families in Tilburg die beschikken over een Christo Stefanoff, gekocht in 1947 bij Hotel De Lindeboom of in 1949 bij Kunstzaal Donders. Frans Wauters van Stichting Christo Stefanoff houdt zich aanbevolen!
Foto's Christo Stefanoff - Collectie Frans Wauters
Documentatie Kunstkring Tilburg - Collectie Regionaal Archief Tilburg
Contactinformatie:
- U kunt Frans Wauters bereiken op fwauters@yahoo.nl
- Voor meer informatie kijk op www.christostefanoff.nl
- Voor regelmatige updates volg Frans Wauters op LinkedIn
